Wednesday, June 14, 2023

ඉන්දියානු නොබෙල් සම්මානලාභින් 1.


නොබෙල් ත්‍යාගය ලොව වඩාත්ම පිළිගනු ලබන සම්මානය වන අතර විවිධවූ ක්ෂේත්‍රයන් 6ක් සඳහා මෙම සම්මානය පිරිනමනු ලබයි.එනම් 

සාහිත්‍ය 

රසායන විද්‍යාව 

භෞතික විද්‍යාව 

ආර්ථික විද්‍යාව 

සාමය

 කායික විද්‍යාව හෝ වෛද්‍ය විද්‍යාව යනුවෙනි.

ස්වීඩන් ජාතික විද්‍යාඥ ඇල්ෆර්ඩ් නොබෙල් සිහිපත් කිරීමට පිරිනැමෙන මෙම ගෞරවාන්විත සම්මානය පිරිනමනු ලබන්නේ මානව සංහතියට විශාලතම ප්‍රතිලාභ ගෙන දුන් පුද්ගලයින් වෙනුවෙනි.

මෙම ගෞරවයට පාත්‍ර වුවන් සම්මනලාභින් ලෙස නම් කෙරෙන අතර  ඔවුන්ට රන් පදක්කමක් , ඩිප්ලෝමාවක් සහ මුදල් ත්‍යාගයක් පිරිනමනු ලැබේ.ඉන්දියානුවන් බොහෝ විට මෙම සම්මානයන්ට පාත්‍රවන අතර මෙම සම්මානයන්ට හිමිකම් කි මානව වර්ගයාගේ යහපැවැත්ම වෙනුවෙන් ජිවිතයම කැප කල  ශ්‍රේෂ්ඨ ඉන්දියානුවන් පිලිබඳ ව සඳහන් කිරීමට උත්සහයක් ගනිමි.

මෙලෙස නොබෙල් සම්මානයට හිමිකම් කි ඉන්දියානුවන්ගෙන් තාගෝර් තුමා සහ රාමන් සම්මානය ලබන අවස්තාව වන විට බ්‍රිතාන්‍ය ඉන්දියාවේ පුරවැසියන් වූ අතර රොනල්ඩ් රෝස් (Ronald Ross) සහ කිප්ලිං විදේශීය සම්භවයක් සහිත විය. සම්මාන ලාභීන්ගෙන් තිදෙනෙක් ඉන්දීය ජන රජයේ පුරවැසියන් වූ අතර ඔවුන් තෙරේසා මව්තුමිය , මහාචාර්ය අමර්ත්‍ය සෙන් සහකෛලාෂ් සත්‍යාත්‍රි  වේ.එමෙන්ම උපතින්ම ඉන්දියානුවන් වන හර් ගොබින්ද් කොරානා (Har Gobind Khorana) , චන්ද්‍රසේකර වෙන්කට රාමන් ( Chandrasekhara Venkata Raman) ,වෙන්කට රාමන් රාමක්‍රිෂ්ණන් සහ අභ්ජිත් බැනර්ජි වේ. නමුදු ඔවුන් පසුව ඉන්දියානු පුරවැසියන් ලෙස නොරැඳුණි.

රොනල්ඩ් රෝස් (Ronald Ross) 



වෛද්‍ය විද්‍යාව වෙනුවෙන් නොබෙල්  ගෞරවනීය සම්මානය දිනාගත් පළමු ඉන්දියානුවා වන්නේ වෛද්‍ය  ශ්‍රීමත් රොනල්ඩ් රොස්ය. (1857-1932)  රොනල්යඩ් යනු  බ්‍රිතාන්‍ය වෛද්‍යවරයෙකු සහ විද්‍යාඥයෙකු විය. මැලේරියාව සම්ප්‍රේෂණය කිරීම සම්බන්ධව මදුරුවන්ගේ මැලේරියා පරපෝෂිතයාගේ ජීවන චක්‍රය සොයා ගැනීම වෙනුවෙන් ඔහුට 1902 දී කායික විද්‍යාව හෝ වෛද්‍ය විද්‍යාව පිළිබඳ නොබෙල් ත්‍යාගය පිරිනමන ලදී.

  • රොස් ඉන්දියාවේ බ්‍රිතාන්‍ය හමුදා වෛද්‍ය නිලධාරියෙකු ලෙස සේවය කරමින් සිටියදී මැලේරියාව පිළිබඳ සිය පර්යේෂණ ආරම්භ කළේය.1897 දී, මැලේරියා පරපෝෂිතයා වන ප්ලාස්මෝඩියම් වාහකයා ලෙස ඇනෝෆිලිස් මදුරුවා හඳුනා ගත් අතර මෙම සොයාගැනීමෙන් තහවුරු වූයේ මැලේරියාව ආසාදිත මදුරුවන් දෂ්ට කිරීම හරහා බෝවන බවයි.

  • මැලේරියාව පැතිරීම තේරුම් ගැනීමට රොස් ගණිතමය ආකෘති නිර්මාණය ද භාවිතා කළේය. ඔහු වසංගත රෝග ක්ෂේත්‍රයට දායක වෙමින් රෝගයේ ගතිකත්වය විස්තර කිරීමට සමීකරණ සහ සූත්‍ර සකස් කළේය.ඔහුගේ පෙරළිකාර ක්‍රියාකාරකම් අගයමින්, රොස්ට 1902 දී කායික විද්‍යාව හෝ වෛද්‍ය විද්‍යාව පිළිබඳ නොබෙල් ත්‍යාගය පිරිනමන ලදී. ඔහු වෛද්‍ය ක්ෂේත්‍රයේ පළමු බ්‍රිතාන්‍ය නොබෙල් ත්‍යාගලාභියා බවට පත්විය.

රඩ්යාඩ් කිප්ලිං(Rudyard Kipling)



  •  සාහිත්‍ය වෙනුවෙන්  ගෞරවනීය සම්මානය දිනාගත් පළමු ඉන්දියානුවා වන්නේ Rudyard Kipling ය.1865 දෙසැම්බර් 30වන දින උපත ලද රඩ්යාඩ් කිප්ලිං දක්ෂ කවියකු,නවකතා කරුවකු මෙන්ම දක්ෂ වාර්තාකරුවකු ද විය.එමෙන්ම එම වකවානුවේ සිටි දක්ෂතම වික්ටෝරියානු ලේඛකයාද රඩ්යාඩ් ය.

  • ක්‍රි.ව 1907 දී ජන්ගල් බුක් (Jungle Book) සහ ඉෆ් ( IF) කාව්‍ය ඇතුලත් කාව්‍ය සංග්‍රහය සඳහා වන අතර එය දහනව වන සියවසේ අගභාගයේ සහ 20 වන සියවසේ මුල් භාගයේ සිටි ජනප්‍රියම ලේඛකයාගේ  විශිෂ්ට සාර්ථකත්වය උදෙසාය.
රබින්ද්‍රනාත් තාගෝර්  (Rabindranath Tagore )



  • ශ්‍රේෂ්ඨ සංගීතඥයකු වූ රබින්ද්‍රනාත් තාගෝර් තුමාය.1913 දී ඔහු විසින් රචිත ගැඹුරු සංවේදී  පද්‍ය සංග්‍රහයක් වූ ගීතාංජලි පද්‍ය සංග්‍රහය වෙනුවෙනි.එය තාගෝර් තුමා විසින් ඔහුගේ වදනින්ම ඉංග්‍රීසියෙන් රචනා කරනු ලැබූ අතර ඔහුගේ කාව්‍ය කුසලතාවය සහ චින්තනය  මොනවට හෙළිදරව් කල නිර්මාණයකි. 

  • සාහිත්‍ය සඳහා නොබෙල් ත්‍යාගය: 1913 කැපී පෙනෙන කෘතීන්: "Gitanjali" (Song Offerings), "Gora," "The Home and the World," "The Post Office," "The Hungry Stones," "The Gardener,"තවත් බොහෝ නිර්මාණ දිනු  තාගෝර් කවියෙක්, දාර්ශනිකයෙක්, සංගීතඥයෙක් සහ කලාකරුවෙක් විය.

වෙනකට රාමන් (1888-1970)



  •  ආලෝක විසිරීමේ ක්ෂේත්‍රයට පෙරළිකාර දායකත්වයක් ලබා දුන් ඉන්දියානු භෞතික විද්‍යාඥයෙකි. ඔහු 1930 දී භෞතික විද්‍යාව සඳහා නොබෙල් ත්‍යාගය පිරිනමන ලද්දේ, පදාර්ථය සමඟ අන්තර්ක්‍රියා කරන විට ආලෝකයේ තරංග ආයාමයේ වෙනස පෙන්නුම් කරන රාමන් ආචරණය සොයා ගැනීම වෙනුවෙන් ය.
  • 1928 දී, ආලෝකයේ විසිරීම අධ්‍යයනය කරන අතරතුර, යම් ද්‍රව්‍යයක් හරහා ආලෝකය ගමන් කරන විට, විසිරුණු ආලෝකයේ කුඩා කොටසක් තරංග ආයාමයෙන් වෙනස් වන බව රාමන් සොයා ගත්තේය. 
  • මෙම සංසිද්ධිය රාමන් ආචරණය ලෙස හැඳින්වේ. ඔහුගේ සොයාගැනීම් මගින් ආලෝකයේ ක්වොන්ටම් ස්වභාවය සඳහා පර්යේෂණාත්මක සාක්ෂි සැපයූ අතර එය අණු සහ පරමාණු සමඟ අන්තර් ක්‍රියා කළ හැකි බව තහවුරු කළ අතර, එය පදාර්ථයේ හැසිරීම් පිළිබඳ වැදගත් අවබෝධයක් ලබා ගැනීමට හේතු විය.
  • 1930 දී රාමන්ට  භෞතික විද්‍යාව සඳහා නොබෙල් ත්‍යාගය පිරිනමන ලදී. ඔහු විද්‍යාව සඳහා නොබෙල් ත්‍යාගයක් ලැබූ ප්‍රථම ආසියානු සහ ප්‍රථම සුදු නොවන පුද්ගලයා බවට පත් විය.
Har Gobind Khorana (1922-2011) 


  • Har Gobind Khorana යනු ඉන්දියානු-ඇමරිකානු ජෛව රසායන විද්‍යාඥයෙක් සහ ජාන විද්‍යාව සහ අණුක ජීව විද්‍යා ක්ෂේත්‍රයට ඔහුගේ දායකත්වය සඳහා ප්‍රසිද්ධ නොබෙල් ත්‍යාගලාභියෙකි. ඔහු 1968 දී කායික විද්‍යාව හෝ වෛද්‍ය විද්‍යාව පිළිබඳ නොබෙල් ත්‍යාගය මාෂල් ඩබ්ලිව්. නිරෙන්බර්ග් සහ රොබට් ඩබ්ලිව්. හොලි සමඟ බෙදා ගත්තේ ජාන කේතය සහ ප්‍රෝටීන් සංස්ලේෂණයේ එහි ක්‍රියාකාරිත්වය පිළිබඳ ඔවුන්ගේ අර්ථ නිරූපණය සඳහා ය.
  • 1968 දී, Khorana, Nirenberg සහ Holley හට ජාන කේතය විකේතනය කිරීමට සහ ප්‍රෝටීන් සංස්ලේෂණයේ යාන්ත්‍රණයන් අවබෝධ කර ගැනීමට ඔවුන්ගේ දායකත්වය වෙනුවෙන් කායික විද්‍යාව හෝ වෛද්‍ය විද්‍යාව පිළිබඳ නොබෙල් ත්‍යාගය ප්‍රදානය කරන ලදී.
  • ප්‍රවේණි කේතය විකේතනය කිරීමේදී සහ DNA මඟින් ප්‍රෝටීන් සංස්ලේෂණය සඳහා උපදෙස් කේතනය කරන ආකාරය අවබෝධ කර ගැනීමට සිදු කල ක්‍රියාවලියේදී   Khorana ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කරන ලදී.

  •  ඔහුගේ සගයන් සමඟ එක්ව, ඔහු නියුක්ලියෝටයිඩ නිශ්චිත අනුපිළිවෙලින් සංස්ලේෂණය කළ අතර මෙම අනුපිළිවෙලින් ප්‍රෝටීන වල ඇමයිනෝ අම්ල අනුක්‍රමය තීරණය කරන ආකාරය අධ්‍යයනය කිරීම උදෙසා පර්යේෂණ කරන ලදී.

තෙරේසා බොජක්ෂියු (Teresa Bojaxhiu)


  • තෙරේසා මව්තුමිය (1910-1997) ලෙස හඳුන්වනු ලබන්නේඇල්බේනියානු-ඉන්දියානු රෝමානු කතෝලික කන්‍යා සොහොයුරියක් සහ මිෂනාරිවරියකි.විශේෂයෙන්ම ඉන්දියාවේ කොල්කටාවේ (කලින් කල්කටාවේ) මුඩුක්කු ප්‍රදේශවල දුප්පතුන්ට සහ ආන්තික ජනතාවට සේවය කිරීමට ඇය සිය ජීවිතය කැප කළාය.තෙරේසා මවුතුමිය විසින් මිෂනාරීස් ඔෆ් චැරිටි නම් ආගමික සභාවක් ආරම්භ කරන ලද අතර එය අවශ්‍යතා ඇති අයට මානුෂීය ආධාර සහ රැකවරණය සපයයි.

  • ඇයට 1979 දී නොබෙල් සාම ත්‍යාගය ඇතුළු සම්මාන සහ ගෞරව රැසක් හිමි විය. ඔවුන් දිළිඳුකමට සහ පීඩාවට එරෙහිව සටන් කිරීමට ඇය දැරූ උත්සාහය අගය කළ අතර ඇයව විස්තර කළේ "දයාව, කරුණාව සහ දුප්පතුන්ට සේවය කිරීමේ සංකේතයක්" ලෙසයි.සමාජයෙන් නොසලකා හරින ලද හෝ අතහැර දැමූ අය වෙනුවෙන් ඇය දුක් වේදනා සමනය කිරීමටත් ආදරය කරුණාව බෙදා දීමටත් සිය ජීවිතය කැප කළාය. 

නිලක්ෂි බණ්ඩාර
14/06/23 





2 comments:

  1. මේ ලියන ඒවා වල ලින්ක් ෆේස්බුක් එකේ දැම්මනම් කට්ටිය එයි නේද වැඩියෙන්

    ReplyDelete
    Replies
    1. සර් ලින්ක් එක හැමදාම දානවා.

      Delete

ඔබෙ දිය පොදත් එක් කරන්න.........