ශිලා ලිපි වලින් හෙළිවන කෘෂි සමාජය පිලිබඳ තොරතුරු

ක්‍රිස්තු පුර්ව  යුගයේදී ඉන්දියාවෙන් ලංකාවට සංක්‍රමණය වූ මුල් ආර්යයන්ගේ සමාජ දිවිය පිළිබඳව මහාවංශය ,ථුප වංශය වැනි ග්‍රන්ථ තුලින්
දැනීමක් ගත හැකිය.ඒ අතරම 19 වන සියවසේ මුල් භාගයේදී කල්කටාවේ ජේම්ස් ප්‍රින්සේප් ගේ උත්සාහයෙන් රහසක්ව තිබු පැරණි අක්ෂර වර්ගයක් හෙළිදරවු කර ගත්තේය. එය බ්‍රාහ්මි අක්ෂර නම් විය.ඒ හරහා ටර්නර් මහතා, පි ගෝල්ඩ් ස්මිත් මහතා සි පි බෙල් මහතා ,සෙනරත් පරණවිතාන මහතා ආදීන් විසින් මෙය දියුණු කරමින් මෙම ලිපි සසදමින් විවරණයට භාජනය කරන්නට විය.මෙහි ප්‍රතිපලයක් ලෙස ලංකාව වටා ඇති සෙල් ලිපි 3339 පමණ පිටපත් කරන ලදී.මේවයින් සමහරක් " එපිග්‍රපියා සෙලනිකා සංග්‍රහයේ ප්‍රකාශයට පත් කර  ඇති 1970 දී පරණවිතානයන්ගේ කතෘත්වයේන් ඉන්ස්ක්රිප්ෂන්ස් ඔෆ් සිලෝන් හි පළමු හා දෙවන මුද්‍රණයේ ප්‍රකාශයට පත් කර ඇත.

තෙන්නකෝන් විමලානන්ද ,ආචාර්ය ඩි ජේ විජයරත්න මහාචාර්ය අභය ආර්යසිංහ වැනි පිරිස විසින් අප පැරණිතම ශිලා ලිපි ක්‍රිපු 3 සියවසට අයත් බව හෙළි කළහ. කෙසේ වුවද මිහින්තලෙන් සොයා ගත ලෙන් ලිපි හි පිලිවෙලින්   දෙවනපිය මහ්රක්ධ මහ්රක්ධහා ගාමිණී තිශහ මහ්රක්ධහා ගාමිණී තිශහ යන රාජ නාමයන්ගෙන් සහිත ලිපි සොයාගෙන ඇත.මෙම දහස් ගණනක් සෙල්ලිපි පිහිටි ස්ථාන අනුව කොටස් 4 කට බෙදේ.

1.ලෙන් ලිපි
2.ගිරි ලිපි
3. ටැම් ලිපි.
4.පුවරු ලිපි.

1.ලෙන් ලිපි ලෙනක හෝ කටරමක යටින් හෝ අසලින් කොටා ඇති ලිපිය.වෙස්සගිරිය ,මිහින්තලේ ,කොර තොට ආදී ස්ථානවල දක්නට ලැබේ.මෙම ලිපි තුලින් මෙම ලෙන් පරිත්‍යාග කල අය සහ ප්‍රතිග්‍රහණය කල අය ගැන සඳහන්ව  ඇත.

2. ගිරි ලිපි
පිහිටි ගල් මත සැකසු හෝ කොටන ලද ලිපි ගිරි ලිපි වේ. තෝනිගල , සිතුල් පවුව ආදී ස්ථාන වල දැකිය හැක.මේවා ලෙන් ලිපි වලට වඩා දීර්ඝ වේ.තත්කාලීන තොරතරු සේම ඓතිහාසික තොරතුරු වැඩි වශයෙන් ඇති හෙයින් ලෙන් ලිපි වලට වඩා වැදගත් වේ.

3. ටැම් ලිපි.
ලිපි ලිවිම සඳහා විසේසයෙන්ම සකස් කල ලිපි ටැම් ලිපි වේ. සමහර ටැම් වල පැත්තක පමණක් දක්නට ලැබේ.සමහරක් 4 පැත්තේම ඇත. අත්තාණිකණු
ලෙසද හඳුන්වනු ලැබේ.තත්කාලීන කරුණු බොහෝ විට ඇතුලත් වේ.

4. පුවරු ලිපි.
සකස් කල ගල් පුවරු වල කෙටු ලිපි වේ. අනික් ලිපි වලට වඩා මේවායෙහි කරුණු වැඩි ප්‍රමාණයක් අන්තර්ගතව ඇත.මේ ලිපි වල රජ ඇමැතියන්ගේ නම් ගම පුද පුජා කල විහාරාරාම වල පැවතෙන පුද පුජා  වත් පිළිවෙත්, භික්ෂුන් විසින් කල නොකළයුතු දේ සිරිත් විරිත් ආදිය ,පුජා පත්‍ර ,කතිකාවත් අඩිය ඇතුලත් විය.

පසුකාලීනව බ්‍රහමි අක්ෂර මධයකාලින අක්ෂර බවට කෙමෙන් කෙමෙන් පරිවර්තනය වන්නට පටන් ගත්හ. මේ කාලයේදී අතරමැදි හෙවත් පරිවර්තන යුගය සේ හැඳින්විය.මෙය නාගගිරි කන්ද ලිපියේ අන්තර්ගතය. මේ නිසා එතෙක් පවතී ඉන්දියානු බ්‍රහමි අක්ෂර කලාව අවසන් විය.ඊට අමතරව මෙරට තල් පත් වල ලිවිම ආරම්භ විය.තල්කොලයේ දිග අතට පැතිරී පවත්නා කෙඳි ස්වරුපය නිසා  එලි ලිවීමට භාවිතා කරන පන්හිඳෙන් හරස් අතට ලිවීමෙන් කොළ ඉරි යයි.මේ නිසා පන්හිඳෙන් වටකුරුවට ලවීමට මෙහෙ භාවිතය යෝග්‍ය විය./

මහරත්මලේ ගිරි ලිපියෙන් භික්ෂු සංඝයාට කැඳද බත් ද වැසි සළුද පුජා කර ඇත.පෙරියන්කුලම ලිපියේ කෙතවක්ලක වැවේ දිය බද්දද සහ පියා සන්තකව තිබු තුන් ප්‍රකාර බද්දක්  එනම් මත්ස්‍ය භාගයද පරම්පරාවෙන් හිමව තිබු දියබදු කොටසද හයකොටසින්  එක කොටසද පුජා කර ඇත.විහාරගල ලිපියෙන් උප්පල දෝණි වැව, උපොස්තාගරයේ දිරි ගිය තැන පිළිසකර  කිරීමට ද්වාරක විහරයේ  භික්ෂු සංඝයාට පවරා  ඇත.
සෙල් ලිපි ගවේෂණය තුලින් එකල තිබු ජන සමාජයසමාජ සංස්ථාව කෘෂිකර්මය බලපෑ ආකාරය දිවිය පිලිබඳ මනාවූ අවබෝධයක් ගත හැක.