Saturday, June 22, 2024

ගෝලීය සංධ්වනිය දිනය සැමරුම -The World Music Day !!!


ලෝක සංගීත දිනය, Fête de la Musique ලෙසද හැඳින්වේ, විශ්ව භාෂාවක් වන සංගීතයට සිදු කරන්නාවූ ගෞරවයක් ලෙස සෑම වසරකම ජුනි 21 වැනි දින ලෝක සංගීත දිනය සමරනු ලබයි.

ලොව පළමු සංගීත දිනය සැමරීම ප්‍රංශයේදී 1982 දී ආරම්භ වූ අතර මෙම ගෝලීය සිදුවීම ලෝකයේ සෑම තරාතිරමකම සංගීතඥයන් සහ සංගීත ලෝලීන් එකට එක් කරමින් ලොව වටා ව්‍යාප්ත වීම ඇරඹිණි.

මෙම දිනය ලොව පුරා වෙසෙන මිනිසුන් සංස්කෘතික හා භාෂාමය බාධක අභිබවා සමගියෙන් හා ප්‍රීතියෙන් එක්සත් කිරීමට සංගීතයට ඇති බලය මනාව පිළිඹිබු කරයි.

ලෝක සංගීත දිනයේ මූලාරම්භය.

ලෝක සංගීත දිනය පිලිබඳ අදහස ක්‍රියාත්මක කරන ලද්දේ ප්‍රංශ සංස්කෘතික අමාත්‍ය ජැක් ලැන්ග් සහ ප්‍රංශ නිර්මාපකයෙකු සහ සංගීත මාධ්‍යවේදියෙකු වන මොරිස් ෆ්ලුරෙට් විසිනි.

මෙම අදහස සරල නමුත් ගැඹුරු විය. මේ වැඩ පිළිවෙල ඔස්සේ වීදිවල, උද්‍යානවල සහ පොදු ස්ථානවල ප්‍රසංග කිරීමට ආධුනික සහ වෘත්තීය සංගීතඥයන් දිරිමත් කිරීම,
සංගීතය සැමගේ ජිවිත තුලට ව්‍යාප්ත කිරීම .

ලෝක සංගීත දිනයේ මංගල උත්සවය Fête de la Musique 1982 ජූනි 21 වන දින පැරිසියේදී පැවැත්විණි.

ගෝලීය සැමරුම ආරම්භයේ සිටම, ලෝක සංගීත දිනය ලොව පුරා රටවල් 120 කට සහ නගර 700 කට ව්‍යාප්ත වී ඇත. සෑම වසරකම, කුඩා පරිමාණ වීදි ප්‍රසංගවල සිට විශාල උත්සව දක්වා නොමිලේ සජීවී සංගීත සංදර්ශන භුක්ති විඳීමට මිලියන සංඛ්‍යාත ජනතාවක් රැස් වෙති.

මෙම උත්සවය සම්භාව්‍ය සහ ජෑස් සිට රොක්, පොප් සහ සාම්ප්‍රදායික ජන දක්වා සියලුම සංගීත ප්‍රභේද වලින් යුක්ත වේ. මෙම ඇතුළත් කිරීම නිසාම ලෝක සංගීත දිනය ගෝලීය සංගීත උරුමයේ විවිධ ශානාරයන් පිළිබිඹු කරයි.

ලෝක සංගීත දිනයේ වැදගත්කම වන්නේ හුදෙක් ප්‍රසංග දිනයකට වඩා එය සංගීතයේ සංස්කෘතික වැදගත්කම සැමරීමකි.

චිත්තවේගයන් අවදි කිරීමට, කතන්දර කීමට සහ සම්ප්‍රදායන් ආරක්ෂා කිරීමට සංගීතයට අද්විතීය හැකියාවක් ඇත. එය සංස්කෘතික හුවමාරුව සහ අවබෝධය ඇති කිරීම පිණිස බලවත් මෙවලමක් ලෙස ක්‍රියාත්මක වේ.

සංගීතය හරහා මිනිසුන් ගේ සිත් තුළ , ලෝක සංගීත දිනය පිළිබඳ හැඟීමක් සහ බෙදාගත් මනුෂ්‍යත්වය පෝෂණය කරයි.

ලෝක සංගීත දිනය සමරන්නේ කෙසේද? ප්‍රසංගයකට සහභාගී වන්න. ඒ සඳහා ඔබට සිදු කල හැකි දේ.

ඔබ සංගීතඥයෙක් නම්, පොදු අවකාශයක රඟ දැක්වීම හෝ සංවිධානාත්මක උත්සවයකට සම්බන්ධ වීම ගැන සිතා බලන්න.

ලෝක සංගීත දිනය ඔබේ දක්ෂතා අන් අය සමඟ බෙදා ගැනීමට කදිම අවස්ථාවක්. නව සංගීතය පිලිබඳ ගවේෂණය කරන්න.
නව ප්‍රභේද හෝ කලාකරුවන් සොයා ගැනීමට කාලය යොදන්න.

ඔබේ සංගීත හැකියාවන් පුළුල් කිරීමට විවිධ සංස්කෘතීන්ගෙන් සමන්විත සංගීතයට සවන් දෙන්න. ඔබ සංගීත භාණ්ඩයක් වාදනය කළත් හෝ ගායනය රසවිඳින්නත්, ඔබේම සංගීතයක් නිර්මාණය කිරීමට යම් කාලයක් ගත කරන්න.

එය වාර්ගික ක්‍රියාකාරකමක් බවට පත් කිරීමට මිතුරන් හෝ පවුලේ අය සමඟ සහයෝගයෙන් කටයුතු කරන්න. දේශීය සංගීතඥයින්ට සහාය වන්න.
දේශීය කලාකරුවන්ගෙන් සංගීත භාණ්ඩ මිලදී ගන්න .
ඔවුන්ගේ ප්‍රසංගවලට සහභාගී වන්න. දේශීය කුසලතාවන්ට සහාය වීම ඔබේ ප්‍රජාවේ සංස්කෘතික ව්‍යුහය පවත්වා ගැනීමට උපකාරී වේ.


මෑත වසරවලදී, ලෝක සංගීත දිනය සැමරීම ඩිජිටල් ක්ෂේත්‍රය දක්වා ව්‍යාප්ත වී ඇත.සුම් තාක්ෂනය වැනි ඔන්ලයින් සහ සමාජ මාධ්‍ය මඟින් මිනිසුන්ට ලෝකයේ ඕනෑම තැනක සිට එම අවස්ථාවන්ට සහභාගී වීමට අවස්ථාව සලසා දී ඇත. සජීවීව විකාශනය කරන ලද ප්‍රසංග, අතථ්‍ය ප්‍රසංග සහ සහයෝගී සබැඳි ව්‍යාපෘති වැඩි වැඩියෙන් ජනප්‍රිය වී ඇත.

 විශේෂයෙන් COVID-19 වසංගතය හමුවේ සිට මෙම ඩිජිටල් පරිවර්තනය ලෝක සංගීත දිනය ට සිදු කරන ප්‍රවේශය සහ බලපෑම තවදුරටත් පුළුල් කර ඇත. ලෝක සංගීත දිනය අඛණ්ඩව විකාශනය වන විට, එහි සිදුවන්නාවූ මූලික මෙහෙවර නොවෙනස්ව පවතී.

ලෝක සංගීත දිනයේ වර්ධනය වන ජනප්‍රියත්වය අපගේ ජීවිත තුළ සංගීතයේ චිරස්ථායි වැදගත්කම ඉස්මතු කරයි.සංගීත ක්ෂේත්‍රයේ ඉදිරිය දෙස බලන විට, ලෝක සංගීත දිනය නිසැකව ම එකින් එක සටහනක් ලෙස ලොව පුරා සිටින මිනිසුන් දිරිමත් කිරීමට සහ ඔවුනොවුන් සම්බන්ධ කරන ක්‍රියාවලියක් ලෙස අඛණ්ඩව සිදුවනු ඇත. අවසාන වශයෙන්, ලෝක සංගීත දිනය යනු සීමා මායිම් ඉක්මවා සංගීතයේ රසාස්වාදය ඔස්සේ මිනිසුන් එකට එක් කරන විචිත්‍රවත් සැමරුමකි.

 ඔබ සංගීතඥයෙක් , සංගීත ලෝලියෙක් හෝ හුදෙක් ශබ්දයේ සුන්දරත්වය අගය කරන කෙනෙක් වුවත්, ලෝක සංගීත දිනය සංගීතයේ ගෝලීය සංධ්වනිය තුළ ඔබට රසවින්දනයට සුවිශේෂී අවස්ථාවක් ලබා දෙයි. ඉතින්!!
සංගීතවේදී , සංගීත ලොලි ඔබ සැමට ගෝලීය සංගීත දිනයක් වේවා !

නිලක්ෂි බණ්ඩාර.
21/06/2024.

Monday, June 17, 2024

ඇසල මාවත අද්දර" - කතු-අරුණ අහස් රත්නායක


"ඇසල මාවත අද්දර" නමැති කෘතිය රචක අරුණ අහස් රත්නායක විසින් රචනා කරන ලද සුවිශේෂී කතාවකි. මෙම කතාවේ ප්‍රධාන තේමාව විවිධ සමාජ කේන්ද්‍රාණ්විත හා මානවීය ක්‍රියාකාරකම්  වලින් සමන්විත වේ.  
 
 ශ්‍රී ලාංකීය ජීවිතයේ සංකීර්ණතා සරලව විකාශනය කරන ප්‍රබෝධමත් නවකතාවකි. සංස්කෘතික හා සමාජීය සූක්ෂ්මතාවයන්ගෙන් පොහොසත් ආඛ්‍යානය, කතන්දරකරුවෙකු ලෙස අහස්ගේ දක්ෂතාවය සහ මිනිස් සම්බන්ධතා පිළිබඳ ගැඹුරු අවබෝධය මේ ඔස්සේ දක්නට ලැබෙන ලක්ෂණයකි.

 "ඇසළ මාවත" (ඇසළ වීදිය) යනු භෞතික පිහිටීමක් පමණක් නොව චරිත අත්විඳිමින් යන ගමනේ සහ සංක්‍රාන්ති සංකේතයකි.

කතාව ඇරඹෙන්නේ සාරධා තෙරණියගේ අතීතාවලෝකනයක් ඔස්සේය. 
මෙහි කතා නායිකාව වන්නේ සුධාරිය. ඔවුන් නව නිවසට පැමිණීමත් සමග අසල්වැසි නිවසින් ගෙනන ආරාධනය ඔස්සේ කතාව ගලා යයි.

නිවසේ සහ පාරිසරික ලක්ෂණ ඔස්සේ කතෘ විසින් සුධාරිගේ හැඟීම් එළිදක්වා ඇති අන්දම අපුරුය.

" පිටු අංක 13- 
පෙනෙන තෙක් මානයේ ගෙවත්තේ හැමතැනම පලතුරු ගස් වවා තිබුණි.කෙසෙල් අඹ ,පේර ජම්බු : ඇය හඳුනාගත් ගස්වලින් කිහිපයක් පමණි.ඒ සුන්දර වූ සශ්‍රිකභාවය ඇගේ සිත කුල්මත් කරන්නක් විය."

ඇයගේ ජීවිතය සාරවත් වූ නව සිතුවිලි වලින් ප්‍රබෝධමත් වෙන බවට ඉඟියක් මේ ඔස්සේ පාඨක මනස තුලට ලබා දේ.

අහස් විසින් විවිධ තල වල සිටින චරිත සමූහයක් නිර්මාණය කර ඇත.කතාවෙහි එන සෑම චරිතයක්ම ඉතා සූක්ෂම ලෙස වර්ධනය වී ඇති අතර, පාඨකයින්ට ඔවුන්ගේ සිතුවිලි සමඟ ගැඹුරින්ට සංසන්ධනය සිදු කිරීමට ඉඩ සලසයි.

"ඇසළ මාවත අද්දර" කියවමින් යන විට තේමා කිහිපයක් දක්නට ලැබුණි. නවකතාව පැරණි සිරිත් විරිත් අතර ඇති ඝර්ෂණය සහ නවීන සාරධර්ම සහ භාවිතයන් නොවැළැක්විය හැකි බැඳෙන බව පෙන්වයි.
 ඒ බව අවුරුදු දින සුධිරගේ මව නවීන පන්නයේ ආහාර සහ නිර්මාල්ගේ මවා සම්ප්‍රධායික අහාර පිසීමත් , කිසිදු ආකාරයක මත ගැටීමකින් තොරව පවුල් දෙකේම පිරිස සතුටින් එදින ගත කරන ආකාරයත් උදාහරණයකි.

පුද්ගලානුබද්ධව ඔවුන් සතු වගකීම් සහ ඔවුන්ගේ පුද්ගල ආශාවන් අතර සමතුලිතතාවය පිළිබඳව අවධානය යොමු කරයි.

ඔවුන්ගේ භූමිකාවන් තුලදී ඔවුන් මුහුණ දෙන අභියෝග මනාව පෙන්වා දී ඇත.

නිර්මාල් යනු ආගම  දහමට ලැදි කියවීමට හුරු වූ ජීවිතය පිළිබඳව යථාවබෝධෙන් කටයුතු කරන පාසල් ගුරුවරයෙකි.
සුධාරි යනු උසස් අධ්‍යාපනයේ යෙදෙන කෙළිලොල් තරුණියකි.

එකිනෙකට හාත්පසින් වෙනස් වූ මොවුන් අතර ඇතිවන මිතුදම පුළුල් වන්නේ ඔවුන් දෙදෙනාම කියවීමට දක්වන මහත් ලැදිකමයි.

ජිවිතයේ අප ප්‍රාර්ථනා කරන හැමදෙයක්ම ඉෂ්ට නොවේ. ගලා යන ජිවිත ගමනේදී අප නොසිතු විරූ ඉරණම් වලට මුහුණ දීමට  ලැබෙන්නේ අපේ දෛවය පරික්ෂා කිරීමට මෙනි. එමෙන්ම ඒ සඳහා අපට ආගම තුලින් ලැබෙන යථාවබෝධයද උපකාර වේ. මෙලොව වෙනස් නොවන එකම දේ වෙනස් වීමයි. අප සිත පිලි නොගන්න කටුක වූ තිත්ත ඇත්තත් මෙයයි.

විටෙක අප ජිවිතයේ කිසිදු දිනක නොවේයැයි සිතන අභාග්‍යසම්පන්න සිදුවීම් සිදුවන්නේද තත්පරයක පමණ නිමේශයෙනි. සුදිරාගේ අසනීප තත්වයද එවැන්නකි.නමුත් තම සිත ශක්තිමත් කර ගනිමින් පවුලේ සහ නිර්මාල්ගේ පවුලේ අයගේද ආදරය, සෙනෙහස දිරිගැන්වීම් නිසාවෙන් සුදිරා තම ජීවිතය දරාගෙන ඉවසීමෙන් කටයුතු කරයි.

ජිවිතයේ සිදුවන වෙනස්වීම් හමුවේ මානව ජිවිතයේ ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව , අනුවර්තනය වීමේ හැකියාව පිළිබඳව අවධාරණය කරයි.  ජීවිතයේ සුන්දරත්වය සහ ඒ තුළ ඇති සංකීරණත්වය ඉතා සරලව රචනයට ලක් කර තිබීම මෙහි විශේෂත්වයයි.  ඔහුගේ සංවාදය චරිතවල කථන රටා සහ සංස්කෘතික සන්දර්භයන් අව්‍යාජ ලෙස පිළිබිඹු කරයි.

ප්‍රේම කතාවක් වුවත් යථාර්තයවාදී ලෙස ජිවිතයට ගලපමින් ජීවිතය පිලිබඳ ගැඹුරු අවබෝධයක් ඉතාමත් සරලව ලගන්නාසුළු අන්දමින් ඉදිරිපත් කිරීමම මෙහි සාර්ථකත්වයට තුඩු දෙන හේතුව වෙන බව මනාව දක්නට ලැබෙන කරුණකි.

සුධාරි ගේ ජිවිත ගමනේදී ඇය මුහුණ දෙන  අද්විතීය අභියෝග සහ ජයග්‍රහණ පිළිබඳ සංවේදී මෙන්ම විශ්වීය කතාවක් බවට පත් කරයි. නමුදු ඒ හැම අවස්තාවකම යම් තාක් දුරකට වෙනස් කිරීමට අපගේ  සිතුවිලි වල ඇති ශක්තිය හෝ දුර්වලතාවය මතය.

"ඇසළ මාවත අද්දර" කෘතියෙහි දැක ඇති පොහොසත් චරිත නිරූපණය මෙම නවකතාව සිත් ඇදගන්නාසුළු කියවීමක් බවට පත් කරයි. එය සම්ප්‍රදාය, වෙනස්වීම පිළිබඳ හෘදයාංගම ගවේෂණයක් ලෙස දැක්විය හැකිය.


ඇසල මල් සුවඳ හමනා  ගොම්මනේ..
හමන සුළඟ කොඳුරන්නේ 
දුකක් සැඟවුණු ප්‍රේමයක 
නිම්නැති  කතාවයි.

සිහින පිබිදෙන හිස් අහසේ
තරු වියන යට 
කැළැල් මතුවූ ප්‍රේමයක 
නටඹුන්  ඉකිගසයි.

ඇසල මල් සුවඳ මුසු රැයේ 
ඔවුනොවුන්ගේ ප්‍රේමයේ හඬ 
මඳ සුළගේ පාව යන්නේ 
සඳ එළියටත් රහසෙනි.

අකාරුණික දෛවයයේ පරීක්ෂාවන් මැද 
ආත්මයන් රිදුනත් , 
 නොබිඳුණු ඔවුන් 
ප්‍රතිඥාවන් රකිමින් 
නිම්නැති ප්‍රේමයේ 
ආත්මය හා  බැඳේ .

නිලක්ෂි බණ්ඩාර.
2024/06/17.

Sunday, June 16, 2024

සමුරායි රණබිම- |කර්තෘ: සේනාරත්න වීරසිංහ - ප්‍රභේදය: ඓතිහාසික ප්‍රබන්ධ "


සමුරායි රණබිම" යනු සමුරායි යුගයේ අවසාන දින කේන්ද්‍ර කර ගනිමින් පුරාණ ජපානයේ පසුබිම් වූ ඓතිහාසික නවකතාවකි. සමුරායිවරුන්ගේ යුගය අවසන් වන විට වෙනස් වන දේශපාලන හා සමාජීය භූ දර්ශනය සමඟ පොරබදන සමුරායි රණශූරයෙකුගේ ජීවිතය වටා මෙම කතාව ගෙතී ඇත. ආඛ්‍යානය ගෞරවය, පක්ෂපාතිත්වය සහ සම්ප්‍රදාය සහ නූතනත්වය අතර ගැටුම යන තේමාවන් වෙත  නැඹුරුතාවක් දක්වයි.සමුරායිවරුන්ගේ ජීවිතයේ මූලික අගයන් වන ගෞරවය සහ විශ්වාසය කෘතියේ මූලික තේමාවක් ලෙස දැක්වෙයි.

ප්‍රධාන චරිතය වූ සමුරායි නායකයා ගැඹුරු හා සංකීර්ණ ලෙස නිරූපණය කර ඇත. ඔහුගේ ජීවිත අත්දැකීම් හා අභිලාෂයන් කථාවේ මූලික අංගයන් වේ.ප්‍රධාන චරිතයේ ක්‍රියාවන් සහ තීරණ පෞද්ගලික හා සමාජ ගැටුම්වලට තුඩු දෙන අතරම, මෙම ක්‍රියාවන් කෙරෙහි ඔහු දක්වන කැපවීම දැඩි ලෙස බලපායි.මෙම කෘතියේ තේමාව වන්නේ පැරණි සමුරායි සම්ප්‍රදායන් සහ ඒවා ආක්‍රමණය කරන නූතන ලෝකය අතර සිදුවන ගැටුමයි.

ශීඝ්‍රයෙන් වෙනස් වන සමාජයකට අනුගත විම හෝ එසේ නැතහොත් විනාශ විය යුතු බව විශ්වාස කරන රණශූර පන්තියක් නියෝජනය කරමින් ප්‍රධාන චරිතය මෙම අරගලය මූර්තිමත් කරයි.

සේනාරත්න වීරසිංහ මහතාගේ ලේඛනය පොහොසත්, විස්තරාත්මක භාෂාවෙන් සහ ඓතිහාසික විස්තර කෙරෙහි සූක්ෂම අවධානයෙන් සංලක්ෂිත කරමින් රචනා කර ඇත.

විශේෂයෙන් සමුරායිවරුන්ගේ චරිතවල සංස්කෘතික හා දාර්ශනික ගැඹුර පිළිබිඹු කිරීමට ගත් උත්සාහය අපුර්වය. මෙහි අන්තර්ගත චරිතවල අභ්‍යන්තර ගැටුම් සහ ඔවුන් වටා සිදුවන සමාජ වෙනස්කම් ගැඹුරින් ගවේෂණය කිරීමට කතාව ඔස්සේ පාඨකයාට ඉඩ සලසයි. ප්‍රධාන චරිතය ගැඹුරින් සහ සූක්ෂ්ම ලෙස නිරූපණය කරන ලද හොඳින් වර්ධනය වූ චරිතයකි. කතාව පුරාම ඔහුගේ අභ්‍යන්තර අරගල සහ පරිණාමය පෙන්නුම් කරන අතර අතර, ඔහුව ඓතිහාසික හා සංස්කෘතික දුරස්ථභාවය නොතකා සාපේක්ෂ සහ සානුකම්පිත චරිතයක් බවට පත් කරයි.

කතාවට සම්බන්ධ වූ සෙසු සමුරායිවරුන්, පවුලේ සාමාජිකයන් සහ දේශපාලන චරිත ඇතුළු සහායක චරිත ද මනාව නිර්මාණය කර ඇත.  ඒ සෑම චරිතයක්ම ප්‍රධාන චරිතයේ ගමනට සහ සමස්ත කතා සන්දාධර්යභයේ ගලා යාමට දායක වේ.

සමුරායි යුගයේ අවසානය සංකේතවත් කරන ප්‍රධාන සිදුවීම් වටා කතාව ව්‍යුහගත කර ඇත. මෙම සිදුවීම් ප්‍රධාන චරිතයේ පෞද්ගලික අත්දැකීම් සමඟ බද්ධ වී ඇති අතර, ඓතිහාසික වශයෙන් තොරතුරු සහ චිත්තවේගීය වශයෙන් සම්බන්ධ වන සංගත ආඛ්‍යානයක් නිර්මාණය කරයි.
 
මේ ලොව වෙනස් කල නොහැකි එකම දෙය වෙනස් වීම බව පසක් කරමින්නට හැකි බව සහ යුගයක අවසානය අවධාරනය කරන තියුණු උච්චස්ථානයක් දක්වා අවසාන සමුරායිවරයාගේ කතාව ගොඩනැගෙයි.

සමුරායි රණබිම" නම් කෘතිය ඉතා සංකීර්ණ හා ගැඹුරු කෘතියක් වන අතර, සමුරායි රණශීලීත්වය හා ඉතිහාසය ආශ්‍රිත කථා ප්‍රවේශයක් රසවිඳීමට කැමති අය සඳහා උපරිම වටිනාකමක් ඇති කෘතියක් බවට පත්වේ.

නිලක්ෂි බණ්ඩාර.
16/06/2024.

Saturday, June 15, 2024

ලාස් ලාජාස් අභයභූමියේ අයිපියල්ස් දෙව් පිළිරුව මෙටිස්ටා -OUR LADY OF LAS LAJAS SANCTUARY - IPIALES


ආශ්චර්යමත් ශුද්ධ වූ  අයිපියල්ස් දේව මාතාවගේ  Santuario de Las Lajas පිහිටා ඇත්තේ Ipiales සිට කිලෝමීටර් 7 ක් දුරින්, දකුණු කොලොම්බියාවේ Nariño ට ආසන්නතම ගම්මානය සහ ඉක්වදෝර දේශසීමාවේ සිට කිලෝමීටර්  10 පමණ දුරිනි.

ගයිටාරා ගඟේ ගැඹුරු දොරුවක  පිහිටා ඇති මෙම ශුද්ධ වූ භුමිය  1754 දී සොයා ගන්නා ලදී.මෙම ස්ථානය   මැඩෝනාගේ සිතුවමට  නිවහනක් වූ අතර එය පර්වවත බිත්තියෙහි  අඩි 4 ක් පමණ උසකින් සිතුවාම් වී ඇත.

අසාමන්‍ය සුන්දරත්වයකින් පිරි  ඇගේ කැපී පෙනෙන කළු ඇස් සහ හිසකෙස් මිශ්‍ර ස්පාඤ්ඤ සහ ස්වදේශික ලතින් ඇමරිකානු උරුමයේ සංකේතයක් ලෙස ගෞරවාදරයට පාත්‍ර වූ නිසාවෙන් "ලා මෙස්ටිසා" යන පදවිය ඇයට ලබා දී ඇත. මෙම ලා මෙස්ටි සා යන වදනෙහි තේරුම වන්නේ " මිනිස් දෑතින් නිර්මාණය කරන ලද්දක් නොවන බවයි."

ඇය මුලින්ම ස්වදේශික කාන්තාවකට සහ ඇගේ දරුවාට දර්ශනය වූ අතර, ඔවුන් වෙනුවෙන් ඇගේ පළමු ආශ්චර්යය සිදු කළ බව කියවේ. දිව්‍යමය නිර්මාණයක් වූ La Mestiza හි රූපය ග්‍රීක භාෂාවෙන් "මිනිස් අතින් සාදන ලද නොවේ" යන අර්ථය ඇති acheiropoieta ලෙස සැලකේ. එය පින්තාරු කර නැත, නමුත් අභිරහස් ලෙස පර්වතය තුළ තැන්පත් කර ඇත.

ජර්මානු භූ විද්‍යාඥයින් විසින් මෙම ප්‍රතිමාව කිසිඳු බාහිර වර්ණ තීන්ත හෝ ඩයි වර්ගයක් භාවිතා කර නොමැතිව ගැඹුරට විනිවිද යන පාෂාණයේම නිම වූ කොටසක් බව තහවුරු කර ඇත.
මෙයද ස්වභාවධර්මයෙන් වෙන්ව පවතින ස්වාභාවික හා මිනිසා විසින් සාදන ලද සුන්දරත්වයේ විශ්මයජනක ස්ථානයකි.

කොලොම්බියාවේ පොටෝසි ගම්මානයේ ඉන්දියානු කාන්තාවක් වන මාරියා මියුසෙස් ඩි ක්විනෝන්ස් බොහෝ විට තම ගම සහ අසල්වැසි ඉපියාල්ස් අතර සැතපුම් හයක් ඇවිද ගියේය. 1754 දී දිනක් ඇය Las Lajas නම් ස්ථානයක පිහිටි Guaitara ගඟ හරහා ගෝඩ නගා ඇති පාලම වෙත ළඟා වෙමින් සිටියදී , දරුණු කුණාටුවක් ඇති විය.ඉන්  බියට පත් කාන්තාව මාර්ගයේ පසක පිහිටි ගුහාවක ට ගොස් කුණාටුවෙන් ආවරණය විය. 

 හුළං නගමින් හමන කුණාටුවට බියට පත්වුණ ඇයට තමා තනි වූ බවක් දැනුණි. එම මොහොතේ ඇය  ඩොමිනිකන් ෆ්‍රියර්ස් විසින් දෙවියන්ට පුජා කරන ලද  ජපමාලය ජප කරමින් දේව මාතාව කැඳවීමට උත්සහ කළාය. යාඥා කළාය.

එක්වරම ඇයට දැනුනේ කවුරුන් හෝ තම පිට ස්පර්ශ කරමින් තමාව අමතන බවකි. ඇය හැරී බැලුවා, නමුත් කිසිවකුත් පෙනෙන්නට නොසිටි අතර ඈතින් දුම්වලාවක් සේ  කිසිවෙකු ජායාවක් මෙන්  නොපෙනී ගියාය.එම සිදුවීමට බියෙන් ඇය කුණාටුව මදක් අඩුවූ පසු පොටෝසි වෙත පලා ගියාය.

දින කිහිපයකට පසු, මරියා නැවත වරක් Ipiales වෙත ආපසු පැමිණියේ, බිහිරි බැවින් සහ  කටහඬ අහිමි වූ ඇගේ දියණිය වූ රෝසාව, ඇගේ පිට මත තබාගෙන ය. Las Lajas වෙත පැමිණෙන අවස්තාව වන විට ඇය වෙහෙසට පත්ව සිටි අතර විවේක ගැනීම සඳහා ගල් පර්වතයක් මත හිඳගත්තාය. 

මද වෙලාවකින් ඈත බලා සිටි රෝසා  ඇගේ පිටුපසින් බැස ගල් වටේට නැගීමට පටන් ගත්තේය. මොහොතක්  ගතව යන්නට මත්තෙන් ඇය කෑගැසුවේ "අම්මේ, අම්මේ... අන්න බලන්න.... සුදු  කාන්තාවක් අතේ පිරිමි ළමෙක් ඉන්නවා!" යනුවෙනි.

මරියා කම්පනයට පත් වූයේ කටහඬ අහිමිවූ  තම දියණිය කතා කරන පළමු අවස්ථාව මෙය වූ බැවිනි.මදක් කම්පනයට පත්වූ ඇය සැනෙකින් දරුවා විසින් පෙන්වූ  දිශාව දෙස බැලූ  නමුදු ...   ප්‍රාණයක් ඇති  කිසිදු රුවක් ඇයට පේන්නට නොතිබුණි.  එම සිදුවීමෙන් බියට  සහ කම්පනයට පත්වූ හෙයින් ....  ඇය දරුවා අල්ලාගෙන ඉපියාල්ස් වෙත වේගයෙන් දිව ගියාය.

ඇය සිදු වූ දේ මිතුරන්ට සහ ඥාතීන්ට පැවසූවත් ,  කිසිවෙකු ඇයව විශ්වාස කළේ නැත. ඒ නිසා ඇය නිහඩවම  පොටෝසි  හි තිබු තම නිවසට ගියාය.  ඒ  යන අතර මගදී මෙම අත්භුත සිදුවීම සිදුවූ  ගුහාව අසලට පැමිණි විට රෝසා එක වරම “අම්මේ, අන්න අර සුදු  කාන්තාව මට කතා කරනවා!”³යයි පවසමින් හඬ නගන්නට විය.

මරියාට තවමත් කිසිවක් නොපෙනෙන නිසා ,  පෙනෙන විදිහට හොල්මන් ඇතැයි සිතෙන මෙම ස්ථානයෙන් තම දියණිය රැගෙන යාමට ඇය ඉක්මන් විය. නිවසට පැමිණි ඇය සිදු වූ දේ අනෙක් මිතුරන්ට කීවාය.


මෙවර එම ගුහාවෙන් අසල මිනිසුන්  ගමන් කළ මාර්ගය බොහෝ දුර ගමන් කළ එකක් වූ බැවින් එහි යම් අද්භූත දෙයක් සිදුවන බවට ආරංචිය වේගයෙන් පැතිර ගියේය. දින කිහිපයකට පසු මරියාගේ දියණිය වූ රෝසා  ඇගේ නිවසින් අතුරුදහන් විය. සුදු කාන්තාව  තමාට කතා කරන බව දරුවා නිතර කියූ නිසා තම දියණිය ගුහාවට යන්නට ඇතැයි වේදනාවට පත් මරියා අනුමාන කළාය.

ලාස් ලාජාස් වෙත දිව ගිය මරියා ගුහාව තුළ දේව මෑණියන් අසල දණගසා සිටින තව දියණිය වත් දේව මෑණියන්ගේ  දෑතින් බැස ආ දරුවා රෝසා සමඟ ආදරයෙන් සෙල්ලම් කරනු දැකීමෙන් සතුටට පත් වූවාය. මෙම සුන්දර දර්ශනය ඉදිරියේ මරියා දණින් වැටුණාය; ඇය ප්‍රථම වතාවට භාග්‍යවත් කන්‍යාව සහ දිව්‍ය ළදරුවා දැක ඇත. ඇගේ පෙර කියුම් විශ්වාස නොකළ මිනිසුන්ගේ සමච්චලයට බිය වූ මාරියා කන්‍යා තුමියගේ මෙම පෙනී සිටීම ගැන කිසිවක් නොකියා නිහඬව සිටියාය.

නමුත් ඇය සහ රෝසා නිතර ගල් ගුහාවට ගියේ වල් මල් සහ ඉටිපන්දම් ගල්පරවල තැබීමටය.
කාලය ගෙවී ගියේ මරියා සහ රෝසා ඔවුන්ගේ රහස සඟවා තබාගෙන ය. නමුත් දිනක් දැරිය දැඩි ලෙස රෝගාතුර වූ අතර  මිය ගියාය.කලබල වූ මව තම දියණියගේ දේහය ගයිටාරා ආර්යාවගේ දෙපා ළඟට ගෙන යාමට තීරණය කළාය.
එහිදී ඇය රෝසා විසින් ගෙන ආ සියලුම මල් සහ ඉටිපන්දම් කන්‍යාවට පුජා කල අතර දුප්පත් මව රෝසාට ජීවය ලබා දෙන ලෙස දේව මාතාවගෙන් ඉල්ලා  සිටියාය. මරියාගේ දුක්ගන්නා සුළු  කන්නලව්වල හේතුවෙන් සිත උණු වූ මෙම භාග්‍යවත් කන්‍යාව රෝසාට ආශිර්වාද කොට නැවතත් රොසාව මරණයෙන් ගලවා දෙවන උපතක් ලබා දෙන ලදී.

ප්‍රීතියෙන් උතුරා ගිය මරියා ඉපියාල්ස් වෙත දිව  ගියාය. ඇය රාත්‍රියේ පැමිණ සිදු වූ සියළු දේ ගම්වැසියන්  සියල්ලන්ටම පැවසුවාය. ඒ වන විටත් ඇඳට ගොස් සිටි අය, නැඟිට, පල්ලියේ සීනු නාද කළ අතර, සිදු වූ දේ ඇසීමට විශාල පිරිසක් පල්ලිය ඉදිරිපිට රැස් වූහ.

උදෑසන පහන් වෙද්දී හැමෝම ගුහාවට ගියා. ගුහාවෙන් අද්භූත ආලෝකයන් ගලා එන බව සියල්ලන්ටම පෙනෙන විට සිදු වූ ආශ්චර්යය ගැන තවත් සැක සංකා නොතිබුණි. සෙමෙන් ඇතුළට යන විට, ඔවුන් පාෂාණ බිත්තියේ ගලින්කැටයම් කර ඇති , අතිශුද්ධ කන්‍යාවගේ රූපය සොයා ගත්හ. මාරියා මියුසෙස් ද ක්විනෝන්ස් ටද  එතෙක් එය දුටු බවට මතකයක් තිබුනේ නැත.

පසුකාලීනව ජේසුස් වහන්සේ එම භක්තිය පතුරුවා හරින ලද සහ ආරම්භයේ සිටම මෙම ශුද්ධ භූමියට විශේෂ සම්බන්ධයක් ඇති ශාන්ත ෆ්‍රැන්සිස් තුමාට රෝසරේ කොපුව පූජා කරයි. රෝස්රේ , ජපමාලය සහ scapular යනු ක්‍රිස්තියානි ආගමේ දේව භක්තිය පෙන්නුම් කරන ගැලවීමේ උපකරණයි. 

මෙම පූජනීය ස්ථානය පිළිබඳ පැරණිතම වාර්තාව හමුවන්නේ ෆ්‍රැන්සිස්කන් ෆ්‍රියර් ජුවාන් ද සැන්ටා ගර්ට්රූඩිස්ගේ සංචාරක ගිණුම් වලිනි. ඔහු 1756 සිට 1764 දක්වා කාලය තුළ ඉක්වදෝරයේ සිට කොලොම්බියාවේ නරිනෝ දක්වා පා ගමනින් ගොස් ලාස් ලාජාස් හි පළමු දේවස්ථානය ඉදිකිරීම සඳහා මුදල් ඉල්ලා සිටි අන්ධ භික්ෂුවකි.

 එම කාර්යය අවසන් වූ විට, ෆ්රේ ජුවාන්ට ආශ්චර්යමත් ලෙස ඔහුගේ දෑස් වල පෙනීම නැවත ලැබුණු බව  ඔහු විශ්වාස කළේ ලාස් ලාජාස්හි කන්‍යා මරිය තුමිය කෙරෙහි ඇති ගැඹුරු විශ්වාසයේ ප්‍රතිඵලයක් වශයෙනි. කාලයාගේ ඇවෑමෙන් මෙම දේව භූමියට වන්දනාමාන කිරීමට පැමිණෙන භක්තියකින් ප්‍රමාණය වැඩි වූ හෙයින්  විශාල භූමි ප්‍රදේශයක් අවශ්ය විය. 

ඉන්පසු වර්තමානයේ පවතින පල්ලිය ඉදිකරන ලද්දේ 1916 ජනවාරි 1 සිට 1949 අගෝස්තු 20 දක්වා ප්‍රදේශයේ දේව භක්තිකයින්ගේ ලද  පරිත්‍යාග වලිනි.




1951 දී පල්ලියේ නිලධාරීන් අවසානයේ නුවෙස්ට්‍රා සෙනෝරා ඩි ලාස් ලාජාස් අව්‍යාජ වුත් සුවිශේෂී වුත්  ආශ්චර්යයක් ලෙස පිළිගත් අතර 1954 දී අභයභූමිය කුඩා බැසිලිකාවක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. 

 සෑම සැප්තැම්බර් 16 වන දිනකම ,දේව මෑණියන්ගේ රූපය දර්ශනය වූ දිනය ලෙස සැලකේ. දහස් ගණන් වන්දනාකරුවන් කන්‍යාවට ගෞරව කිරීමට සහ ඇය සමඟ යාච්ඥා කිරීමට දේවස්ථාන භූමියට පැමිණේ.

ලාස් ලාජාස්ගේ මැඩෝනාගේ අනෙක් විශිෂ්ට මංගල්‍යය දිනය වන්නේ වන්නේ ශුද්ධ වූ සතියේ මිහිඳු බ්‍රහස්පතින්දා ය.

ඉක්වදෝරය ඇතුළු අවට නගර කිහිපයකින් වන්දනාකරුවන් පැමිණෙන්නේ මෙස්ටිසාට ගෞරව කිරීම සඳහා පැය දොළහක් පමණ ඇවිදිමින් ය. අනෙකුත් විශාල සංවිධානාත්මක වන්දනා ගමන් දෙසැම්බර් සහ ජනවාරි මුල සිදු වේ. ශතවර්ෂ ගණනාවක් පුරා මෙම සියලු වන්දනාකරුවන් ගමෙන් බැස අභයභූමියේ කැනියට යන මාර්ගයේ ගල් බිත්ති මත ගණන් කළ නොහැකි තරම් සලකුණු සටහන් කර ඇත.ඒ ඔස්සේ ඔවුන් මැඩෝනාගේ දයාව හා ආශ්චර්ය බව විශ්වාස කරයි.

නිලක්ෂි බණ්ඩාර 
15/06/2024.