ලොව වඩාත්ම හුදකලා පුස්තකාලය

 

ලොව හුදකලාම පුස්තකාලය වනුයේ උතුරු චීනයේ හෙබෙයි පළාතේ මුහුදු තිරයේ ඉදිකොට ඇති සැන්ලියන් පුස්තකාලයයි.මේ ඔස්සේ කියවීමේ හුරුව පාඨකයින්ට ලබා දේ.

එහි ඇති එක පොතක Andrew wraith ගේ සිතුවමක් දක්නට ඇති අතර එය මහලු මිනිසෙකු මුහුද අසබඩ ගල් පර්වතයක් මත හිඳ මුහුද දෙස බලාගෙන ඉන්නකි.ඉන් ඔහුගේ මෙන්ම මෙම පුස්තකාලය හුදකලාවී ඇති බව පෙන්නුම් කරන බව ඉඟියක් දෙනවා විය හැකිය.පුස්තකාලයේ නිර්මාතෘ වූ ගෘහ නිර්මාණශිල්පී ඩොන්ග් ඩොන්ග් පවසන්නේ එම සිතුවම මෙම නිර්මාණය ගොඩ නැගීමට ශක්තියක් වූ බවයි.එමෙන්මා ඔහුට අනුව මේ පුස්තකාලය මිනිසුන්ට මුහුද හා සම්බන්දතාවයක් ගොඩ නගා ගැනීමට ඉවහල් වන බවයි.

පුස්තකාලයේ පිටත කොන්ක්‍රීට් තට්ටුවක් වන අතර ඇතුලතඅලංකරණය ලි වලින් නිර්මාණය කර ඇත.

ගොඩනැගිල්ලේ ඇතුලත පඩිපෙලක ආකාරයෙන් සකසා ඇති.එමගින් මුහුද දෙස බලා සිටිමින් තම රසවින්දනය ලබාගත හැකි වීම පුස්තකාලයේ විශේෂත්වයකි.

2015දි අරඹන ලද මෙම පුස්තකාලය මේ වන විට පාඨකයින් 160,000ක් පැමිණ පොත් කියවා ඇත.වර්ග මීටර් 500 ක වපසරියකුන් යුක්ත වන මෙම පුස්තකාලය තුල පොත් මිලියන 10කට වඩා ඇති අතර පහෙන් දෙකක්ම පරිත්‍යාග කර ඇත්තේ.

පාඨකයින් විසිනි.Gorge Luis Borges වරක් පවසා ඇත්තේ

"මෙවන් පාරාදීසයක කෙදිනක හෝ පුස්තකාලයක් ඉදිවනු ඇතැයි මම සිතුවෙමි යන්නයි."

පොතක් කියවන අතරතුර මිනිසුන්ට මෘදු හිරු එලිය සේම මුහුදේ සුන්දරත්වයත්, හමා එන මුහුදු හුළගේ සිසිලසත් විදීමට මෙය අපුරු තෝතැන්නකි.එය Luis Borges ගේ කීම යථාර්තයක් බව ඔප්පු කිරීමකි.

මෙය මුහුද අසබඩ පිහිටා ඇති නිසා නරබන්නන්ට පැමිණීමට පහසුය.එම නිසාම ගිම්හාන නිවාඩුවේදී නරබන්නන් 600-7000 අතර ප්‍රමාණයක් පැමිණේ.නමුදු සීත කාලයේදී 70-80 අතර ප්‍රමාණයක්ද සති අන්තයේදී 300ක පමණ ප්‍රමාණයක් පැමිණෙන බව පුස්තකාල කාර්ය මණ්ඩල සාමාජිකයකු වන වෑන්ග් සිංග් පවසා ඇත.

අතීතයේ මෙන් නොව පාඨකයින්ට පොත් කියවීමට සහ ලබා ගැනීමට විවිධ ක්‍රම ඇත.අන්තර්ජාලය ඔස්සේ කියවීම්, අන්තර්ජාලය ඔස්සේ මුදල් ගෙවා පොත් ගෙන්වා ගැනීම් , E books කියවීම ආදිය හේතු කොට ගෙන පුස්තකාල වලට පාඨකයින් නොයෑමේ අවධානමක් පවතී.එම නිසා පුස්තකාලය යන්න ගිලි යන කෞතුක වස්තුවක් බවට පත්වන වාතාවරණයක පැවතීම කනගාටුදායක කරුණක් වේ.

මෙම පුස්තකාලය හරහා විවිධ කියවන්නන්ට අදාලව ක්‍රියාකාරකම් සිදුවන අතර සංස්කෘතික මන්ගල්ලයක්ද වසරකට සැරයක් සිදු කරයි.වසර පුර පොත් කියවීම, නාට්‍ය, නර්තනාංග පැරණි සහ වර්තමානයේ පවතින සංස්කෘතිකාංග

වැනි ක්‍රියාකාරකම් රැසක් මෙහිදී දකින්නට අවස්තාව ලැබේ.

නිලක්ෂි බණ්ඩාර

18/12/2020

ජේන් අයර්

 

"... ජීවිතයේ පරාජයක් පසුතැවිල්ලක් ඇතිවුනාම , මට පාඩම් කරන්න අපහසුයි.හැමදෙයක්ම එපා වෙනවා වගේ දැනෙනවා.මම එතකොට ජේන් අයර් කියවනවා..."

මේ දිනක් මගේ හොදම මිතුරියක් කියපු කතාවක්..

ජේන් අයර්  යනු විශ්ව සාහිත්‍යධර චාලට් බ්‍රොන්ටේ විසින් 1847 දි රචනයට පාත්‍ර කරන ලද අපුර්වතම කෘතියකි වේ.මෙම පොත සමාජ විවේචනයට ලක් වුන  කෘතියක් වන අතර චාලට් බ්‍රොන්ටේ ජිවත් වූ සමාජීය පසුබිම  මෙන්ම ඇය මුහුණ දුන්  සමාජ ගැටළු සහ පීඩනය ජේන් අයර් නම් චරිතය ඔස්සේ ලොවට හෙළිදරව් කල බව විචාරකයින්ගේ මතයයි.මෙම කෘතිය විශ්ව සම්මානයට පාත්‍රිත  කෘතීන් අතරට ගැනෙන අතර කාන්තාවක තම ජිවිතයේ ළමා අවධියේදී, යොවුන් අවධියේදී මෙන්ම තරුණ අවධියේදී මුහුණ දෙන සමාජීය පීඩනය හමුවේදී වෛරය , පලිගැනීම් වැනි සිතුවිලි වලින් බැහැරව මානව දයාව සහ කරුණාව වැනි උත්තුංග ගුණ වලින් යුතුව ජිවිතයට මුහුණ දෙන ආකාරය ඉතාමත් අපුරුවට අන්තර්ගත කර ඇත.

මෙය ගොතික් සම්ප්‍රධායට අයත් කෘතියක් වන අතර මෙම කතාව ප්‍රභේදයන් පහක් ඔස්සේ ගලාගෙන යයි.මෙම කොටස් ඔස්සේ කතාව අපට දකින්නට ලැබෙන විවිධ සමාජ චෛතිසිකයන් සහ ගැටළු වඩාත් හොදින් නිරුපණය  කර දක්වයි.

මාපියන් මියගොස් අනාථ  දරුවකු බවට පත්වන ජේන් අයර්ව රැකබලාගන්නේ ඇයගේ මාමා විසිනි. ඇයගේ අවාසනාවට මෙන් මාමා ද මිය යන අතර , මියයාමට පෙර ජේන්ව රැක බලා ගන්නා ලෙස ඔහු තම බිරිඳ සපථ කරවා ගනියි.නමුත් , කෙටි කලකින්ම නැන්දා ගේ සහ දරුවන්ගේ වෙනස්කම් වලට තාඩන පීඩන වලට ලක්වන ඇය අනාථ දරුවන් සඳහා වූ පාසලකට ඇතුලත් වේ.එහි  ශිෂ්‍යාවක, ගුරුවරියක ලෙස  වසර හයක කාලයකින් පසු ළමා නේවාසිකාගාරයක සහයිකාවක් ලෙස රැකියාවකට යොමුවෙන ඇයගේ ජීවිතය විවිධ වෙනස්කම් වලට භාජනය වේ.

මෙය උත්තම පුරුෂ දෘෂ්ටි කෝණයෙන් රචනා වී ඇති අතර  ජේන් යනු 19 වැනි සියවසේ අසම්ප්‍රධායික වීරවරියක්  ලෙස දක්වයි.ඇය ජිවිතයේ මුහුණදෙන ගැටළු ජය ගන්නා ස්වාධින, ආත්ම විශ්වාසයෙන් යුතු කාන්තාවක් බව වැටහේ.මෙම කතාව  රසවත්,ප්‍රේමාන්විත වන  වන අතර ඇය සරාගී  බැවින් යුක්ත ස්ථිර ප්‍රතිපත්ති ඇති නිදහස අගයන, නොසැලෙන යුවතියකි.එමෙන්ම ස්ථිර අධිෂ්ඨානයකින් යුතු පැහැදිලි හර්ද සාක්ෂියකින්  හෙබි නිහතමානි තරුණියකි. ඇය වික්ටෝරියානු යුගයේ රැඩිකල්, ගැඹුරු, ස්ත්‍රීවාදී ගති ලක්ෂණ වලින් යුක්තය..

 ඇය පවසන පරිදි

" කාන්තාව සන්සුන්ව සිටිය යුතුය නමුදු පිරිමියාට දැනෙන ආකාරයටම ගැහැණියටද දැනේ.ඇයට  හැකියාවන් වැඩි දියුණු කර ගැනීමට අවශ්‍ය වන අතර එම විෂයේදී ඔවුන්ගේ සොයුරන් මෙන්ම ක්ෂේත්යෙන් ඉහලට යෑමට උත්සුක වේ."

මෙම  ප්‍රකාශය කාන්තාවන්ට  පිරිමින්ගේ සමතැන ලැබිය යුතු බවත්  සමාජ ආර්ථිකමය අතින් සමාන විය යුතු බවත් චාලට් බ්‍රොන්ටේ ගේ  ප්‍රධාන තේමාවයි.මෙයට නිදසුනක් නම් ඇය ආදරය කරන මෙම මිනිසා සමග ජිවත් විය යුතුද ? ඇය හැර දමා ගොස් කිසියම් තැනක වැදගත් ජිවිතයක් පටන් ගත යුතුද යන උභතෝකෝටික ප්‍රශ්නයටද ඇය මුහුණදෙන ආකාරයයි.

උදාහරණයක් ලෙස මෙහිදී  පාර්තා මේසන් ජේන් සහ රෝචෙස්ටර් ගේ ජිවිත අතරට තුන්වැන්නකු ලෙස පැමිණීම ගත හැකිය.පාර්තා විසින් රෝචේස්ටර්ව ගිනි තබා මරණයට පත්කිරීමට තැත් කිරීම එක් අවස්ථාවක් වේ.එමෙන්ම මානසික රෝගියකු වූ පාර්තා රෝචෙස්ටර් මැදුරේ කෙළවරක ජිවත් වීම  කතාවේ අවසාන භාගයේදී හෙළි කිරීම නිසා මෙය රහස් පරීක්ෂක කතාවක ස්වරුපයක් ගනී.

ජේන්ගේ ජීවිතය යථාර්තවාදී දැක්මකින් යුතුව දක්ෂ ලෙස කතුවරිය විසින් හසුරුවා ඇති ආකාරය සුවිශේෂිය.ආගමට සහ රාගයට එරෙහිව තර්කානුකුල බුද්ධිමය විචාරශීලි බව ඇය විසින් විවිධ අවස්ථාවල යොදාගන්නා ආකාරය දක්නට ලැබේ.එමෙන්ම ආදරය සහ රාගය නිසි පරිදි පාලනය කර නොගැනීම විවිධ ගැටලුකාරී තත්වයන් පැන නැගීමට හේතුවක් බවද කතුවරිය විසින් මේ ඔස්සේ පෙන්වා දේ.

ඇයගෙන් ආදරය සංකේතවත් කරන අතරම රාගය සහ විචාරය අතර භාවාත්මක ඝට්ටනය පිළිඹිබු කරයි.ජේන් අයර් යනු කලනුක්‍රමික මතකයක් අවදි කිරීමකි.ඇයගේ ජිවිතයේ ගෙවුණු අවධීන් දෙස හැරී බලද්දී සමාජීය,අධ්‍යාත්මික සහ  ආදරය සෙවීමක් දක්නට ලැබේ.මෙහිදී රාගයට එරෙහිව සොබාදහම ගැටෙන අතර ජේන් ඇගේ සදාචාරාත්මක හැඟීම් සහ නිවුණු බව වර්ධනය කර ගනියි,අවසානයේදී ජේන්ගේ අභිමතය පරිදි පවුල,ගෘන්ගාරය භක්තිමත් බව ස්වාර්ථය යන තේමා   ඔස්සේ  කතාව අවසානයට ලඟා වේ.

වික්ටෝරියා විල

අප්‍රිකාවේ විල් අතර ප්‍රධාන තැනක් ගන්නා වික්ටෝරියා විල ලොව විශාලතම නිවර්තන කලාපිය විල වන අතරම විශාලතම මිරිදිය විල් අතරින් දෙවන ස්ථානය ගනී.ටැන්සානියා ,කෙන්යා සහ උගන්ඩා ප්‍රාන්ත අතර මෙම විල බෙදී යන අතර සමකයට උතුරු දෙසින් ලංවේ.මුළු භූමියෙන් වර්ග කිලෝමීටර් 68,800ක ප්‍රමාණයක් විල මගින් ආවරණය වන අතර මීටර් 80ක් දුරට ගැඹුරු වේ,මෙම ද්‍රෝණිය අවට ජනගහනය මිලියන 30 කට අධික සංඛ්‍යාවක් ජිවත් වේ.

වික්ටෝරියා විලේ මත්සය වර්ග 200 කට අධික සංඛ්‍යාවක් සිටින මුත් ආර්ථික වශයෙන් වැඩි වටිනාකමක් ලැබී ඇත්තේ තිලාපි මත්ස්‍ය වර්ගයටයි.

වික්ටෝරියා විල ගංගා හා ඇලදොළ රාශියක එකතුවෙන් නිර්මාණය වී ඇති අතර වැදගත්ම වන්නේ කගේරා ගංගාවයි.1858 දී  වික්ටෝරියානු විල පළමුව සොයා ගත්තේ යුරෝපිය ජාතික ජෝන් හැනින් ස්පෙක්ය .1875 දී බ්‍රිතාන්‍ය ජාතිකයකු මෙන්ම ගවේෂකයකු වූ  මෝර්ටන් ස්ටැන්ලි විල වටා ගමන් කළේය.

වේගයෙන් ව්‍යාප්ත වන ජනගහනය ,වෙරල තීරුවේ ඇති ස්වභාවික වෘක්ෂලතා ඉවත් කිරීම ,වේගයෙන් වර්ධනය  වන මත්ස්‍ය අපනයන කර්මාන්තයන් මෙන්ම විදේශීය ශාක සහ සත්ව කොට්ටාස  හඳුන්වා දීම,විලේ ඇල්ගී වර්ධනය බහුල වීම හා ද්‍රෝණිය වටා ඇති කර්මාන්ත සහ ජනාවාස වලින් පිට කරන අපද්‍රව්‍ය  හේතු කොටගෙන වික්ටෝරියා විලේ පාරිසරික සෞඛ්‍ය තත්වය සේම ස්වභාවික සුන්දරත්වයද විනාශවීමට පටන් ගෙන ඇත.විලේ සිටිනා මත්ස්‍ය වර්ධනය වැඩි කිරීම උදෙසා නයිල් පර්චසය හඳුන්වා දුන් නමුත් ,එයම විලේ සිටින බොහෝ දේශීය මත්ස්‍ය වර්ගයාගේ විනාශයට හේතුවක් වී ඇත.

හයසින්ත් යනු මිරිදිය ශාකයක් වන අතර ,20 වන සියවසේ මුල් භාගයේදී අප්‍රිකානු මහද්වීපයේ විසිතුරු ශාකයක් ලෙසින් හඳුන්වා දීම නිසා වේගයෙන් මිනිසුන් අතර පතල වුනි.නමුදු එම ශාකය විසින් විලේ ඇති යුට්‍රොෆිකේෂන් සහ පෝෂ්‍ය පදාර්ථ උරා ගැනීම හේතුවෙන් විලට තර්ජනයක් වී ඇත.එමෙන්ම එම ශාකයේ ව්‍යාප්තිය හේතුවෙන් වැව තුලට හා පිටතට ගලා යාම අවහිර වීමේ ප්‍රවණතාවයක් ඇතිවී තිබේ.එමෙන්ම 1990 දි මෙම ශාකයේ ව්‍යාප්තිය හේතුවෙන් ධිවර ව්‍යාපාරය හා විලේ සිදුවන ප්‍රවාහන කටයුතු අඩාල වීමටද හේතුවක් විය.

එමෙන්ම මෙම විල වටා ඇති අධික සුළං තත්වය ,විලේ අධික රල පහර මෙන්ම විල වටා නිතර පවතින ධික ගිගුරුම් සහිත වැසි හේතුවෙන් එම පෙදෙස තරමක භයානක බවක් ගෙන දෙන අතර බොහෝ දෙනෙක් අනතුරුවලට මුහුණ පානු ලබති.

The Living Lakes Partner Organization යනු කෙන්යාවේ ලියාපදිංචි වූ ලැබ නොලබන ආයතනයක් වන අතර, උගන්ඩාවේ සහ ටැන්සානියාවේ ද මෙහි අනු කොටස් ඇත.සාමාජිකයින් සහ සාමාජිකාවන්  150 කින් යුක්ත මෙම සංවිධානයට ගොවි සමාජ ,ධිවර ජන ප්‍රජාවන් ,සමුපකාර සමිති,පාරිසරික සමාජ , රාජ්‍ය සහ රාජ්‍ය නොවන ආයතන හා කලාපයේ පර්යේෂණ ආයතන වලින්ද යුක්ත වේ.

රුසියානු ශ්‍රේෂ්ඨ සාහිත්‍යධර ඇලෙක්සැන්ඩර් පුෂ්කින්ට උපහාරයක් පිණිස

ඊයේට යෙදුනු ඇලෙක්සැන්ඩර් පුෂ්කින්ගේ 221 වැනි ජන්ම දින සංවත්සරය වෙනුවෙන් ඔහුට උපහාරයක් ලෙස 

එතුමන් විසින් රචිත The Wish නමැති කාව්‍යයත් එහි මා විසින් කරන ලද  සිංහල අනුවාදයත්  මෙසේ පල කරමි.

The Wish

The days drag on,each moment multiplies

within my wounded heart the pain and the sadness 

of an unhappy love and, dark, give rise.

To sleepless dreams,the haunting dreams of madness .

But i do not complain - instead ,i weep ;

Tears bring me Solace ,comforted they leave me.

My spirit ,captive held by grief, a deep.

And bitter rapture - finds in them, believe me

Pass life! come empty phantom ,onward fly.

And in the silent void of the darkness vanish .

Dear it to me my love's unending anguish ;

if as i die, i love , pray let me die.

මා විසින් කල අනුවාදය 

පැතුමක් 

මගේ වේදනාබර හදවත පාරවමින් 

දින ගත වන්නේ 

සිත තුළ දුකක්, වේදනාවක් මෙන්ම 

අසතුටක්ද ඇතිකරවමිනි.

දිගු රෑ පුරා නිදි නැති සිහින 

මා සිත තුළ හොල්මන් කරමින් මනස  අවිනිශ්ෂිත කරවයි 

නමුදු 

මම පැමිණිලි නොකරමි.

කඳුළු සලමින් සිත සනස ගමි.

මන්ද 

කඳුළු මා  පෑරුණු සිතට සැනසීමක් දී

නිදි බිඳින සිහින 

මවෙතින් පලවා හරින නිසාවෙනි.

මගේ ආත්මය ගැඹුරු වේදනාවකින් පෙළුනත් 

කටුක බව තුලින් ඔවුන් මා සොයා ගනීවි.

මා විශ්වාස කරන්න.

අතීතය ගෙවුණි 

සිහින ඔබ පැමිණෙන්න 

මා හා ඉදිරියටම පියා සලන්න 

නිහඬ අන්ධකාරය පලා යයි 

මා ප්‍රේමයේ සදාතනික වේදනාව 

ඔබ මට ප්‍රේම කරයි නම් 

මට මියදෙන්න ඉඩ දෙන්න. 

අප්‍රිකානු ලේඛක චිනුවා ඇචබේ

අප්‍රිකානු ලේඛන සාහිත්‍යට ඉමහත් සේවයක් සිදු කල සාහිත්‍යධරයන් අතර නයිජිරියානු ජාතික චිනුවා ඇචබේ ප්‍රධාන වේ. නවකතාකරුවකු ලෙස ඔහු ජනප්‍රිය වූ අතර ඔහු සැමවිටම තම පන්හිඳ හැසිරුවේ අප්‍රිකානු ජනයා උදෙසා වුවත් ලෝකයේ විවිධ භාෂාවන් 40 කට වැඩි ප්‍රමාණයකට පරිවර්තනය වී ඇත.

1930 නොවැම්බර් 15 ඔහු නැගෙනහිර නයිජීරියාවේ ඔගිඩි වල උපත ලැබූ අතර ඉග්‍රෝ ගෝත්‍රයට අයිතිවුවකු විය.

යෙසායා ඔක්ස්වර් අචබේ සහ ජැනට් ඉලියෝග්බුනම් වූ  ඔහුගේ දෙමව්පියන් බ්‍රිතාන්‍ය රාජ්‍යයේ නියෝජිතයින් වූ අතර තම සම්ප්‍රධායික අගමැ අතහැර ක්‍රිස්තියානු ආගමට බැඳුනු  නමුදු චිනුවා නයිජීරියාවේ සම්ප්‍රධායික විශ්වාසයන් පිලිබඳ කුතුහලයෙන් සිටියේය.උමුවියාහි රජයේ විද්‍යාලයක තම අධ්‍යාපනය ලැබූ ඔහු පසුකාලීනව 1954 ඩි නයිජීරියාවේ ඉබදාන් විශ්ව විද්‍යාලයේ උසස් අධ්‍යාපනය ලැබිය.

නයිජිරියානු ගුවන් විදුලි සේවයේ සේවය කරන කාලයේදී ඔහු තම ප්‍රථම නවකතාව වූ Things Fall Apart කෘතිය 1959 දී රචනා කළේය.එහි අන්තර්ගතය වන්නේ බ්‍රිතාන්‍ය පාලනයේ මුල් අවධියේදී සිදුවූ වෙනස්වීම් වලට අනුගත වීමට අපෝසත් වූ සම්ප්‍රධායික  රණශුරයකුගේ කතාවකි.මෙම කතාව සැමගේ පිළිගැනීමට ලක්වූ අතර Biyi Ban-dale විසින් නාට්‍යයකට ද යොදා ගත්තේය.පසුව එය 1997 දී නයිජිරියානු කාර්ය සාධක චිත්‍රාගාර වැඩමුළුවේදී නාට්‍ය රඟදැක්වූ අතර 1999 දී කෙනඩි මධ්‍යස්ථානයේදී අප්‍රිකානු ඔඩිසි නාට්‍ය මාලාවේ කොටස ලෙස එක්සත් ජනපදයේදී එළිදක්වන ලදී.

ඔහු බ්‍රිතාන්‍ය කතෘවරුන් වූ ජෝසෆ් කොන්රාඩ් සහ ජෝන් බුකන් විසින් අප්‍රිකාව පිලිබඳ රචනා කරන ලද කෘතීන් පිලිබඳ විරෝධය පල කලේ අප්‍රිකානු සමාජ සංස්ථාව සහ මිනිසුන් පිලිබඳ සාවද්‍ය තොරතුරු පල කල නිසාය.

1960 දශකයේ අග භාගය වන විට දේශපාලන සිදුවීම් හේතුවෙන්  නයිජීරියාවේ නිදහස කෙමෙන් අහිමිවන්නට විය.ඒ වන විට නයිජිරියානු දේශපාලනයේ ප්‍රමුඛ පුරෝගාමිකයකු වූ ඉග්බෝට දැනුනේ නයිජීරියාවේ මුස්ලිම් හවුස් ජාතිකයින් ඉග්බෝස් දෙවන පන්තියේ පුරවැසියන් ලෙස සලකන බවයි.මේ ඔස්සේ අචබේ විසින් A Man of the People කෘතිය 1966 දී ගොඩ නැගීමට පාදක විය.මෙය වංචනික දේශපාලනික නායකයකු වටා ගෙතුණු කතාවක් වන අතර පැරණි දේශපාලනය ඉවත්වී මිලිටරි පාලනයකට රට පත්වූ අවස්ථාවේදී මෙම පොත ප්‍රකාශනයට පත් කළේය.

1967 -70 වකවානුවේදී බ්‍රයෆා රාජ්‍ය නයිජීරියාවෙන් වෙන් වුන අතර අචබේ බ්‍රයෆා හි තානාපතිවරයකු ලෙස ක්‍රියා කළේය.ඔහු විවිධ රටවලට ගොස් සාගින්නෙන් සිටි මිනිසුන් සහ දරුවන් පිලිබඳ සොයා බැලු අතර විශේෂයෙන් මරා දමන අද ඉග්බෝ දරුවන් වෙනුවෙන් සාකච්ජා දියත් කළේය.ඔහු බ්‍රයෆන් අරගලය පිලිබඳ පුවත්පත්වලට  සහ සඟරා වලට කවි සහ ලිපි ලියු අතර පසුව නයිජිරියානු කවියකු වන ක්‍රිස්ටෝපර් ඔකිග්බෝ හා එක්වී සයිටඩෙල් මුද්‍රණාලය ආරම්භ කළේය.

එම අවස්ථාවේදී (1969) ඔහු මාධ්‍යයට පැවසුවේ "මේ අවස්ථාවේ නවකතාවක් ලිවිම ප්‍රශ්නයක් නොවන බවයි.

"මට දැන් නවකතාවක් ලිවිය නොහැක.මට අවශ්‍ය නැත.මට අවශ්‍ය වුවද ලිවිය නොහැකි විය.මට පුළුවන් කවි ලියන්න මගේ මනෝභාවයට අනුකුලව කෙටි තිවර හෑ වැඩි යමක් ඒ ඔස්සේ කිරීමට මට මේ අවස්තාව ලබා ගත හැකිය."  ඒ ඔස්සේ එම කාලය තුළ කවි වෙළුම් තුනක්, කෙටි කතා හා ළමා කතා එකතුවක් ද ලේඛන සාහිත්‍යයට දයාද විය.

බ්‍රියාෆා ජනරජයේ බිඳ වැටීමෙන් පසු අචබේ නුසුකාහි විශ්ව විද්‍යාලයේ දිගටම වැඩ කල අතර හයිමන් ජාතික අධ්‍යාපනික පොත් ලේඛකයින්ගේ ශ්‍රේණියට තම රචනා ඔස්සේ සේවය කළේය.මන්ද එය තරුණ අප්‍රිකානු ලේඛකයින්ගේ වෘත්තීය ප්‍රවර්ධනය කිරීමේ ව්‍යාපෘතියක් වූ නිසාය.1972 දී එක්සත් ජනපදයේ ඇමර්හාස්ට් හි විශ්ව විද්‍යාලයේ ඉංග්‍රීසි ආචාර්යවරයකු ලෙස පත්වීම් ලදහ.1975 ඩි කනෙක්ටිකට් විශ්වවිද්‍යාලයේ ආචාර්යවරයකු වී නැවතත් 1967 ඩි නයිජිරියානු විශ්වවිද්‍යාලයට අනුගත විය. 1987 දී Anthills of Savanna කෘතිය රචනා කල අතර එයට පාදක වී ඇත්තේ බටහිර අප්‍රිකානු රටක ළමාවියේ පටන් ජිවත් වූ මිතුරන් තිදෙනෙකු ගේ කතාවකි.එය ප්‍රකාශයට පත්කිරීමෙන් පසු ඔහු නැවත එක්සත් ජනපදයේ ස්ටෑන්ෆර්ඩ් විශ්ව විද්‍යාලය ,ඩාර්ට්මුත් විද්‍යාලය ,සහ වෙනත් විශ්ව විද්‍යාල කිහිපයකම ආචාර්ය තනතුර දැරිය.

1990 දීසිය 60 වන උපන් දිනය සැමරීමට නයිජීරියාවට පැමිණි ගමනේදී රිය අනතුරකට පත්වී අංශබාග රෝගයට පත්විය.පසුව නැවත එක්සත් ජනපදයට ගොස් සුවවී 1999 දී නයිජීරියාවට පැමිණි ඔහුට මුතුන්මිත්තන්ගේ මිත්‍යා කතා සහ ජනප්‍රවාද යන් ලොවටම පෙන්වා දීම හේතුකොට ගෙන ඔහුගේ උපන් ගම වූ ඔගිඩියෙන් උපහාර ලැබිය.ඔහු විසින් රචිත වෙළුම් තුනකින් යුක්ත වූ Home and Exile කෘතිය ඔක්ස්වාර්ඩ් විශ්වවිද්‍යාලය මගින් ප්‍රකාශනයට පත්විය.

අප්‍රිකාවේ ජාතික පුෂ්පය - ප්‍රෝටියා සයිනරෝයිඩ්ස් ( Protea cynaroides)

ප්‍රොටේෂියා මලෙහි ඇති අනෙක් සුවිශේෂීත්වය වන්නේ ලැව්ගිනි වලින් බේරීමට අනුවර්තනය වී නිර්මාණය වී තිබීමයි.එයට හේතු වන්නේ එහෙ ඝනවූ කඳ වන අතර ඒ තුළ අක්‍රිය වූ මල් පොහොට්ටු පිරි ඇති නිසාවෙනි.ගින්නකින් පසුව මෙම මල්තුළ නව වර්ධනයක් ඇති වී නව මල් පිබිදේ,

අප්‍රිකා මහද්වීපය පුදුමාකාරවූ ස්වභාවික සම්පත් වලින් ගහන වූ විශ්මිත මහද්විපයකි.මෙය විවිධාකාරවූ සත්ව සහ ශාඛ පද්ධතීන්ට මෙන්ම වැසි වනාන්තර වලට උරුමකම් කි සොඳුරු වන නිවහනකි.එමෙන්ම ලෝකයේ දෙවන විශාලතම මහාද්වීපය සහ දෙවන ජනගහණයෙන් පිරි මහාද්විපයයි.පෘතුවි පෘෂ්ඨයෙන් 6%ක් සහ මුළු භුමි ප්‍රමාණයෙන් 20.04% අප්‍රිකාවට අයිතිය.උතුරෙන් මධ්‍යදරණී මහද්වීපය ද ඊසාන දෙසින් රතු මුහුදද ගිනිකොණින් ඉන්දීය සාගරයටද , බටහිරින් අත්ලාන්තික්  සාගරයටද මායිම් වේ. එමෙන්ම එහි ප්‍රාන්ත 54න් නයිජීරියාව විශාලතම ප්‍රාන්තය වේ.

ප්‍රෝටියා සයිනරෝයිඩ්ස් සුන්දර මලක් වන අතර එය අප්‍රිකාවේ ජාතික පුෂ්පයයි.මේ මල ප්‍රොටේෂියා කුලයේ සාමාජිකයෙකි.දකුණු අප්‍රිකාවේ දකුණු හෑ නිරිතදිග ප්‍රදේශ වල මෙය බහුලව දක්නට ලැබෙන අතර මේ කුලය යෝධ ප්‍රොටේෂියා ,Honeypot, King sugar Bush නමින්ද හඳුන්වයි.එමෙන්ම මෙම මල දකුණු අප්‍රිකානු ජාතික උද්හිද ආයතනය මගින් පවත්වාගෙන යන ප්‍රෝටියා ඇට්ලස් ව්‍යාපෘතියේ ප්‍රමුඛස්තනයයි.

යෝධ ප්‍රොටේෂියා මල විවිධ වර්ණ වලින් දක්නට ලැබෙන අතර උද්‍යාන විද්‍යාඥයින්ට අනුව ප්‍රභේද 84 කින් සහ විශේෂ 1600 කින්  යුක්ත වේ.මින් සමහරක් ස්වභාවික පරාසය තුළ අවිචාරී ලෙස  වගා කිරීම හේතුවෙන් ස්වාභාවිකත්වයට හානි වෙමින් පවතී. මෙම ප්‍රභේදයට අයත් සමහර  මලේ පෙති රෝස පාටින්ද කොළවල රතු පාටින් සහ ක්‍රීම් කහ පාටින්ද පිහිටා ඇති නිසා මල් සැකසුම් වලදී  සොඳුරු හා නිර්මාණාත්මකව භාවිතා කරයි.

මෙම මල විවිධ හැඩයන් ගෙන් යුක්ත වන නිසා තම හැඩය ස්වකිය අභිමතයට අනුව වෙනස් කල බව කියවෙන ග්‍රීක දෙවි ප්‍රෝටියස්ගේ නමින් නම් කර ඇත,පඳුරු වලින් යුක්ත වන මෙහි ශක්තිමත් කඳන් සහ කොළ පැහැති පත්‍ර වලින් යුක්ත වේ.ලා රෝස පැහැයට සහ ලා රතු පැහැයට හුරු වර්ණවත් අතුවලින් පිරි ඇත.

ප්‍රෝටියා සයිනරොයිඩ් උණුසුම් වියළි වූ කටුක පරිසරයන්ට අනුවර්තනය වී පිපෙන අතර මෙහි ඝන කොළ අධික තෙතමනය නැතිවීම වලක්වන අතර ,භූගත ජලය සොයමින් පසේ ගැඹුරට විහිදෙන මුදුන් මුලකින් යුත්ක වේ,මෙහිද අනිකුත් විශේෂ වල මෙන් ප්‍රොටෝයිඩ් මුලයන්  ඇති අතර පෝෂ්‍ය පදාර්ථ වල ද්‍රව්‍යකරණය වැඩි කරමින් ස්වදේශික ෆින්බොස් ප්‍රදේශයේ පොස්පරස් පසට අවශ්‍ය පෝෂ්‍ය පදාර්ථ ලබා ගැනීමට ඉඩ සලස්වයි.

මලෙහි පැණි සොයාගෙන sun Birds, sugar birds, Malachite sun birds කුරුල්ලන් පැමිණෙන අතර මල් පැණි කරා ලඟා වීමට නම් තම හොට පුෂ්ප මංජරිය තුලට ඇතුල් කර යුතුය.එසේ කල විට මලෙහි පරාගනය සිදුවේ.

පාට වේල්පට (Painted Veil by W. Somerset Maugham)

පාට වේල්පට 

පාට වේල්පට කෘතිය වනාහි විශ්ව සාහිත්‍යවේදී සමර්සෙට් මෝම් ගේ පේන්ටඩ් වේල් කෘතියෙහි සිංහල අනුවාදය වන අතර එය අසෝක නිශ්ශංක මහතා විසින් අනුවාදයට ලක් කරන ලදී.එය විවාහක තරුණියක් සහ සළෙලු තරුණ පියෙකු මෙන්ම දේශපාලඥයකු   අතර ඇතිවන රහස් ප්‍රේමයක් වටා ගෙතුණු කතාවකි.මෙම කතාවට උපයුක්ත වන්නේ 1952 දී චීනයේ පැවති යුධ සමයක් තුලදී එහි වාසයට පැමිණෙන සිවිල් බ්‍රිතාන්‍ය ජාතික රාජ්‍ය සේවකයන් ය.මෙහි ප්‍රධාන චරිතයන් කිටි වෝල්ටර් සහ චාලි ටවුන්ස් එන්ඩ් යන චරිතයන් වේ.මෙම කතාව ඔස්සේ පෙන්වන යථානුරුපි සමාජ සංසිද්ධිය වර්තමානයටත් ගැලපෙන බව කිව යුතුය/

කිටි යනු උසස් මධ්‍යම පාන්තික තරුණියක් වන අතර විනිශ්චයකරුවකුගේ දියණියක්ද වේ. ඇය වෝල්ටර් නම් බැක්ටීරියා වේදියකු හා විවාහපත් වේ.ඔවුන් අදහස් සහ හැගීම් අතින් වෙනස් ස්ථර වල ජිවත් වන අතර කිටී  තරුණ කෙළිලොල් විනෝදයට බර සමාජශීලි  තරුණියකි.
නමුදු වෝල්ටර් ඉතාමත් නිහඬ ව ජීවිතය ගෙනයන පොතට ඇළුණු ප්‍රියසම්බශනයන් නොරිස්සු පුද්ගලයෙකි.ජිවිතයේ යම් යම් අවස්තාවන් වලදී වෝල්ටර් ශක්තිමත් බුද්ධිමත් පුද්ගලයකු වුවත් ,ඉදිරිපත්වීමට මැලිකමක් දක්වයි.ඔහුගේ මෙම ස්වභාවය පසුකලකදී කිටීට හමුවන චාල්ස් නමැති කඩවසම් පුද්ගලයා සමග සංසන්දනය කිරීමට පෙළඹේ. චාල්ස් සමග කිටී  අනියම් සම්බන්ධතාවයක් ඇති කර ගැනීමට මෙම හේතුව පාදක වේ.එමෙන්ම කිටිගේ මව හා පියා අතර සම්බන්ධතාවය අඹු සැමි ආදරයකට වඩා විනිශ්චයකරුවකු වන පියාගේ සමාජ තත්වය මත ගලා යන සම්බන්ධතාවයකි.මවගේ මෙම ගතිපැවතුම් ද තමාට ගැලපෙන පුද්ගලයකු සොයනවාට වඩා ඉහළ සමාජ තලයක සිටින පුද්ගලයකු විවාහය සඳහා තෝරා ගැනීමට කිටි කෙරෙහි බලපායි.

කිටිත්  සමගින් අනියම් සම්බන්ධතාවය පටන් ගැනීමට පෙර චාලි හොංකො න්  නුවර තානාපති ධුරයක් ලැබූ  වොල්ටර්ගේ ප්‍රධානියා ද වේ.දිනක් මෙම රහස් සම්බන්ධතාවය වෝල්ටර් දැන ගන්නා අතර ඔහු නිහඬව කිටීට පවසන්නේ ඔහුට චීනයේ  කොලරා වසංගතයෙන් පෙලෙන  ප්‍රදේශයකට යාමට අවස්තාවක්  ලැබී තිබෙන බවයි.එම ගමනට කිටිද ඔහුත් සමගින් පැමිණිය යුතු බව ඔහු තරයේ පවසයි.

මේ වන විට හොංකොං   නගරයේ යටත් විජිත ලේකම්වරයා වන ටවුන්එන්ඩ් හට ඔහුගේ ජනප්‍රියභාවය සහ සමාජ තත්වය රැක ගැනීමට බිරිඳගෙන් විසල් පිටුවහලක් ලැබේ.වැඩුණු දරුවන් දෙදෙනෙකු සහිත පවුල් සංස්ථාව ඔහු අගය කරයි.ඒ බව

"මගේ බිරිඳගෙන් දික්කසාද වෙලා ,ඔයාව කසාද බැඳලා මගේ ජිවිතේ විනාස කරගෙන ඔයාව විතරක් බේරා ගන්න කියලා කියන එක හරි දෙයක්ද?
මම කරන්න කැමති ප්‍රමාණයට වැඩියෙන් දෙයක් මට කරන්න බැහැ."
කිටි සම්පුර්ණයෙන්ම රැවටීමකට ලක්වූ ආකාරය මින් අදහස් වේ.
"ඇය උමුතුවෙන් මන් වැලපෙන්නට වුවාය.

වසංගතය  සහිත මෙයි -ටුං-  ෆූ පෙදෙසට යාම කිටි ප්‍රතික්ෂේප කරන විට වෝල්ටර් අසන්නේ
" චාල්ස් ඔබ භාර ගැනීමට සුදානම්ද?     යනුවෙනි.අවසානයේදී සැමියා සමග යාමට තීරණය කළ කිටී ටුන් ෆු පෙදෙසේ ගත කළ මාස කීපය හුදකලාව ජිවත් වෙයි.


.මෙම කතාව ඔස්සේ සමර්සෙට් විසින් ගැහැණුන් සහ පිරිමින් අතර ඇති වන්නාවූ සමාජ ගැටළු ආලය සහ රාගයෙහි වෙනස හඳුනා ගත නොහැකි වූ විට ඇතිවන්නාවූ සමාජ ඝට්ටනයන් මෙන්ම ස්ත්‍රී පුරුෂ යථාර්තයන් චිත්‍රණය කරමින් පාඨක මනසට කතාව රස විඳීමට අවස්තාව උදා කොට ඇත.

නව කතාවකට බොහෝ විට හේතු පාඨ කරගන්නාවූ සමාජ සිද්ධීන් කවර සමාජයකට වුවද පොදු ඝට්ටනයන් වේ.කතාවෙහි එන චරිතයන් තමන් මුහුණ දෙන ගැටළු ඔස්සේ එම සමාජ සංසිද්ධීන් වලට මුහුණදෙන අකාරය ඉතාමත් ගැඹුරු ව නමුත් රසවිඳින්නාට තේරුම් ගත හැකි අයුරින් කතාවට බාධාවක් ඇති නොවන පරිද්දෙන් ඉදිරිපත් කිරීම කතුවරයා සතු සුවිශේෂී ලක්ෂණයකි.මෙම නව කතාව කියවාගෙන යාමේදී අපට දකින්නට ලැබෙන  විශේෂ ලක්ෂණයක් නම් චරිතයන් ඔප්නැංවීමෙහි ලා පරිසර වර්ණනයන් භාවිත කර තිබීම.ඒ මගින් චරිතය වටා ඇති පරිසරය ඉතාමත් සරලව දැක්වේ.ඔහුටම අවේණික වූ නිර්මිත ශෛලියකින් ඉතා කෙටි ව මෙම පරිසර වර්ණනා ගෙන එන ලද අතර

ඒ බව
”ඒ කුඩා ගොඩනැඟිල්ලේ පිය ගැට මත හිඳගෙන ඔවුහු පහතින් පිහිටි වසංගතය බිලිගෙන තිබූ නගරය දෙසට සෙමින් ගලා බසින ගඟ දෙස බලා සිටියෝය. ඒ නගරය වටා ඉදිකොට තිබූ තාප්පය ඔවුන් සිටි තැනට මනාව දිස්විය. එහි වූ දැඩි උෂ්ණය ඝන කළු රෙද්දක් ඇඟලාගත් විටෙක මෙන් දැඩිවිය. ජීවිතයේ අනියත බව පිළිබඳව කියා පාමින් ගඟ සෙමෙන් ගලා ගියේය. සියලු දේවල් ගලා ගොස් නැතිවී යයි. මුළු මිනිස් සංහතියම ගඟේ වතුර බිංදු වැනි යැයි කිටීට සිතුණි. වතුර බිංදු එකිනෙකට ළංව නිමක් නැති ගංවතුරක් සේ මුහුදට ගලායයි. සියලු දේ ඉතා ඉක්මනින් නැතිවී යන මුත් මිනිස්සු ඉතා සුළු දේ මහත් කොට සලකමින් තෘප්තියෙන් තොර ජීවිත ගත කරති.”
( 155) පිටුවේ සඳහන් ඉහත ජේදයෙන් අපිට හඳුනා ගත හැක.

කිටි දරුවකු ලැබීමට සිටින බව පැවසු විට වෝල්ටර් අසන්නේ තාත්තා මමද ? යනුවෙනි.නිහඬ ව සිටි ඇයගේ චරිතය මෙතැනදී පවසන්නේ දැඩි ආත්මාර්ථකාමී ස්වභාවයකි.කිටි වෝල්ටර් නමැති වෛද්‍යවරයාව අගය නොකළත් ඔහු කළ විශාල සමාජ මෙහෙවර  පල්ලියේ ප්‍රධාන මවුතුමිය දකින්නේ 

" එතරම්  හොඳ , නිර්භීත නුවණැති ස්වාමිපුර්ෂයකු ලබන්නට කිටි කෙතරම් වාසනාවන්ත වී ඇත්දැයි යනුවෙනි.

දෙදරා ගිය ජීවිතය සමාජ සේවයට කැප කළ වෝල්ටර් වෛද්‍යවරයා කොළරාව සෑදී මිය යන අවස්ථාවේ පවසන දේ පාඨක හදවත් වේදනාවකට පත් කරයි.චාල්ස් හමුවූ පසු සිය සැමියාව සිප ගැනීම පවා ප්‍රතික්ෂේප කල කිටි වෝල්ටර් ව සිප ගනී.ඔහුගෙන් සමාව අයදී.
"ඒ බල්ලා දැන් මැරිලා " සැමියා පවසයි.

ජිවන මගේ වැරදි මාවතක ගොස් ව්‍යාකුල කර ගත් සිද්ධීන් අත්දැකීම් කර ගෙන තමාට ලැබෙ යයි අපේක්ෂා කරන දියණිය ලෝකය තේරුම් ගත් දරුවකු සේ හදා වඩා ගැනීමට කිටි තීරණය කරයි. 

වෝල්ටර් යනු මනුෂ්‍ය ගුණාංගයන් ගෙන් පිරි ශ්‍රේෂ්ට මනුෂ්‍යයෙකි.එය කිටිට අනුව නම් ව්‍යාජ ප්‍රතිරුපයකි.මෙහිදී ඇත්තෙන්ම දකින්නට ලැබෙන්නේ ඒකපාර්ශවික ප්‍රේමයක් වන අතර , වෛරයක් ඇති වුවත් , කිටිට අනුකම්පා කර ඇය  මෙයි -ටුං-  ෆූ පෙදෙසට කැටුව යාමට ඔහු කල්පනා කරයි.
ඔහුගේ සිතේ ඇතිවුණු ආදරය ඉතාමත් පිරිසිදු පෙමක් වන අතර ආත්ම පරිත්‍යාගය සහ හික්මීම මගින් සිතේ ඇතිවන්නාවූ ක්‍රෝදය  වලක්වනු ලබයි.නමුදු අවසානයේදී  ඔහු විසින් ඔහුටම දඩුවම් කර ගැනීමට තරම් මුරණ්ඩු චරිතයක් වේ.

මෙම කතාව කියවීමේදී කිටි සහ වෝල්ටර්ගේ නැවත එකතුවීම හේතුකොටගෙන  මම වික්ටෝරියානු සම්භවය ඇති සතුටින් නිමවන අවසානයක් බලාපොරත්තු වුන නමුදු එය ඛේදාන්තයකින් අවසන් වීම ඉතාමත් දුක් මුසුය.
මෙම කතාවේ ප්‍රධාන තේමාවන් ලෙස නිදහස සොයා යාම ,ආදරණිය විවාහයක සොඳුරු බව විඳීමට උරුමකම් නොපෑ කිටිගේ බලාපොරොත්තු කඩවීම ,විවාහය ඔස්සේ විඳින්නාවූ චිත්ත පීඩාවන් නිසා ඇය ඇතුල්වන්නාවූ සරාගී අනියම් ප්‍රේමය ,චාලිගේ කෙළිලොල් බව හා මුසුවුන ස්ත්‍රී ලෝලිත්වය සහ ආත්මාර්ථකාමී බව පෙන්වා දිය හැකිය.

පාට වේල්පට කතාව කාම මිත්‍යාචාරය සහ නිදහස ඔස්සේ ගලායන ශෝඛන්තයකි.කෙළිලොල් චරිතයක් වූ කිටී තමන් පත්වන අභාග්‍යසම්පන්න සිද්ධිය නිසාවෙන් ඇයගේ සිත තුල මෙන්ම බාහිර ව ඇතිවන්නාවූ භයානක චිත්ත පෙරළිය සහ රූපාන්තරණය ඉතාමත් සරල භාෂාවක් ඔස්සේ පාඨක සිතට සමීප කරවයි.කතාවේ පසුතලය ඉතාමත් පැහැදිලිව රචනයට ලක් කර ඇති අතර සිත්ගන්නා සුළු අන්දමින් චරිතාංග එක්තැන් කොට තිබේ.

මෙම කතාව සම්භාව්‍ය ඉංග්‍රීසි සාහිත්‍ය කලාවේ ලියැවුණු ශ්‍රේෂ්ට කෘතියක් බව මගේ හැඟීමයි .සම්භාව්‍ය ඉංග්‍රීසි භාෂාව භාවිතා කලත් එය සරලව පාඨකයාට තෙරුම් ගත  හැකි අන්තර්ගතයක් ඇතුලත් වන ලෙස රචනා කිරීම මෙම කතාවේ ඇති සුවිශේෂිත්වයයි.මෙහිදී සමර්සෙට් මෝගම් විසින් කිටීගේ අනියම් ප්‍රේමය නිසාවෙන්ම වෙනස් වන  ඇය තම ජීවිතය යහපත් අතට පරිවර්තනය කර ගන්නා ආකාරය ඉතාමත් ලගග්නා සුළු අයුරින් පාඨක මනසට ඇතුලත් කර ඇත.එමෙන්ම පැරණි චීනයේ සිදුවන සංස්කෘතික විප්ලවය ඉතාමත් අපුරුවට මෙම කතාවට අන්තර්ගත කර ඇත. කිරීම තුලින්.මෙම කතාව සංස්කෘතිකමය, සාහිත්‍යමය ,භාවාත්මක වශයෙන් මෙන්ම භාවිත කරන ලද ලිවීමේ ශෛලිය අතින්ද සාර්ථක කෘතියක් බව මට හැඟෙ.මෙහි යොදාගෙන ඇති පරිච්ජේද කෙටි වන අතර කියවාගෙන යාමේදී අවශ්‍ය විටෙක කියවීම නැවත්වීමට හැකි වීම මෙම ලේඛන රටාවේ ඇති සුවිශේෂිත්වයයි.

සමර් සෙට් මෝම්  මෙම කතාව ඉතාමත් සුන්දරව ගෙත්තම් කොට ඇති අතර ජිවිත වල අපිළිවෙල , සිදුවන පාවා දීම්, මනසේ ඇතිවන විශාදය ,මානසික ඝට්ටනය, ඉච්ජාභාන්ගත්වය, ජාතින් අතර ඇතිවන වියවුල් මෙම කතාව ඔස්සේ දැකිය හැකි තේමාවන් වේ.පුද්ගලයන් අතර මානසිකව සහ කායිකව ඇති වන වෙනස්වීම් සහ නොගැලපීම් ඔස්සේ සිතෙහි ඇතිවන වේදනාව හොදින්ම මතු කළ කතාවක් ලෙස පාට වේල්පට කෘතිය නම් කළ හැක.

කාන්තාරයෙ කුසුම - රංජිත් කුරුප්පු මහතා -Desert Flower by Waris Diary

"වාරිස් ඩයරි "යන නමේ අරුත කාන්තාරයේ කුසුම යන්නයි.නැගෙනහිර අප්‍රිකාවේ පිහිටි සෝමාලියාවේ පරක් තෙරක් නොමැති කාන්තාරයේ වෙසෙන එඬේර පවුලකට අයත් වාරිස් ඩයරි අසමසම ආත්ම ශක්තියෙන් ජීවිතය ජයගෙන ඇය විසින් කියන ඇයගේම කතාව    "කාන්තාරයේ කුසුමයි".

අප්‍රිකානු කාන්තාරයේ හිංසාකාරී ජිවිතයෙන් ගැලවීම සඳහා හිරිමල් වියේදීම පලා යන විට වාරිස් ට උරුමවී තිබුනේ දිළිඳු කමේ සංකේතයක් වන ඇඟ දැවටුණු සාළු කඩමාල්ල සහ නුගත්කම පමණි.අද ඇය නිව්යෝර්ක් නුවර සුපිරි පෙලේ මෝස්‌තර නිරූපිකාවක් වන අතර අප්‍රිකානු රටවල කාන්තාවන් අත්විඳින ජනේන්ද්‍ර කොටස් සුන්නත් කිරීමේ ම්ලේජත්වයට මුහුණ දී ඊට එරෙහිව, එක්සත් ජාතීන්ගේ ජනගහණ අරමුදලේ තානාපතිවරියක ලෙස කටයුතු කරන්නීය..ලොව පුරා කාන්තාවන්ගේ අතිශය ගෞරවාදරයට පත්වූ මෙම කෘතිය සිංහලට පරිවර්තනය කිරීමේ ගෞරවය රන්ජිත් කුරුප්පු මහතාට හිමි වන අතර, මෙහි මුල් කෘතිය "Deseret Flower " නමින්  1999 වසරේ දී අන්තර්ජාතික අලෙවි වාර්තාවක් තබන ලදී.. 2002 වසරේදී "වාරිස් ඩයරි පදනම විසින් චිත්‍රපටයට නගන ලද ඇගේ කතාව 2010දී පීටර් හර්මන් විසින් නැවත ඉදිරිපත් කරයි.

පියා විසින් ඔටුවන් පස් දෙනෙකු ලබා ගැනීමට  ඒ සඳහා හැටපස් හැවිරිදි මහලු පුද්ගලයකුට ඇය විවහා කරදීමට පොරොන්දු වෙයි.මේ නිසා විෂගොර සර්පයින් සිංහයින් ගහන කාන්තාරය මැදින් පුංචි වාරිස් සිය පුංචි අම්මා ජිවත් වන මොගඩිෂු කරා පලා යන්නීය.ඉන්පසු ලන්ඩන් නගරයටත්, නිව්යෝර්ක් නගරයටත් අනේකවිධ බාධක ,පිරිමින්ගේ අතවර, ඇඳිවත පමණක්ව පැමිණෙන ආකාරය ලොමු දැහැගන්වන සුළුය.ස්ත්‍රිත්වයේ  ගරුත්වය රැකගෙන ජිවත් වන ඇය මුදල් සඳහා කුමන හෝ පහත්  ක්‍රියාවක් කිරීමට පෙළඹෙන , ඉන් පාතාලයට ඇදවැටෙන කාන්තාවන්ට කදිම පාඩමක් කියා දෙයි. 

නවාතැන් ගත් නෑදා නිවෙස්වලදී වහල් සේවයේ යෙදෙමින් ඉතා අසීරුවෙන් අධ්‍යාපනය ලබන ඇය ලේඛිකාවක් ලෙස තම දේශයේ කුරිරු ස්ත්‍රී වදහිංසාව ලෝකය හමුවේ තබනුයේ අපේ කාලයේ වීරවරියක් ලෙසිනි. 

"මගේ සිරුර දුටු මිතුරියගේ මුහුණේ ඇතිවූ බියකරු පෙනුම මට කිසි දිනෙක අමතක නොවේ.ඇයගේ දෙනෙතින් උතුරා ගිය  කඳුළු දෙකොපුල් මත රුරා හැලෙනු මම දුටුවෙමි.

... මේක මොනතරම් කෘර වැඩක්ද ? වාරිස් ..මට විශ්වාස කරන්නත් බෑ.හිත්පිත් ඇති  කෙනෙක් මෙහෙම දෙයක් ඔයාට කරයි කියලා. චර්මජේදනයෙන් පසු ඇතිවන දැඩි ශාරීරික අපහසුතා නිසා ඇය  පසුකලෙකදී ශල්‍යකර්මයකින් වේදනාව සමනය කර ගනී.

එවිට වෛද්‍ය මැක්රේ පවසන්නේ ඔහු මෙවැනි ශල්‍යකර්ම රාශියක් සුඩාන් , සෝමාලියා ,ඊජිප්තු වැනි රටවලින් පැමිණි කාන්තාවන්ට කර ඇති අතර සමහරුන් දරු ප්‍රසුතියට පවා ලංව සිටි ය බවයි.දරු ප්‍රසුතියේදී දරුවන් හුස්ම හිරවී මිය යාම පවා මේ නිසා සිදුවිය හැකිය.

සෑම සමාජ ක්‍රමයක්ම ඊට ආවේණික වූ සංස්කෘතියකින් යුක්ත වන අතර මේ බොහෝ සංස්කෘතීන් පුරුෂාධිපත්යට යටත්වූ පුරුෂාධිපති පාලනයකට අනුබද්ධිත සමාජ වේ.එයට කැමැත්තෙන් හෝ අකමැත්තෙන් ස්ත්‍රියට එකඟ වීමට සිදු වේ.

පුරුෂයින් පවා අභිබවා යමින් පැමිණෙන අභියෝගයන්ට අප්‍රතිහත ධෛර්යකින් යුතුව මුහුණ දෙමින් ඉදිරියට ගමන් කරන ඇය කාන්තාවන්ගේ ජීවිතය නවමු මාවතකට පෙරලීමට උත්සහ කරයි .නිවසකට සීමාවී සැමියාගේ සහ දරුවන්ගේ නියමයන්ට යටත්විය යුතුයි යන සම්මතය බිඳ හෙලමින් සංස්කෘතික රාමුවෙන් එලියට පැමිණීම කාන්තාවන් ලැබූ ජයග්‍රහණයක් ලෙස අපට දැකිය හැකිය.එමෙන්ම  තම සිතැඟි ලොවට බියෙන් සඟවා ගෙන නොයිඳ ඒවා හෙලිකිරීම මෙහි ඇති සුවිශේෂීත්වයයි.

"චර්මජේදනය නොකළ ස්ත්‍රියකට විවහා වීමට කිසිසේත්ම ඉඩක් නොමැති බව දැනසිටි පියා මා වින්ද වේදනාව තඹ දොයිතුවකටවත් නොසලකා සිටියේ  එබැවිනි.එමෙන්ම ස්ත්‍රිය වනාහි කාමයෙන් රත්ව සිටින සතකු නොවන බවද අප දනිමු.ඔවුන්ගේ ආදරය අප ලබා ගත යුතුව ඇත්තේ විශ්වාසය සහ කරුණාවෙන් මිස ම්ලේච්ජ සම්ප්‍රධායන් මගින් නම් නොවේ."

සර්වබලධාරී දෙවියන් වහන්සේ අංග සම්පුර්ණ ගැහැනියක් ලෙස මා මෙලොවට කැඳවා ගෙන ඇතැයි මම හඟිමි.එතෙකුදු අධම මිනිසුන් මගේ ශක්තිය විනාශ කර දමා මා බෙලහිනයකු කර ඇත,ඔවුන් මගේ ස්ත්‍රී භාවය සොරාගෙන ඇත.

කිසිම ගැහැනියකට මෙම වේදනාව විඳින්නට සිදු නොවන දිනක් උදාවේවායි මම යාඥා කරමි.
ඒ වාරිස්ගේ පරම පැතුමයි.

දයාබර වාරිස් ඩයරි ... ඔබේ පැතුම අපගේද පැතුමයි.

















.

බෙංගාල බොක්ක ... මෙතරම් බිහිසුණු ඇයි ?

මැයි සහ ඔක්තෝම්බර් මාස වලදී ශ්‍රී ලංකාවට මුහුණ දීමට ස්වභාවික විපත් අතරින් මුල් තැනක් ගන්නේ තද සුළං ,අකුණු කුණාටු වැසි සහ නාය යාම්ය.තාවකාලිකව සහ වාර්ෂිකව ඇති වන කාලගුණික වෙනස්වීම්  මෙම තත්වයට බලපාන අතර මෝසම් සුළඟ සහ බෙංගාල බොක්කේ ඇතිවන වාසුළි වායු ගෝලීය ප්‍රධාන සංසිද්ධින්ය.මිනිස් ජිවිත වලට සහ ගෙවල් දොරවල් සහ වගාවන්ට මෙම විපත් වලින් ඇතිවන බලපෑම අසීමිතය.

උත්තර අක්ෂාංශ 5 -22 අතරද , නැ:දේ 80-90ද  අතර බටහිර ඉන්දියාව ,ඉන්දුනීසියාව ,ශ්‍රී ලංකාව ,බංගලා දේශය ,මියන්මාරය ,යන රටවලට මායිම්ව පිහිටි , වර්ග කිමි :2173000ක් පුරා පැතිරුණ කිමි 1600 ක් පුළුල් වූ ,අඩි 8500ක පමණ ගැඹුරින් යුත් බෙංගාල බොක්කේ භෞතික පිහිටීම මෙයට හේතුවයි.බෙංගාල බොක්ක ලොව විශාලතම මුහුදු බොක්ක වන අතර ,අන්තර්  නිවර්තන අභිසාරී  කලාපයේ උණුසුම් වේදිකාව ලෙස හඳුන්වයි.එමෙන්ම මෙය නිවර්තන කලාපයේ ඇති මාරාන්තික සුලිසුලන් ජනිත කරවන කලාපයයි.

මෙම ප්‍රදේශය මේ නමින් හඳුන්වන්නේ උතුරු අර්ධ ගෝලයේ මෙන්ම  දකුණු අර්ධ ගෝලයේ සිට හමා එන අධික සුළං ධාරාවන් එකිනෙක කේන්ද්‍රගත වන ස්ථානය නම් කරුණ පදනම් කරගෙනයි.මෙහිදී දෙපසින්ම හමා එන සුළං ප්‍රවාහන වල ඝට්ටනය හේතු කොටගෙන මෙම කැළඹිලි තත්වයන් ඇතිවේ.එලෙසම සමහර අවස්තාවන් වල හමා එන සුළං වල දිශානති වල වර්තනය වීම් නැතහොත් හැරවීම්  හේතු කොටගෙනත් මෙම කැළඹිලි තත්වයන් ඇති වන බව දැන් හොයාගෙන තිබේ.

                                                         http://www.gujaratweather.com/

ඉන්දියාවේ විශාලතම ගංගාව වන ගංගා නදී , ගොධාවරී, ක්‍රිෂ්ණා ,මේඝ්නා ,කාවේරි ,බ්‍රහ්මපුත්‍ර බෙංගාල බොක්කට ගලා බසී.ප්ලේටෝ සීන යුගයේ මහද්වීප නිර්මාණයේදී මහද්වීප වල බෑවුම් බෙංගාල බොක්ක දෙසට බෑවුම් වී තිබේ.

බෙංගාල බොක්කේ දේශගුණය ,බොහෝ දුරට මෝසම් සුළං මත තීරණය වේ.උත්තර අර්ධ ගෝලයට උෂ්ණ සාමය උදා වන ජුනි ,සැප්තැම්බර් කාල වලදී බෙංගාල බොක්කේ අඩු පීඩන මධ්‍යස්ථානයක් හට ගනී.තුන්පැත්තකින් ගොඩබිමින් වටවී තිබෙන නිසා උෂ්ණ සමයේදී රත්වන බෙංගාල බොක්කේ මාධ්යේ ඇති වායුව ඉහල නැගීමට පටන් ගනී.මේ නිසා ඇතිවන හිඩැස පිරවීමට බෙංගාල බොක්ක අවට පිහිටි උස්බිම් වලින් සුළං හැමීමට පටන් ගනී.මීළඟ අවස්ථාවේදී අඩු වායු පීඩන කලාපය වැඩි වායු පීඩන කලාපයක් බවට පත්ව ,කැරකෙමින් වාසුලියක් බවට පත්ව ගමන් කිරීමට පටන් ගනී. බෙංගාල බොක්කට නිරිත දිගින් පිහිටි ශ්‍රී ලංකාවට වාසුළි වල බලපෑම කෙලින්ම පතිත නොවුවත් බලපෑම් ඇති කරයි.අඩු වායු පීඩන කලාපය වෙත , ඉන්දියන් සාගරය හරහා ඇදී එන වායු දහරා ශ්‍රී ලංකාවට ඉහලින් ගමන් කරයි. මෙවර ඇති වූ සුළි කුණාටු සමයේදීද ලංකාවේ බටහිර ,නිරිත ,දකුණ සහ මධ්‍යම කඳුකරයේ බටහිර බෑවුම් වලට, අධික වර්ෂාවක් පතිත වූයේ මේ නිසාය .

The Weather Channel

සුළි කුණාටු නිසා දැඩි බලපෑමක් ලැබෙන්නේ බටහිර ඉන්දියාව ,සහ බංගලාදේශයයි.සුළගින් සහ ගංවතුරින් මෙම ප්‍රදේශ වල සමහර අවස්ථා වලදී දහස් ගණනක් අසරණ වේ.බෙංගාල බොක්ක වටා පිහිටි ගොඩබිම් ප්‍රදේශය සහ ඉන්දියාවේ බටහිර ඝාර්ඩ්ස් කඳුවැටි ,හිමාලයා වැනි උස්බිම් නිසා අඩු දින ප්‍රමාණයකින් සුළගේ බලය අක්‍රිය කරවයි.

1970,1999 වර්ෂ වලදී මෙලෙස ඇතිවූ සුළි කුණාටු වලින් ඉන්දියාවේ හා බංගලාදේශයේ විශාල සංඛ්‍යාවක් මරණයට පවා පත්විය.මෙයට හොඳම නිදසුනක් වන්නේ 2011 වසරේදී බෙංගාල බොක්කේ ඇතිවූ අවපීඩන තත්වය හේතු කොටගෙන ඇතිවූ කැළඹිලි ස්වභාවයයි.ඒ අවපීඩන තත්වය හේතුවෙන් ඒ දිනවලදී කොලබ ප්‍රදේශයට අසමාන වර්ශාපතනයක් ඇද හැලි ඇති අතර අධික සිතලකින් සහ මිදුමකින් වැසි ගොස් ඇත.වසර 100ක ඉතිහාසය තුළ නැගෙනහිර ප්‍රදේශයට  ඇදහැළුණු වැඩිම වර්ෂාපතන වාර්තා වී ඇත්තේ ද  ඒ දිනවලයි.එමෙන්ම වසර 61 ඉතිහාසයේ කොලබ දිස්ත්‍රික්කයේ අඩුම උෂ්ණත්වය ද වාර්තාවීම විශේෂත්වයකි.එම තත්වයන්ට බලපෑ කරුණ වුයේ ලානිනා නමැති තත්වයයි.ලානිනා යනු කුඩා දැරිය යන්නයි.මේ හේතුවෙන් සාගර උෂ්ණත්වය එම සමයේදී වැඩි වී ඇති අතර ඒ නිසා ඕස්ට්‍රේලියා සහ ආසියා මහද්වීප වලට අධික වැසි හලිමත්,උතුරු ඇමරිකාවට අධික හිම පතනයක් සහ දකුණු ඇමරිකාවට දැඩි නියන් තත්වයක් ඇතිවීමද සිදු වී තිබේ.



මෙතරම් විනාශයකට තුඩු දුන්නත් බෙංගාල බොක්ක යනු විශාල සමුද්‍රික පරිසරයකින් මෙන්ම ජෛව විවිධත්වය අතින් පොහොසත් කලාපයකි.කඩොලාන, හිරිගල් පර සහ මුහුදු ජීවින්ගෙන්  යුක්ත මෙය ලොව විශාලතම සමුද්‍රික පරිසර පද්ධතීන් 64න් එකක් වීම සුවිශේෂිය.

අනුරාගයේ මුල් පොත - කමලා දාස්

"පිරිමි ප්‍රේමයේ නොව අනුරාගයේ බැඳෙති

ගැහැණු තමන්ගේ විනාශය කැඳවන ප්‍රේමයෙහි බැඳෙති
වෙනස ඇත්තේ එතනය - කමලා දාස් "

තරුණ රැඩිකල්වාදී , භාරතීය සාහිත්‍ය ලෝලීන් අතර ඉතා ජනප්‍රිය කිවිඳියක, කතුවරියක හා දේශපාලන නායිකාවක වන මලයාලි ජාතික කමලා දාස්  විසින් ඉංග්‍රීසි බසින් රචනා කරන ලද " Alphabet of Lust " නමැති ග්‍රන්ථය ඉන්දියානු සාහිත්‍යයේ විප්ලවයක් සිදුකල නවකතාවක් ලෙස හැඳින්විය හැකිය.මෙම කෘතිය ප්‍රවීණ ගත්කතුවර ඩබ්ලිව් ඒ අබේසිංහ මහතා විසින් "අනුරාගයේ මුල් පොත නමින් සිංහලයට පරිවර්තනය කර ඇත.එකල අභ්‍යන්තරයෙන් ඔද්දල්ව පවතින භාරතීය දේශපාලනය, ගැහැණු මිනිසුන්ගේ කුහකකම් , එම සමාජ ,දේශපාලන අක්‍රමිකතාවට විරුද්ධව නැගී සිටින අරාජිකවාදී ගති ලක්ෂණ පල කරන රැඩිකල් ව්‍යාප්තිය , කාන්තා විමුක්තිය ,ස්ත්‍රීවාදය යන කරුණු අඩුවැඩි වශයෙන් මෙම ග්‍රන්ථයෙහි චරිත මගින් නිරුපනය කරයි.

බල ලෝභය සහ ධනය හඹා යන මානවි නමැති තරුණ කිවිඳිය තරුණයකු හා ප්‍රේම සම්බන්ධතාවයක් ඇති කර ගන්නා අතර , ඔහු ගුවන් අනතුරකින් මිය යයි.මේ වන විට ගැබිනියක්ව සිටි ඇය මාපියන් විසින් ඇයට වඩා වැඩිමහල් රාජ්‍ය නිලධාරියෙකුට විවහා කර දෙයි.ඔවුන්ගේ අදහස් නොගැලපීම නිසා ඇතිවන ඝට්ටනයන් ඇය දේශපාලනයට පිවිසීමෙන් පසු  රාජ්‍ය නායකයින් පවා ඇයගේ අතේ නැටවෙන රුකඩ බවට පත්වනන් වන ආකාරය කමලා දාස් විස්තර කරයි.විජායි රජේ නමැති තරුණ සල්ලාල ඇමතිවරයා විෂමාචාර චරිතයකින්යුක්ත වන අතර මනාසි ට දියමන්හි කරාබු යුවලක් තෑගී දෙන බව පවසා සිම්ලාවේ නිවාඩුවක් ගත කිරීමට ඇරයුම් කරයි.ඇත්ත වශයෙන්ම මෙම කිවිඳිය තම ආත්ම ගෞරවය සහ පතිවුර්තාව පාවා දෙන්නේ දියමන්ති වලට ඇති ආශාව නිසාමද ? නැතහොත් වැඩි වයස් සැමියකු හා විවහා වූ සිටින ඇය තරුණයින් කෙරෙහි ඇතිවන ආකර්ෂණය නිසාද ?මෙහෙදී කතුවරිය මනෝ විශ්ලේෂණයක යෙදේ.සමාජයේ සිදුවන නොගැලපෙන විවාහ බොහෝ විට අවසන් වන්නේ මහා ඛේදවාචකයකිනි.

"මවක් වරදෙහි බැඳෙන විට විශේෂයෙන්ම ගැහැණු දරුවන්,අනාරක්ෂිත තත්වයට පත් වෙන අතර, ජිවිත ගැටළු වලට පවා ලක්වේ.කමලා දාස් කතුවරිය ඇයගේ නව කතාව ඔස්සේ එම ප්‍රශ්නය කෙලින්ම සාකච්ජා කරයි.මනාසිගේ පෙම්වතා ඇයගේ දියණියව ද වරදට පොළඹවයි.රැකියාව දේශපාලනය වැනි හේතුන් මත මවුවරුන් දරුවන්ගෙන් ඈත් වීම ඉතාමත් ඛේදජනක ලෙස ළමා ජිවිත විනාශයට ඇද දමයි.මනාසි මන්ත්‍රිවරියට ඇයගේ දියණියගේ උපන් දිනයදා පවා  ඇය සමග සිටීමට කාලවේලාවක් නොමැති වේ.මා පිය සම්බන්ධතාවයන්ගෙන් ඈත් වීම ළමා ජිවිත පරිහානියට පත්වීමට  හේතුවන ප්‍රධාන මානසික සාධකයක් බව ලොව පුරා මනෝ විද්‍යාඥයින්ගේ සැලකිල්ලට ලක් වූ කරුණකි.

එමෙන්ම හුදෙක් අනුරාගය පදනම් කරගත් කතාවක් පමණක්ම නොවන මෙය සිංහ වෙස් ගත්  වෘකයින් වැනිවූ කපටි දේශපාලනඥයින් ගේ දුෂිත නිරුවන හෙළිදරව් කරන අපුරුම වෘතාන්තයකි.මිතුරු වෙසින් සිට ඔවුන් සිදුකරන මිනීමැරුම් සාපරාධි ක්‍රියා, කුළල් කා ගැනීම් මෙන්ම කාන්තා චරිත සහ ඔවුන්ගේ දක්ෂතාවයන් දේශපාලකයින්ගේ ඉහල නැගීමට ඉණිමගක් ලෙස යොදාගන්නා ආකාරයද පැහැදිලි කරයි.ඔවුන් ජනප්‍රිය වන්නේ තම දක්ෂතාවයෙන් පමණක් නොව අනුන්ගේ උගත් කම, බුද්ධිමත් බව සහ නිර්මාණශිලිත්වය ප්‍රයෝජනයට ගැනීමෙනි. කාන්තාවන්ගේ දුර්වල චරිත වලින් ප්‍රයෝජන ගන්නා පිරිමින් මෙන්ම ඔවුන්ට පිහිට වන උතුම් පුගලයින්ද සමාජයේ නැතුවා නොවෙයි.මනාසිගේ දරුවාව පියකු ලෙස බාර ගන්නා අමෝල් මිත්‍ර මෙවැනි චරිතයකි.ඔහු සිය දරුවකු මෙන් මෙම දැරිය රැක බලා ගනී.රැඩිකල් වාදී දේශපාලන අදහස් දරණ ,සුපර්ණාගේ හොදම මිතුරා වූ සයිරස් , වරදෙහි බැඳුණු ඇයගේ ජීවිතය ගොඩ ගැනීමට ඉදිරිපත් වීම තවත් නිදසුනකි.ඔවුන් තුල ඇත්තේ කායික බැඳීමෙන් ඔබ්බට ගිය අධ්‍යාත්මික ආදරයකි.හින්දු දහමේ සහ බෞද්ධාගමේ සඳහන් කරුණාව , මෛත්‍රිය පෙරදැරි කොටගත් අදහස් කමලා දාස් ට ද බලපා ඇත.දිට්ඨ ධම්ම වේදනීය කර්ම නියමය බලපාන ආකාරය තරුණ වීජායිගේ දේශපාලන ලෝකය අවසානයේදී දෙදරා යාමෙන් මනාව පැහැදිලි වේ.

ආදරය සහ අනුරාගය අතර දෝලනය වන කාන්තා චරිතයක් ඔස්සේ  සමස්ත කාන්තා සමාජයටම බලපාන   මනෝවිද්‍යාත්මක විමසුමක්  අනුරාගයේ මුල් පොත ඇසුරින් ගැඹුරින් විවරණය කර ඇත.එමෙන්ම මනුෂ්‍ය ආත්මයේ සහ හදවතේ ගැඹුරුතම ස්ථානයන් පිළිබඳව මනා හෙළිදරව්වක් මේ ග්‍රන්ථය  ඔස්සේ රසිකයා වෙත ලං කිරීමට කතුවරිය ගත් උත්සාහය විශිෂ්ට වේ.

කොලරාඩෝ ගංගා නිම්නය

උතුරු ඇමරිකාවේ ප්‍රධානම ගංගාව වන්නේ රොකි ගංගාවෙන් ඇරඹෙන කොලරාඩෝ ගංගාවයි.මෙය එක්සත් ජනපදයේ සිට වයඹ දිග මෙක්සිකෝවේ කැලිෆෝනියා බොක්ක වෙත ගලා යයි.එහි ජාල ප්‍රවාහන ද්‍රෝණියේ සිට වර්ග කිලෝමීටර් 637000ක් ඇතුලත ප්‍රදේශය ආවරණය වන අතර වයෝමින් ,කොලරාඩෝ ටා ,නව මෙක්සිකෝ නෙවාඩා, ඇරිසෝනා සහ කැලිෆෝනියා යන ප්‍රාන්ත හත ආවරණය වේ.ගංගාවේ සිට සැතපුම් 17ක දුරින් ඇරිසෝනා ව සහ මෙක්සිකෝව අතර ඇති ජාත්‍යන්තර මායිම දක්නට ලැබීම සුවිශේෂිත්වයයි.

කොලරාඩෝ ගංගාව ඇමරිකානු මහද්වීපයේ පැතිර ඇති විශාල ශුෂ්ක ප්‍රදේශයක් හරහා ගලාගෙන යන අතර එහි කඩිනම් සංවර්ධනය හේතු කොටගෙන එය Lifeline of the Southwest (නිරිත දිග ජිවන මාර්ගය) නමින් හැඳින්වේ. හුදකලාවූ ගංගාව පිලිබඳ නැවතත් ලොවට අනාවරණය වීමට පටන් ගත්තේ හයිඩ්‍රෝලීක් ඉංජිනේරු ව්‍යාපෘති මාලාවක් ද්‍රෝණියට අවධානය යොමු වීමෙන් පසුවය.මෙම ගංගාවේ ජාල සැපයුම ඩෙන්වර් සිට ටිජුවානා දක්වා ව්‍යාප්තව ඇති කෘෂිකර්මාන්තය ,කාර්මාන්ත සඳහා ජල සැපයුම් ලබා දෙන අතර වාර්ෂික ආර්ථික කටයුතු සඳහා ඩොලර් ත්‍රිලියන 1.4කට ඉන්ධන සපයනු ලබයි.මසුන් ඇල්ලීම ,වයිට් වෝටර් පැඩ්ලින්ග් ,බැක් පැකින්ග් ,වනජීවී නැරඹුම් මෙන්ම කඳු නැගීම වැනි විනෝදාත්මක ඉසව් සඳහා පමණක් ඩොලර් බිලියන 26කින් දායක වේ.

වර්තමානය වන විට කොලරාඩෝ ගංගාව ලාස් වේගාස් , ලොස් ඇන්ජලිස් ,සැන් ඩියාගෝ ,ෆීනික්ස් සහ ටක්සන් යන නගර වලට ජලය සපයන අතර ඉල්ලුමට වඩා සැපයුම ලබා දෙන අතර අක්කර මිලියන ගණනක ජාල හිඟයකට මුහුණ පා ඇති අතර විද්‍යාඥයින්ට අනුව ෆැසිෆික් සාගරයට පෙර කොලරාඩෝ ගංගාව වියළි යාමේ අවධානමකට ලක්ව ඇත.දැනට පවතින දේශගුණික විපර්‍යාස හේතුවෙන් 2050 වන විට ගංගාවේ ගලායාම 10% - 30% දක්වා අඩු වේ යයි අපේක්ෂා කෙරේ.2015ඇමරිකානු ජනපදයේ වඳවීගෙන යන ගංගා වාර්තාවට අනුව අංක 1ට වාර්තාවී ඇත්තේද කොලරාඩෝ ගංගාව වීම කණගාටුදායක තත්වයකි.

කැනියොන් වල පුජනිය හදවතෙහි ස්ථාපිත කිරීමට නියමිත වූ පරිමාණ කාර්මික ව්‍යාපෘතිය යුරේනියම් කැණීම් ඇතුලත් පතල් සමුහය ඔස්සේ සිදුවන විකිරනශීලි දුෂණය සහ දකුණු මායිමේ ඇතිවන භූගත ජලය පොම්ප කිරීම පුළුල් කිරීමත් හේතුවෙන් දැවැන්ත විභව සංවර්ධනයක්  සිදුවන බව පැවසේ.
බටහිර සම්පත් උපදේශකයින් ට අනුව කොලරාඩෝ නිම්නය පිලිබඳ තවමත් බලාපොරොත්තු තබාගත හැකිය.ඔවුන්ට අනුව කොලරාඩෝ ගංගා ද්‍රෝණියේ අක්කර  අඩි මිලියන 4.4ක ජාල ප්‍රමාණයක් ඉතිරි කර ගත හැකි ක්‍රම 5ක් සොයාගෙන ඇත.

මෙම මිටියාවත් අතුරින් දර්ශනියතම නිම්නය වන්නේ ග්‍රෑන්ඩ් කැනියොන් නිම්නයයි.එය පාරියා මුවේ සිට ග්‍රෑන්ඩ් වොෂ් ඇළ දක්වා විහිදේ.ගිනිකොන දිග ටා හි පිහිටා ඇති Green සහ Colorado ගංගා හා කැනියොන්ඩ්ල්ස් ජාතික වනෝද්‍යානය මගින් මෙහි තවත් ප්‍රදේශයක් ආවරණය කරනු ලබයි.

පහල කොලරෝඩාව මොජාවේ සහ සොනොරන් යන කාන්තාර දෙකෙන් වටවී ඇති අතර සොනොරන් කාන්තාරයේ උප කොටසක Salton (සැල්ටෝන් ද්‍රෝණිය )පිහිටා ඇත.එය විශාල ව්‍යුහාත්මක අවපාතයක් වන අතර වයඹ දිගින් කැලිෆෝනියා බොක්කෙහි සිට සැතපුම් 150ක් දුරින් විහිදී ඇත.එක කාලයකදී බොක්ක කොලරාඩෝව ඇතුළු වන ස්ථානයට ඉහලින් වයඹ දෙසට පැතිරී ගිය  අතර ගංගාවේ රොන්මඩ කඳුකරයටත් කඳුකරයෙන් ගල්ෆ් වෙතත් පැතිර ආහ.ක්‍රමයෙන් එහි විශාල වේල්ලක් නිර්මාණය කරනු ලද අතර ජලය උතුරෙන් දකුණට වෙන් විය.පසුව කොලරාඩෝ බොක්ක වෙත ඇළ මාර්ගයක් නිර්මාණය කල අතර මුහුදෙන් වෙන් කල ජලය ක්‍රමයෙන් වාෂ්ප වී මුහුදු මට්ටමේ සිට අඩි 235ක් ආවරණය වන පරිදි කාන්තාරයේ විශාල ප්‍රදේශයක් වෙත විහිදේ.

1905දී කැලිෆෝනියා - මෙක්සිකෝ දේශ සිමාවට සැතපුම් 3ක් දකුණු දෙසින් ගංවතුර ගලා බැස්මක් ඇති විය.එහි ප්‍රතිපලයක් ලෙස කොලරාඩෝ හි ජලය සොල්ටන් බැස්මට ගලා යන්නට වුයේ අඩි 70ක් පමණ ගැඹුරු සැතපුම් 50ක් දිග සැතපුම් 10ක් පළලකින් යුතු සොල්ටන් මුහුද නිර්මාණය වූ අතර එහි වර්ග ප්‍රමාණය වර්ග සැතපුම් 300කින් යුක්ත වේ.පසුව කෘෂිකර්මිකව පොහොසත් වූ ඉම්පීරියල් නිම්නය මේ හේතුවෙන් ජලයෙන් යටවීමේ තර්ජනයට මුහුණ පෑ අතර ප්‍රධාන දුම්රිය මාර්ගයක් ස්ථිරව  වසා දැමීමේ තර්ජනයක් පැමිණියේය.

අද සොල්ටන් මුහුද ඉම්පීරියල් සහ කොචේල්ලා නිම්නවල වාරිමාර්ග ව්‍යාපෘති වලින් අපද්‍රව්‍ය ලබා ගැනීමේ ද්‍රෝණියක් ලෙස භාවිත වන අතර එමගින් කොලරාඩෝ ඇමරිකා ඇළ ඔස්සේ ජලය ලබා ගනී. කොලරාඩෝ ජලවාහන ප්‍රදේශය පුළුල් වූ ස්වභාවික පරිසර පද්ධතියකින් යුක්ත වේ.මේ පෙදෙස ඇල්පයින් ට්‍රුන්ඩා සහ කේතුධර වනාන්තර තුල පැවති උඩු ගංගා සහ ඉහල උන්නතාංශ වල පිහිටි උස් සානු  හරහා පිහිටා ඇති පීනොන් පයින් ශාඛ, ජුනිපර් සහ Sagebrush වලින් මෙන්ම කැනියොන් හරහා ඇති අර්ධ සානු සහ ඩෙල්ටාව ක්‍රියෝසොට් පඳුරු සහ වෙනත් ශුෂ්ක වූ කාන්තාර පැළෑටි වලින් සමන්විත වේ.

එමෙන්ම මෙම ප්‍රදේශය විවිධ වූ සත්ව වර්ගයන්ගෙන් යුතු විභජනයකට ලක්ව ඇති වාස භූමියක් වී ඇති අතර එල්ක්,කඳුකර බැටළුවන්,,කොටළුවන්, මුවන් ,සිංහයන් ,බොබ්කැට්ස් ,කොයෙට්ස් ,ග්‍රීස්ලි වලසුන් සහ අළු වෘකයන් වැනි ක්ෂීරපායි මෙහි වෙසෙති.එලෙසින්ම බීවර්,කස්තුරි සහ මුඩු රාජාලින් වැනි කුරුල්ලන්ද විලෝ,කපු පුළුන් සහ සියඹලා වැනි ශාඛ වලින්ද මෙම ද්‍රෝණිය නිර්මාණය වී ඇත.

වත්මන් ගංගා ආශ්‍රිත සංවර්ධනය හේතුකොටගෙන  කොලරාඩෝ ද්‍රෝණිය වටා පැතිර ඇති ස්වදේශීය ඒකදේශික සතුන්ගේ සහ පක්ෂීන්ගේ වාසස්ථාන රැසක් විනාශ වෙමින් පවතින අතර 19 වන ශතවර්ෂයේදී අහම්බයකින් හඳුන්වා දුන් සියඹලා පඳුරු ගං ඉවුරේ ව්‍යාප්ත වෙමින් පවතින අතර ගංගාවේ පතුලටම මේවයේ මුල් බැසීම නිසා කොළවල අඩංගු වූ අධික පාරදුශ්‍ය අනුපාතය හේතුකොටගෙන විශාල ජල පරිමාණයක් උරා ගනී.එමෙන්ම විශාල ගොවිපල වල ගොවි ආර්ථිකයට උපකාර වූ විලෝපිකයින් විශාල වශයෙන් තුරන් කරවන ලද්දේ ක්‍රමනුකුලවය.එයට එක් නිදසුනක් වන්නේ මෙහි විශාල වශයෙන් ගොවි ආර්ථිකයට සහ සමෞර්ධියට හේතුවක් වූ  දිය බල්ලන් විනාශ වීමය.20වන ශතවර්ෂය මැද භාගයේදී තුරන් කරන ලද ඒකදේශික මත්ස්‍ය වර්ගයන් 4ක් වූ හම්ප්ක් බැක් චබ් ,බෝනිටෙල් චබ්,කොලරාඩෝ ස්කොව්ෆිෂ් ,සහ රේසර් බැක් සුකර් මත්සයන් වඳවීමේ තර්ජනයට මුහුණ පෑ හෙයින් ඔවුන්ව විශාල මුදලක් වියදම් කරමින් විශේෂ පනතක් යටතේ ආරක්ෂණයට බඳුන් කර ඇත.

කොලරාඩෝ නිම්නයේ ඉතිහාසය ගෙන බලන විට ඌට් සහ පයුට් ඉන්දියන් ගෝත්‍රිකයින් සියවස් ගණනාවක සිට ඉහළ කොලරාඩෝ ද්‍රෝණියේ සානුවල සහ කැනියොන් වල දඩයම් කිරීමට එකතු වුහ.පහල ද්‍රෝණියේ ඇති ගිලා සහ ලුණු ගංගා වල හොහාකම් ඉන්දියානුවෝ විසින් ඇමරිකානු බටහිර විශාලතම ප්‍රාග් ඓතිහාසික ඇළ මාර්ග පද්ධතිය ගොඩ නගන ලද්දාහ.යුමාන් ගෝත්‍රිකයෝ ගොවිතැන් කිරීමේදී හා දඩයම් කිරීමේදී වඩාත් පුළුල් ක්‍රමයන් අනුගමනය කරන ලද අතර එහි ගලා යාම වාරිමාර්ග සඳහාද පරිවර්තනය විය.

සුදු ජාතිකයින් විසින් කල ආර්ථික සුරාකෑම් වල ප්‍රතිපලයක් ලෙස එම ප්රෙදේශයෙහි ඇතිව වූ පාරිසරික වෙනස්වීම් හමුවේ පාරම්පරික ඉන්දියානුවන් විසින් ගංගාව හා බැඳුනු සම්ප්‍රධායික ජිවන මාර්ගයන් තව දුරටත් පවත්වා ගැනීමට අරගල කළහ.

කොලරාඩෝ ගංගා නිම්නයේ නුතනය ආරම්භ වුයේ 16වන සියවසේ මැද භාගයේ සහ ස්පාඥ ගවේෂණයන්ගෙන් හා ජනාවාසයන්ගෙන් වේ.ඇමරිකානු මිනින්දෝරුවන් විසින් සිවිල් යුද්ධයට පෙර මාර්ග ගමන් බලපත්‍ර සහ භෞමික සිමාවන් කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන ලදී.ඉන්දියානු චර පුරුෂයන්ගේ උදව් ඇතිව ඔවුන් ගංගා සහ අතු ගංගා වල පිහිටීම් අවශ්‍ය පරිදි සිතියම් ගත කරන ලදී.

1847දී මෝමන්වරු ට්ටාහි ද්‍රෝණියේ පදිංචි වූ අතර ඇරිසෝනා දක්වා ඇති කොලොරාඩෝ හි අතු ගංගා නිම්න කරා සංක්‍රමණය වී ඇති අතර විද්‍යාත්මක පරීක්ෂණ සඳහා අවැසි දැනුම ලබා ගත්හ.අභ්‍යන්තර නාවික ව්‍යවස්තදයකයින් වූ ජෝසප් ක්‍රිස්මස් ,අයිව්ස් වැන්නන් ගංගාවේ යාත්‍රා කිරීමේ හැකියාව ගණනය කරන ලදී.ෆෙඩරල් රජය මගින්  1870දී ප්‍රධාන විද්‍යාත්මක සමීක්ෂණ සඳහා අනුග්‍රහය දක්වන ලද අතර ,ජෝන් වෙස්ලි පාවෙල් විසින් සිදුකල විශිෂ්ඨ ගවේෂණය බෙහෙවින් ජනප්‍රිය වූ අතර එය ඉතාමත් භයංකාර අත්දැකීමක් විය.මෙහිදී පවේල්ගේ පර්යේෂණ පැහැදිලි වූ විස්තරයන්ගෙන්, භූ විද්‍යාත්මක සැකස්මන්ගෙන් සහ ඉන් ඉන්දියානු සංස්කෘතිය පිලිබඳ විචිත්‍රවත් විස්තර රැසක් අනාවරණය කරනු ලබයි.

ලෝක ළමා පොත් දිනය - ICBD

ලෝක ළමා පොත් දිනය සෑම වසරකම අප්‍රේල් 2වෙනි දින සමරන අතර එයට අනුග්‍රහය ලබා දෙන්නේ IBBY සංවිධානය මගිනි.(International Board on Books For Young People)මෙම සංවිධානය ලාබ නොලබන ජාත්‍යන්තර සංවිධානයක් වන අතර මහා කතුවර හාන්ස් ක්‍රිස්ටියන් ඇන්ඩර්සන් මහතා උපන් දින  එනම් 1967 අප්‍රේල් 02 දින යොදා ගැනුණි.මන්ද එතුමා ළමා සාහිත්‍ය වෙනුවෙන් සුවිශේෂී කර්යභාර්යයක් සිදුකල බැවිනි.සෑම වසරකම මෙම දිනයේදී දරුවන් වෙනුවෙන් විවිධ ලිඛිත තරඟාවලි ,පොත් සඳහා ත්‍යාගයන් සහ සම්මාන පිළිගැන්වීම යනාදී ක්‍රියාකාරකම් ලොව වටා සිදුවේ.

සෑම වසරකම IBBYහි එකිනෙකට වෙනස් වූ ජාතික අංශයකට ICBDහි ජාත්‍යන්තර අනුග්‍රාහකයා වීමේ අවස්තාව ලැබේ.එය දිනයේ තේමාවට අනුව ඔවුන් සකසන ලද අතර ආගන්තුක රටවල සිටින විශිෂ්ඨ ලේඛක ලේඛකකාවියන් රැසකට ආරාධනා කෙරේ.ඒ අතරම ඔවුන්ගෙන් ලොව වටා සිටින සියලුම දරුවන්ට පණිවිඩයක් යවන අතර ඔවුන් සඳහා යම්කිසි පණිවිඩයක් ලබා දෙමින් සුන්දර සහ අරුතවත් දැන්වීමක් ඉලස්ට්‍රේටර් එනම් චිත්‍රයක් ලෙසින් සැකසීම සිදු කරයි.මෙම ද්‍රව්‍ය පොත් පත් අලෙවි කිරීමේ සහ දැනුවත් කිරීමේ  තවත් මාර්ගයක් ලෙස  භාවිතා කරන අතර පොත් ප්‍රකාශකයින් සඳහාද වෙනම අවස්ථා
වන් ලබා දේ.

Josh චිත්‍රපටයේ Hum To Dil Se Haare ගීතයේ සිංහල පරිවර්තනය

ඔබව සිහිපත් කරමින්
හදවත නිරතුරුවම
ඉකිබිඳියි .
තනිකමින්  සිටින  විට
හද පාලනය කරගත නොහැකි ලෙස
ඔබේ මතකයන් සිත වෙලා ගනියි
මට මගේ හද අහිමිවී ඇත .

හදවතට දැඩි වේදනාවක් දෙන
ආදරය කුමක්දැයි මම දැන් දනිමි
එම වේදනාව මට ඇහුම්කන් දෙන්නේ නැත .
මා හද මුරණ්ඩු ය.
සබඳ මා එය තේරුම් ගන්නේ කෙසේද ?

මා හදවත නිසාම මට මා අහිමිව ඇත
මා අසල ඇති සෑම කැඩපතක්ම
කැඩී ඇති බවක් මට දැනේ.
සත්‍ය ද මා හට බොරු කරන බවක්
ලෙස හැඟෙ.

මා කොහේ සිට මේ ලොවට පැමිණියේද
මා නොදනී.
මුළු ලොවම මා වටා වේගයෙන් පරිභ්‍රමණය වන බවක්
මට දැනේ.
මා කොතරම් වේදනාවකින් පෙලේද යන්න හදවත
තේරුම් නොගන්නේ මන්ද
?
ඔබව සිහිපත් කරමින්
හදවත නිරතුරුවම
ඉකිබිඳියි .
තනිකමින්  සිටින  විට
හද පාලනය කරගත නොහැකි ලෙස
ඔබේ මතකයන් සිත වෙලා ගනියි
මට මගේ හද අහිමිවී ඇත .

Josh චිත්‍රපටයේ Hum To Dil Se Haare ගීතයේ සිංහල පරිවර්තනය
 https://youtu.be/X7YF-D0CQ4k

මානයයි අගතිමානයයි -අනඳපිය කුඩාතිහි මහතා

විශ්ව සහිත්යධාරිනියක වූ ජේන් ඔස්ටින් විසින් විසින්  Pride and Prejudice නව කතාව 1813 දී රචනා කරන ලද අතර එයට විශ්ව ව්‍යාප්ත තේමාවක් වන ප්‍රේමය සහ වියෝව උපයුක්ත කරගෙන ඇත.මෙම කතාව ඔස්සේ ඉංග්‍රීසි නව කතාවේ ස්ත්‍රී භාවය මැනවින් පිළිඹිබු කරන අතර  කතා නායිකාවන්ගේ දෘෂ්ටි කෝණයෙන් කතාව ඉදිරිපත් කෙරේ. මෙම නව කතාව සිංහල සාහිත්‍යයට එකතු කරනුයේ අනදපිය කුඩාතිහි මහතා විසිනි.මෙය 19 වැනි සියවසේ සම්භාව්‍ය සාහිත්‍ය ප්‍රිය කරන්නන්ට සුදුසුම නව කතාවකි.

ජේන්  විසින් රචනයට ලක් කරන ලද අනිකුත් කෘති තුළ මෙන්ම මෙම නවකතාවෙද ආත්මය වන්නේ උත්ප්‍රසයයි.මෙහිදී සංකීර්ණතාවය හා සරළතාවය එකිනෙකට ගෙන ඒවා සංසන්දනය කිරීමේදී ඒවායේ ප්‍රතිවිරුද්ධකම් පෙන්වා දීමට ජේන් උත්සහ කරයි.ජේන්  මෙම කතාවට පාදක කොට ගත් ඇය ජිවත් වූ සමාජය ඉඩම් හිමි රදල පන්තිය අලුතින් පැන නැගී ධනවත් කාර්මික පන්තිය සහ කම්කරුවන් ලෙස කොටස් තුනකින් යුක්ත විය.

සමකාලින සමාජයේ මහත් ප්‍රසාදයට ලක්වුණ මෙම නව කතාව වර්තමානයේද පාඨකයින් අතර ආදරයට හා ගෞරවයට පත්වුවකි.එමෙන්ම රජයේ විබාග සඳහා නිර්දේෂිත ඉංග්‍රීසි නව කතාවක් ලෙසද වැදගත් වේ.මේ ගැන ප්‍රසිද්ධ විචාරකයකු වන ජෙනිල්ඩ් ෆරෙර් පවසන්නේ මෙය ඉංග්‍රීසි සාහිත්‍යයේ මහාම ප්‍රාතිහාර්ය සේම අමරණිය නවකතා පහ අතුරෙන් එකක් බවය.ජේන් විසින් සෑම විටකම පෙනුමේත් සත්‍යතාවයේත් වෙනස පෙන්නුම් කරයි.පෙනුමෙන් ශිෂ්ටසම්පන්න වූ සමහරකු දුෂ්ටයන්  බවත් පෙනුමට අනුකුලව සිරිත් විරිත් සම්ප්‍රධාය නොදන්නා සමහරුන්  නියම මහත්වරුන්  බවත් හෙළිකෙරේ.

මෙහිදී ඩාසි සහ එලිසබෙත් සංකීර්ණ චරිත වන අතර ජේන් සහ බින්ග්ලි සරල චරිත වේ.ඒ චරිත දෙකේ  ගැඹුරක් ඇතත් ඒ නිසාම ඒ චරිත දෙක මානයේත් අගතියේත් අනතුරට ලක් වේ.සරලත්වය හොඳම ගුණාංගයන් නිසා එය සදාචාරයට පෙරලෙයි.මෙහි දකින්නට ලැබෙන නියතතාවත් සරලතාව හා සමමිතික බව නිසාම එය අගය කලයුතු සාහිත්‍ය කෘතියක් වී ඇත. ප්‍රධාන වස්තුවත් උප වස්තුනුත් අතර සම්පුර්ණ වූ ගැලපීමක් ඇති අතර චරිතවල ආකල්ප මුලින් පෙනෙනවට වඩා වෙනස්ම ආකල්පයන් බවට පත් වේ. එයට නිදසුනක් වන්නේ ඩාසි කතාවේ මුල් භාගයේදී සිරිත් විරිත් නොදන්නා අවිචාර පුද්ගලයකු ලෙස පෙනුනත් අවසානයේදී ඔහු විචාරශීලි බැවින් යුතු පුද්ගලයකු බවත් විකම් යහපත් සිරිත්විරිත් දන්නා පරිපුර්ණ මිනිසකු ලෙස දක්වා සත්‍යවශයෙන්ම දුෂ්ටයකු බවත්  තහවුරු වීමෙනි.මේ ඔස්සේ කතාවට ජීවයක් ලැබී ඇත.

ගෘහස්ත නව කතාවක් සේ සැලසෙන මානයයි අගතිමනයයි කතාව ප්‍රේමය විවාහය සහ ගෘහස්ත කුටුම්බයේ ඇතිවන විවිධාකාරවූ ඝට්ටනයන් පිලිබඳ මනා පිළිඹිබුවක් වේ.චිත්‍රයක තත්වය රඳා පවතින්නේ කැන්වසයේ දිග හා පළල මත නොව චිත්‍ර ශිල්පියාගේ දර්ශනය සහ ඒ දර්ශනය ඉදිරිපත් කරන කලාත්මක ආකාරය මතය. ඒ ඔස්සේ සිතන විට ප්‍රේමය සහ විවාහය ජිවිතයේ කඩ ඇණ ලෙස සිතිය හැක.එමෙන්ම කුඩා පවුල් ඒකක ලෙස සමාජය පවතින අතර මානුෂික අත්දැකීම් වල අරුත්බරම අංග ලෙස දැක්වෙන්නේ මෙම කුඩා පවුල් එකකවලය.මෙම අනුභූතීන් උපයෝගී කර ගන්නා ප්‍රතිභාපුර්ණ නව කතාකරුවට ජීවිතය පිලිබඳ හරවත්  නිර්මාණය ගොඩ නගා ගත හැක.

මානයයි අගතිමනයයි නව කතාව විශ්ව ව්‍යාපිය වැදගත්කමකින් යුතු සිත් ඇඳබැඳ ගන්නා කතාවක් වන අතර ජේන්ගේ ශ්‍රේෂ්ටත්වය රඳා පවතින්නේ එදිනෙදා ජිවිතයේ සාමාන්‍ය වූ තේමාවකට ශ්‍රේෂ්ඨ වූ ද විශ්ව සාධාරණ වූ තත්වයක් ආරුඪ කිරීම නිසාවෙනි.මෙම විශ්ව සාධාරණ චිත්‍රය ඇය ඉදිරිපත් කරන්නේ නාට්‍යමය ස්වරුපයකින් වීම නිසාම රස විඳින පාඨකයා උද්යෝගයකින් සහ උනන්දුවකින් යුතුව රසවිඳි.

ආදරය , එකිනෙකා පිලිබඳ සිතෙහි ඇතිවන්නාවූ හැඟුම් සමුදායන් ,එකිනෙකා පිලිබඳ ඇති කර ගන්නාවූ වැරදි වැටහීම්,යනාදී අප සාමාන්‍ය ජීවිතයේදී සිදුවන සහ මුහුණ දෙන සිදුවීම් සමගින් මෙම කතාව ජේන් විසින් අපට ලන්කරන් ලබයි. ජීවිතයේදී අප මුහුණ දෙන සමහර පාඩම් වේදනාකාරිය.නමුදු එම අත්දැකීම් හේතුවෙන් අප ශක්තිමත් වේ.එමෙන්ම අපේ ආත්ම විශ්වාසය ගොඩ නැගේ. එමෙන්ම මේ නව කතාව අපුරු පාඩමක් අපට උගන්වයි.එනම් අප භාවිතා කරන වචන වලට සිදු කල හැකි හානිය කොතෙක්ද යන්නයි.

අතීතය ධනාත්මක සහ ඍණාත්මක අත්දැකීම් වලින් පිරි ඇති අතර අවශ්‍ය නම් සිදුවූ නරකම අත්දැකීම් ගැන සිතමින් මානසික පීඩාවෙන් අපට සිටිය හැක.එසේ නොමැති නම් අප ලැබූ ඍණාත්මක අත්දැකීම් ජිවිතයට පාඩමක් කරගෙන එය ධනාත්මක ලෙස ජිවිතයට ඇතුලත් කර ගෙන සුන්දර අනාගතයක් ගොඩ නගා ගත හැකි බව  මනාව පෙන්නුම් කරන නව කතාවක් ලෙස ප්‍රයිඩ් ඇන්ඩ් ප්‍රෙඩුජිස් නව කතාව හැඳින්විය හැක.

අකාලයේ නිවී ගිය තවත්........ රතු තරුවක්.... රිචාඩ් ඩි සොයිසා මහතා

කලාකරුවා ජනතා සිත් සතන් තුළ සදාකල් ජිවත් වන්නෙකි..ඔහු භෞතික වශයෙන් අප අතරින් වෙන් වුවත්, නිර්මාණශීලි ආලෝකයෙන් ලොව පුබුදු කරවයි.දැනුමින් ලෝකය ඔපවත් කරවයි.ගුරුවරයකු, මාධ්‍යවේදියකු ,මානව අයිතිවාසිකම් පිළිබඳව ක්‍රියාකාරී මානව හිතවාදියකු , චිචිත්‍ර ශිල්පියෙකු  ග්‍රන්ථ රචකයකු,  සිනමාව හැඩ කළ නළුවකු සහ ඉංග්‍රීසි පද්‍ය රචනා කල ශ්‍රී ලංකික කවියකු ලෙස ඉමහත් සේවයක් ඉටු කල රිචඩ් සොයිසා මහතා වියෝවී පසුගිය පෙබරවාරි මස 18වැනිදාට වසර 34ක් සපිරුණි.

පාසැල් කාලයේදී කථිකත්වයට , කාව්‍ය නිර්මාණයන්ට සේම රඟපෑමට එක ලෙස දස්කම් පෑ රිචඩ් ඉංග්‍රීසි සාහිත්‍ය සඳහා සම්මාන තුනක් දිනාගත්තේය. ශේක්ස්පියරියානු ඉංග්‍රීසි නාට්‍යය නාට්‍ය තරඟාවලියේ හොඳම නළුවාට හිමි සම්මානය දෙවරක්ම ජයග්‍රහණය කිරීමට තරම්  ඔහුගේ රඟපෑමෙන් නාට්‍යය  ඔපවත් විය. එලෙසම පාසල් පාර්ලිමේන්තුවේ සමාජවාදී පක්ෂයේ නායක, කතා නායක වැනි තනතුරු හෙවබවිම සේම විවාද කණ්ඩායමේ මෙහෙයුම්කරු වුයේද රිචඩ් ය.

1972 වර්ෂයේදී ජාතික පාසල් ඉංග්‍රීසි නාට්‍යය උළලේදී , ශේක්ස්ප්රියානු නාට්‍ය වල රඟපෑ හොඳම නළුවා ලෙස සම්මානයටද පාත්‍ර විය.Angela DE Silva (ඇන්ජිලා ද සිල්වා ) යන අන්වර්ථ නාමයෙන් නිර්මාණ කලාවේ නියැළුණු රිචඩ් මැණික් දී සොයිසා අප ඉපදීමටත් වසර ගණනාවකට පෙර මිය ගිය නමුත්, උසස් අධ්‍යාපනය සඳහා අධ්‍යයනය කල ඉංග්‍රීසි පද්‍යවල ඔහු මැවූ රූ රටා තුළින් අප පන්නරය ලැබුවෙමු.  ඔහු ගතකල ජීවිතය සහ ඔහුගේ ක්‍රියාකාරකම් සංස්කෘතික සේම දේශපාලනික වශයෙන් ද  මිනිසුන්ගේ හදවත් තුළ නොමැකෙන සලකුණක් තබන ලදී. ඔහුගේ නිර්මාණ මිනිසුන්ගේ හැඟීම් උත්පාදනය කිරීමට තරම් ප්‍රභල වූ දාර්ශනික බවකින් යුක්ත විය.

රිචඩ්ගේ පන්හිඳින්  ලියැවුණු කාව්‍ය නිර්මාණ, පුවත්පත් වල පිටු පුරා ලියවුණු ලිපි පෙළවල් සමාජ සාධාරණත්වය උදෙසා ඔහු සිදුකල මානව කර්තව්‍යයේ ගැඹුරු බව  බව මොනවට පැහැදිලි කරයි.

ඉංග්‍රීසි බසින් ගද්‍ය , පද්‍ය රචනා කරන  ශ්‍රී ලාංකිකයින් සිටිනුයේ සීමිත සංඛ්‍යාවක් වන අතර රිචඩ් ඩි සොයිසා මහතා අතින් 1977 - 1990 අතර වටිනා සාහිත්‍යමය නිර්මාණ රැසක් නිර්මාණය විය. ඒ අතර

Gajaga Wannama
This other Eden and Collected Poems of Richard De Zoysa 1991
Animal Crackers
Lepidoptera 1983
Birds ,Beast and Relatives
Good Friday 1975
Sic Transit
Taking of Michel Angelo
The Poet
Rites of Passage  -1984 යන නිර්මාණ විය.

රිචඩ් විසින් රචිත කාව්‍ය නිර්මාණ තුළ එහි අන්තරගත තීව්ර  දේශපාලන විවරණ සහ ගැඹුරු සමාජ විඥානය බොහෝ විචාරකයින්ගේ පැසසුමට ලක් විය. 1980 ගණන් වලදී ඔහුගේ නිර්මාණ කලාත්මක බවෙන් එහා ගිය දේශපාලනික ක්‍රියාකාරිත්වයක් උදෙසා නිර්මාණය වුන ප්‍රක්ෂණයක් බව අපිට දැකිය හැකි ප්‍රධානම කරුණ වේ.එලෙසම කවිය හරහා පාලන අධිකාරියට ඔහු අභියෝග කරන බව මැනවින් දක්නට ලැබෙන කරුණකි.

" මේ අතරම ඔහු ඉංග්‍රීසියෙන් සිතන මතන, ලියවන කියවන පැළන්තියෙ මහත් පැසසුමට ලක්වුන නිර්මාණකරුවකු විය. වඩාත් සමාජයේ සංවේදීතාව විෂය කරගනිමින් කවි ලිවීමට ඔහු උත්සුක විය. ඔහුගේ ඇවෑමෙන් පසු පළ කරන ලද  "The Other Eden"  (මේ තවත් ආදම් උයනක් " නමැති කුඩා කාව්‍ය සංග්‍රහය මෙහිලා නිදසුනක් ලෙස දැක්විය හැකිය. පහත දැක්වෙන්නේ එයින් උපුටා ගත් Rites to pssage  නමැති කාව්‍යයෙන් ඛණ්ඩයකි. මෙය නම් කොට ඇත්තේ 1988 වසර යනුවෙන් දැක්වෙන " යනුවෙන් දැක්වෙන අනු ජේදය යටතේය.

"කෙසේ නමුදු දැන් ඔහු මිය ගොසිනි.

ම්ස්ස් ජිවතුන් අතර ය.

අවසානයේ යුද්ධය ඔහු රැගෙන ගියේ ය,

ඔහුට පදක්කමක් ලැබිණි.

ජාතියේ සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ  ආරක්ෂකයා '

තවමත් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සොයා යනව ද ?

බෝම්බ සහ මේ වැටවල "

" තිස්ස නිහාල් වික්‍රමසිංහ 

ලංකා ඉරිදා සංග්‍රහය "2024/02/22."

පිටු අංක 30. " 

රිචඩ් දී සොයිසා නිහඬ කළ හඬ.

"ප්‍රභාත් චින්තක මීගොඩගේ."

එකල පද්ධතියේ පැවතුනු ගැටළු පිළිබඳව වියුක්තව කතා කල අනිකුත් සමකලිකයින් මෙන් නොව රිචඩ් විසින් භීෂණයේ නිර්මාණකරුවන්ව බියකින්, සැකයකින් තොරව විවේචනය කළේය.. ඔහු නිවැරදිව සත්‍ය ගවේෂණය කරමින් ගමන ගිය අභීත ජනමාධ්‍යවේදියෙකු විය. ඔහුගේ මෙම ප්‍රගතශීලි ගමන ඔහුට අභාග්‍යසම්පන්න අවසන් ගමනක් ලඟා කර දීමටද හේතු විය.

ඔහුගේ අනුස්මරණ දිනට ඇත්තේ සති කිහිපයකි. ඊට  දින කිහිපයකට හෝ පපෙර  ඔහු පිලිබඳ සටහනක් තැබීම යුතුකමක් සේ සලකමි.
ඔහුගේ රචනා වල සමකාලින සමාජය  සහ කියවීමෙන් ලද පුළුල් අත්දැකීම් පිළිඹිබු කරන අතර දේශපාලනය සහ බහුවිධ අර්ථ නිරුපණයන් සටහන් වේ.ඔහු සමාජ අසාධාරණයට , ළමා හිංසනයට සහ හිංසාවට විරුද්ධව කෙලින්ම තම ඇඟිල්ල දිගු කළේය. කවිය හරහා අධිකාරි බලයට රිචඩ් විසින් අභියෝග කල බව අපට හොදින් වැටහෙන කරුණකි.

"This other Eden and collected poems of Richard De Zoysa ඔහු රචනා කල කෘතීන් දෙකකි.

ගුරුවරයකු ලෙස අපගේ අධ්‍යාපන පද්ධතියේ ඇති දුර්වලතා විවේචනයට ලක් කරමින් ,

" ලැපිඩෝප්ටේරා" (Lepidoptera ) පද්‍යය ඉතාමත් රසවත් මෙන්ම අරුත්බරව රචනා කළේය.Lepidoptera යනු සමනලයාට යොදන විද්‍යාත්මක නාමයකි. තමන් වෙතට ඉගෙනීමට ආ දක්ෂ සිසුවකු එවටකට පැවති ක්‍රමවේද තුළින් මෙරට  විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපනයට ඇතුලත් වීමට සුදුසුකම් ලැබීමට අසමත් වීම මෙම පද්‍යයට සන්ධර්භය විය.

නමුත් වසර කිහිපයකට පසු එම ශිෂ්‍යයා ඔහු අමතා පැවසුවේ තමා විදේශගත වී පශ්චාත් උපාධියකට සුදානම් වන බවයි.සමනලයකු මෙන් පාසැල වෙතට  පැමිණෙන දරුවා  බිත්ති හතරක් තුළ  තරඟකාරී අධ්‍යාපන ක්‍රමය තුළින් සිරකර ,  ඔහුගේ අලංකාර තටු සිඳබිඳ දමන්නෙමු. මෙතැනදී ගුරුවරයා මෙන්ම දරුවාද අසරණ වෙයි.

අධ්‍යාපනික පාලක පන්තිය ඔවුන්ගේ පමණ ඉක්මවා ගිය බලය පාවිච්චි කර දරුවාගේ ජිවය (Spirit ) නසා දමන අතර , ඔහු පැමිණෙන අධ්‍යාපන මට්ටම "වර්ධනය "ලෙස ලේබල් කරයි. 

රිචඩ්  ,  පවතින  අධ්‍යාපනික රටාව තුළ  දරුවකු පිඩනයට පත්වෙන ආකාරය දක්වන්නේ (Flat with Heavy Footed ) බර පාවහන් වලින් පාගා දැමීමක් ලෙසිනි. විශ්වවිද්‍යාලයේ දී ඔහු දේශපාලන අතකොළුවක් බවට පත්වේ.



ගජගා වන්නම යනු දේශීය වන්නම් 18න් හස්තියාගේ හැසිරීම නිරුපණය කරන අලංකාර කළා අංගයකි."Gajaga Wannama " නමැති ඉංග්‍රීසි පද්‍ය තවත් ඔහුගේ උපහාසාත්මක ,   විවේචනාත්මක නිර්මාණශීලි මෙන්ම විවාදයට  ලක්වූ කාව්‍යය නිරමාණයකි.

. 

1977- 1994  සමයේදී  හා 1983 කළු ජුලි සමයේදී පාලනය සහ නීතියේ බලය අතට ගත් දේශපාලන හෙන්චයියන් පිරිසක් හැසිරුණ ආකාරය මින් විස්තර කරයි.ඔහු මෙහිදී "අලියා " යන පදයෙන් කිසියම් දේශපාලන පක්ෂයක ශිෂ්ඨ නොවූ  අන්තයක් අර්ථවත්  කරයි."

"The elephants are out. Last night they marched
Gorgeous through streets, caparisoned like kings,
Electric radiance shattering the night,
Laden with relics, talismans and things. "

(රාත්‍රියේ දී  මහ මගට පැමිණෙන හස්තිහු   - මග දෙපස විනාස කරමින් ඉදිරියට ඇදෙති.

අලංකෘත විදුලි පහනින් ආලෝකමත් වූ මාවත්  මැදින් .....

දිදුලන ආලෝකය සසළ කරමින් ......

ඔවුන්ගේ තියුණු දළ වල බලයෙන් 

නීතිය සහ පාලනය අවනීතියක් කරගනිති.

The city froze. Then birds sprang to the air
And men to trees. Vehicles clambered walls.
All order vanished as the blind grey surge
Swept down the arcades and the trumpet calls.

නගරය ශිත වී ගල් විය. කුරුල්ලෝ ඈතට පියාඹා ගියහ.

මිනිස්සු රැකවරණය පතා ගස් ගල් මතට නැග ගත් අතර ,

වාහන තාප්ප අසල දැවී විනාශ වී යයි.

ගිණිගත් නගරය කළු දුමාරයෙන් වැසී යයි.

වාහන වලින්,  ගිලන් රථ වලින් නැගෙන සයිරන් හඬ

අලින්ගේ කුංචනාදයට සම කරයි.

 (පරිවර්තනය - නිලක්ෂි බණ්ඩාර)

මෙතැනදී කවියා අපිට නිතැතින්ම සිහි කරන්නේ ගංගාරාමයේ මහා පෙරහැරයි.අලංකාර ඇඳුමින් සහ විදුලි බල්බ වලින් සැරසී  හිලෑ අලි සහ ඇත්තු අලංකාරව අභිමානයෙන් පෙරහැරේ ගමන් කරති .රිචඩ් මෙම සිද්ධිය හාස්‍ය ජනිත කරවමින් තම කාව්‍යයට එක් කරයි.1983 කළු ජුලියෙදී මෙම අලිපාද බැඳ තිබු යදම් බිම දමා රිසි සේ විනාශකාරී ලෙස හැසිරෙති.විශාල මිනිස් ඝාතනයක් සහ දේපල විනාශ කරති.නිතිය අතට ගත් ඔවුහු කොළඹ නගරය ලේ විලක් සහ නටඹුන් නගරයක් බවට පත් කරති.මෙම අවස්ථාවේ කොලොම්පුර ඇතුළු මුළු රටේම රජ කරන්නේ කැලෑ නීතියයි.

කවියට පමණක් සිමා නොවූ රිචඩ් වාදන ශිල්පියෙකුද, ලේඛකයකු සේම සිනමා රංගධරයකු ද ලෙසින් ද  ප්‍රකටය.ජාතික රුපවාහිනී සේවයේ ජනප්‍රිය නිවේදකයකු  ලෙස පොදු ජනතාවට සමීපවූ ඔහු ආචාර්ය ලෙස්ටර් ජේම්ස් පිරිස් මහතාගේ 1985 දී තිරගත වූ  අපුර්ව නිර්මාණයක් වූ "යුගාන්තය චිත්‍රපටයේ මාලින් කබලානගේ  චරිතයට පණ පෙව්වේය. යස ඉසුරින් පිරි තම සැපවත් ජිවිතයෙන් මිදී විත් පොදු ජනතාව වෙනුවෙන් අභිනික්මන් කර පීඩිත ජනතාව වෙනුවෙන් සටන් වැදි මාලින්ගේ චරිතයට විසල් වටිනාකමක් රිචඩ් විසින් ලබා දුන් බව සිනමා විචාරකයින්ගේ නිරන්තර පැසසුමට ලක්වුණාකරුණක් විය. එමෙන්ම යුගාන්තය, විරාගය සත්‍යග්‍රහනය වැනි චිත්‍රපට වලද , යශෝරාවය ටෙලි නාට්‍යයේද රංගනයෙන් දායකත්වය දැක්වූ ඔහු නාට්‍ය විචාරකයෙකු සහ වේදිකා නළුවකු ලෙසද පතළ විය.

පසුව සංවර්ධන සන්නිවේදනය කෙරෙහි උනන්දුවන්නට පටන් ගත් ඔහු තෙවෙනි ලෝකයේ සුරාකෑම් සහ මානව හිමිකම් කැඩී බිඳී යාම් ගැන කලකිරීමට පත්වුයේ ඔහු සතුවූ මානව ගුණධර්ම නිසාවෙනි.ඒ ඔස්සේ රිචඩ් ට ලිස්බන් නගරයේ ඉන්ටර් ප්‍රෙස් යුරෝපිය මුලස්ථානයේ  විධායක තනතුරක් හිමිවීමත් සමග එහි යාමට සුදානම්ව සිටියදී අකාරුණික ම්ලේජ හස්තයකින් මෙතුමා මරුමුවට පත්වුලේ ලංකාවම හඬවමිනි. ඔහුට දැක්වූ ගරුත්වය නිසාවෙන්ම ඉන්ටර් ප්‍රෙස් මුලස්ථානය විසින් මියගිය රිචඩ් ඩි සොයිසා නමින් නම් කලේ රිචඩ් සිදු කළ අනුපමේය සේවයට උපහාරයක් වශයෙනි.

රිචඩ් දී සොයිසා පිළිබඳව බොහෝ විද්වතුන් දැක්වූ අදහස්  කීපයක් 1990 පෙබරවාරි මස පළවූ දිවයින පුවත් පතින්  උපුටා හැර දක්වමි.

"සිංහල නාට්‍ය ගැන සාකච්ජා කරමින් එහි වර්ධනය පැතූ එකම කලාකරුවා ඔහුය. "

මහාචාර්ය එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍ර "

" ඔහුගේ ජීවිතය අහෝසි කිරීමෙන් ,ප්‍රාණය නමැති අධ්‍යාත්මික පොදු බලවේගය පවා දුබල වී තිබේ."

නෙවිල් ජයවීර 

හිටපු සභාපති / අධ්‍යක්ෂක 

ශ්‍රීලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාව.

"අපේ වේදිකාවට , ඔහුගේ පරපුරේ අග්‍රතම නළුවකු නැති විය."

සුමිත්‍රා පිරිස්.

"ඔබේ ගැඹුරු ගීතමය හඬින් මන:කල්පිත  ලොවක් මැවූ හැටි....

ලෙස්ටර් ජේම්ස් පිරීස් .

සාහිත්‍ය කලාවට මෙන්ම සමාජයට විසල් මෙහෙවරක් කිරීමට හැකියාව තිබු බුද්ධිමත් ,උගත් පුද්ගලයකු වසර 32ක් වැනි අඩු වයසකදී රටට අහිමි විය.සිය මෑණියන් වන වෛද්‍ය මනෝරානි සෙල්වමුත්තු මහත්මිය සමග සිය නිවසේ සිටියදී 1990 පෙබරවාරි `18 වන දින නාඳුනන පිරිසක් විසින් ඝාතනයට ලක් කරන ලදී..වටිනා සම්පතක් ලොවට අහිමි විය.

දයාබර  ගුරුතුමනි .....
මෙවන් කුරිරු සමාජයක මතුදා නොයිපදෙවා !
ඔබට නිවන් සුව ප්‍රර්ථනා කරමි.


නිලක්ෂි බණ්ඩාර.