Monday, February 26, 2024

දුද්සාගර් ඇල්ල


ඉන්දියාවේ වඩාත්ම දර්ශනීය දිය ඇලි වලින් එකක් වන දුද්සාගර් යන්නෙහි තේරුම 'කිරි මුහුද' යන්නයි.අධික වැසි සමයේදී මෙම දිය ඇල්ල ඉතාමත් දර්ශනීය දසුනක් මවා පායි..දුද්සාගර් දිය ඇල්ල පිහිටා ඇත්තේ කර්නාටක දේශ සීමාවට ආසන්නව ගෝවා හි සංගුයම් දිස්ත්‍රික්කයේ භගවාන් මහාවීර් වනජීවී අභයභූමිය තුළය. එය පනාජි ප්‍රාන්ත අගනුවර සිට කිලෝමීටර් 60ක් පමණ දුරින් පිහිටා ඇත. අඩි 1,000 කට වඩා උසකින් ජලය ගලා බසින අතර එය ගෝවාහි වඩාත්ම විස්මිත සම්පතකි..

මෙම දිය ඇල්ල ප්‍රදේශවාසීන් විසින් වජ්‍ර සකල ඇල්ල ලෙස හඳුන්වන නමුත් බොහෝ දෙනා එය දන්නේ Tambdi Surla Mahadev Temple වෙතින් ආරම්භ වන ජනප්‍රිය කඳු නැගීමේ කතාව පදනම් කරගෙන Tambdi Surla ඇල්ල ලෙසයි. දිය ඇල්ල තට්ටු හතරකින් යුත් දිය ඇල්ලක් වන අතර උස අඩි 1015ක් පමණ වන අතර පළල අඩි 100ක් පමණ වේ.
පුරාවෘත්තයට අනුව, දිය ඇල්ල වරක් සුන්දර කුමරියකගේ වාසස්ථානය විය. කුමරිය ස්නානය කළ පසු රන් කෙණ්ඩියකින් පැණි කිරි පානය කිරීමට පුරුදුව සිටියාය. දිනක් ඇය කිරි බොන අතරතුර කුමාරයෙකු ඇය දෙස බලා සිටිනු ඇය දුටුවාය. ඇය තම නිහතමානීකම සැඟවීමට තිරයක් සෑදීමට කිරි වත් කළාය.

ගෝවා වන සංරක්‍ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව මගින් නඩත්තු කෙරෙන දියඇල්ල දෙසට යන මාර්ග මෝසම් කාලයේදී වසා දමා ඔක්තෝබර් මාසයේදී විවෘත වේ. දිය ඇල්ල වෙත ගමන් කිරීම වඩාත් ජනප්‍රිය ක්‍රියාවක් වන අතර  සෆාරි සංචාරකයින් අතර ද ජනප්‍රියයි.

දිය ඇල්ලට ළඟා වීමට මාර්ග හතරක් ඇත. වඩාත්ම වික්‍රමාන්විත ක්‍රියා සහිත මාර්ගය ආරම්භ වන්නේ කුවේෂි ගම්මානයෙනි. මැන්ඩෝවි ගඟ තරණය කිරීමට අවශ්‍ය බැවින් මෝසම් කාලයේදී එයට යාමට අවසර නැත. කිලෝමීටර් 10ක් දිග මාර්ගය ඝන කැලෑවක් හරහා වැටි තිබේ.

මෝසම් කාලයේදී කාසල් රොක් දුම්රිය ස්ථානයේ සිට දිය ඇල්ල දක්වා ගමන් කිරීම ඉතා ජනප්‍රියයි. එය කිලෝමීටර 14 ක් පමණ දිග වන අතර මිටියාවතේ විස්මිත දසුන්දැකීමට හැකියි.. කොලම් දුම්රිය ස්ථානයෙන් හෝ කුල්හෙම් දුම්රිය ස්ථානයෙන් ආරම්භ වන තුන්වන මාර්ගය; කිලෝමීටර 11 ක් පමණ දිග වේ. 

දර්ශනීය වුවත් එය කාසල් රොක් සිට ගමන් කරන මාර්ගය තරම් ජනප්‍රිය නොවේ. දිය ඇල්ලට ලඟා වීමට ඇති පහසුම ක්‍රමය නම් 4×4 වාහනයකින් දුද්සාගර් කුලී රථ නැවතුමට ගොස් පහත වැටෙන ස්ථානයේ සිට කිලෝමීටරයක දුරක් නැගීමයි. කාන්තාවන් සහ ළමුන් ඇතුළු විශාල කණ්ඩායම් වශයෙන් ගමන් කරන අය විසින් මෙම මාර්ගය වඩාත් කැමති වේ.

Friday, February 23, 2024

තම අනාගතය සුරකිනු පිණිස අතීත පුස්තකයන් ගිනි තැබූ චීන අධිරාජයා ක්වින් ශි හංග්


චීනයේ පළමු අධිරාජ්‍යයා 460 හෝ ඊට වැඩි විද්වතුන් සමඟ අතීතයේ බොහෝ වාර්තා විනාශ කරයි එක්සත් චීනයේ පළමු අධිරාජ්‍යයා වූ Qin Shi Huang වූ ඔහුගේ ප්‍රධාන උපදේශක Li SiOffsite Link ගේ උපදෙස් අනුගමනය කරමින්, ඔහුගේ ගේ රාජ සභාවේ සිටි විද්වතුන් විසින් ඔහුගේ පාලන සමය අතීතය සමඟ සංසන්දනය කිරීම වැළැක්වීම සඳහා පෙර පැවති බොහෝ පොත් ගිනි තැබීමට නියෝග කළේය. "ජ්‍යොතිෂය, කෘෂිකර්මාන්තය, වෛද්‍ය විද්‍යාව, පේන කීම සහ Qin stateOffsite ට සම්බන්ධ ඉතිහාසය පිළිබඳ පොත්පත්. මෙම පොත් තමන් ලග තබා ගැනීම විශේෂයෙන් දැඩි දඬුවම් ලැබීමට හේතුවක් විය.


Grand HistorianOffsite Link ගේ පසු වාර්තා වලට අනුව, ඊළඟ අවුරුද්දේ අධිරාජ්‍ය Qin Shi Huang විසින් මෙම තහනම් කරන ලද පොත් විනාස නොකර තබා ගත් විද්වතුන් 460ක් පමණ පණපිටින් වළලනු ලැබුවා.මෙම ක්‍රියාව සම්බන්ධයෙන් අධිරාජ්‍යයාගේ වැඩිමහල් පුත් FusuOffsite Link ඔහුව විවේචනය කළේය.අධිරාජයාගේම පුස්තකාලයේ තවමත් තහනම් පොත්වල පිටපත් තිබූ නමුත් ඒවායින් බොහොමයක් පසුව විනාශ විය.


"Grand HistorianOffsite Link හි වාර්තාවලට අනුව, ක්‍රි.පූ. 221 දී චීනයේ පළමු අධිරාජ්‍යයා වූ Qin Shi Huang විසින් චීනය එක්සේසත් කළ පසු, ඔහුගේ චාන්සලර් Li Si භාෂණයේ නිදහස යටපත් කිරීම, සියලු සිතුවිලි සහ දේශපාලන මතයන් ඒකාබද්ධ කිරීම යෝජනා කළේය. මෙය සාධාරණීකරණය කළේ බුද්ධිමතුන් අසත්‍ය ප්‍රශංසා ගායනා කළ බවටත් අපහාස කිරීම හරහා විරුද්ධත්වය මතු කළ බවටත් චෝදනා කරමින්ය..
(Qin Shi Huang පිළිබඳ විකිපීඩියා ලිපිය, 01-30-2010ට අනුව "ක්‍රි.පූ. 213 සිට, සියක් චින්තන පාසල්වල සියලුම සම්භාව්‍ය කෘතීන් - ලී සූගේ නීතිවාදය ලෙස හැඳින්වෙන දාර්ශනික පාසලේ ඒවා හැර - පොත් ගිනි තැබීමට නියෝග කර ඇත.

"ක්වින් ෂි හුවාං අනෙකුත් ඉතිහාසයන් ඔහුගේ නීත්‍යානුකූලභාවයට හානි කරයි යන බියෙන් පුළුස්සා, ඔහුගේම ඉතිහාස පොත් ලිව්වේය. පසුව ලි සූ එහි ප්‍රධානත්වය ගන්නා ලදී.චින් ඉතිහාසඥයින් විසින් ලියන ලද ඒවා හැර අධිරාජ්‍ය ලේඛනාගාරයේ ඇති සියලුම ඉතිහාස පුළුස්සා දැමීමට ලි සූ යෝජනා කළේය; කාව්‍ය සම්භාව්‍යය, ඉතිහාස සම්භාව්‍ය සහ විවිධ පාසල්වල විද්වතුන්ගේ කෘති ගිනි තැබීම සිදු කරන ලදී.

සමකාලීන දේශපාලනය උපහාසයට ලක් කිරීමට පුරාණ වැදගත් මත භාවිතා කරන්නන් ඔවුන්ගේ පවුල් සමඟ මරා දැමිය යුතුය.

ඔවුන්ගේ අවධානයට ලක් වූ නඩු වාර්තා කිරීමට අසමත් වූ බලධාරීන් ඒ හා සමානව වැරදිකරුවන් බවට පත් කිරීම සහ එසේ නොකළ අයද එම නියෝගයෙන් දින 30ක් ඇතුළත ලැයිස්තුගත පොත් පුළුස්සා, මහා ප්‍රාකාරය ඉදිකිරීමේ වැඩ කරන වැරදිකරුවන් ලෙස උතුරට පිටුවහල් කළ යුතුය.

ඉතිරි කළ හැකි එකම පොත් වූයේ වෛද්‍ය, කෘෂිකර්මය සහ අනාවැකි පොත් පමණි.

"දිගුකාලීන ජීවිතයක් සොයමින් සිටියදී රසායන විද්‍යාඥයින් දෙදෙනෙකු විසින් රැවටීමෙන් පසු, Qin Shi Huang විසින් අගනුවර සිටි 460 කට වැඩි පිරිසක් පණපිටින් වළලන ලෙස දෙවන වරටත් නියෝග කළේය.


නමුත් 2 වන සියවසේදී Wei Hong විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද වාර්තාවකට අනුව මරණ දඬුවමට තවත් 700 ක්ගේ නම් එකතු විය. ඔවුන්ගෙන් ඇතැමෙකු කොන්ෆියුසියස් විද්වතුන් වූ බැවින්, රට අලුතින් එක්සේසත් කිරීමත්, සතුරන් තවමත් සැරිසරන හෙයින් , කොන්ෆියුසියස්ට ගරු කරන අයට එරෙහිව එවැනි දරුණු පියවරක් අස්ථාවරත්වයට හේතු වන බව ෆුසු උපදෙස් දුන්නේය. මනස, ඒ වෙනුවට තත්‍ය පිටුවහලේ දේශසීමා ආරක්ෂා කිරීමට යවන ලදී.

නිලක්ෂි බණ්ඩාර 
23/02/24.

Thursday, February 22, 2024

හදවතින් හැඬුවත් කඳුළු නොසැළු අනුවේදනීය ප්‍රේම වෘත්තාන්තය ..... දේවදාරු මාවත කළුවරයි.

 


වැඩි දුර අධ්‍යාපනය ලැබීම සඳහා රුසියාවට යන ශ්‍රී ලංකික තරුණියක සහ රුසියානු ජාතික තරුණයකු අතර ඇතිවන මිතුදමක් ගැන කියවෙන අනුවේදනීය කතාවක් " දේවදාරු මාවත දැන් කළුවරයි නව කතාවෙන් පාඨකයා හමුවේ එළිදැක්වේ. 

" .......නාට්‍යයේදී මා ඉදිරියේ දනින් වැටුණු වලොද්යා ඒ ජවනිකාව අවසානයේ තිරය පිටුපසට පැමිණියේ තවමත් නොපිපි රතු දම් පහැති , දිගු නටු ඇති රෝස පොහොට්ටු සහිත මල් කළඹක් දෝතින් ගෙනය.

ඔහු දණින් වැටි කීවේ මේ පොහොට්ටු කවදාවත් නොපිපේවි.ඒත් මේ  සුවඳ අමතක කරන්නෙපා....."

ඇය කාව්‍යා ... ඔහු වලොද්යා ... ලෝකයේ සතර දිගින් පැමිණි විවිධ ජාතික සිසු සිසුවියන් පිරිසකි ඔවුන්. ඔවුන් තුන්වන ලෝකයේ රට වලට අයත් වූ අතර ශිෂ්‍යත්ව ලැබ උස්බෙකිස්ථානු සමුහාණ්ඩුවේ අග නුවර වන ටෂ්කන්ට් ' හි රාජ්‍ය විශ්ව විද්‍යාලයේ ජනසන්නිවේදන පීඨයේ ඉගෙනුම ලැබූ අයයි.

..... වලොද්යා කල්පනාකරයෙකි .විවිධ රට වලින් පැමිණි මිතුරු හවුලේ සිටි ශිෂ්‍යයින් අතරින් අප දෙදෙනා අතර සුවිශේෂී සම්බන්ධතාවයකි.අපි පෙම්වතුන් නොවීමු.හුදෙක් මිතුරන්ද නොවීමු.අප අතර ගොඩ නැගී පැවති එම සම්බන්ධතාවය කෙසේ නම් කල යුතුදැයි නොදනිමු.කාව්‍යා මෙසේ සිතන අතර දිනක් වලොද්යා කටු ගෑ කුරුටු කවියක් ඇයට ගෙනත් දෙයි.

" මා හදවත දොර පියන් වසා දමා බොහෝ කළකි.

එහෙත් හරි හැටි

අගුල් ලා නොමැති බව 

ඔබ පැමිණ 

මට කිවෙහි..."

මහත් සේ කලබලව යළි නොඇරෙන්නටම දොරගුළු ලුවෙමි.

එහෙත් 

ඔබ සිට ඇත්තේ හදවත ඇතුල් පැත්තේය..... "

මෙවැනි රසබර කවි 35 කට අධික ප්‍රමාණයක්  මෙම කෘතිය රසවිඳිමින් යන ගමනේදී අපිට හමුවේ.

රුසියාවට දැඩි ලෙස ආදරය කල කාව්‍යා තමා උගත් බොහෝ දේ ලැබුනේ රුසියාවෙන් බව කියයි.ලෙනින්ගේ ස්මාරක පවා ගලවා දමා උපන් ගමට ගෙන ගොස් ඔහු මිහිදන් කර දැමීම සෝවියට් දේශයේ සමාජ වාදී සංස්කෘතියේ පිරිහී යාමක් බැව්  ඇය දුක්බරව පවසයි. මෙම පෞරාණික සංස්කෘතිය තුලින් නව සංස්කෘතියක් බිහිවේ. මෙය ඔවුන්ගේ ආදරේ පෙර නිමිත්තක් යැයි සිතේ. 

සමහර තැන්වල යුද්ධය පිළිකෙව් කරන ඇය ඇෆ්ගනිස්ථානයෙන් පැමිණෙන සිසුන් යුද්ධය නිසා ඔවුන්ගේ දෙමව්පියන් ජිවත්ව සිටිනවද ? නැද්ද ? නොදැන සරසවිය තුළ සිටින බව පවසයි.

"..... දිගු කලක සිට නැහැනේ අම්මගෙන් ලියුමක් 

සටන් ඇවිලුනා වත් දෝ 

නැවත 

මා ගම් පියස...."


"......... නුඹේ අම්මා  - - මගේ අම්මාය 

අම්මා - ආදරය - සාමය .....

මොන තරම් නම් මිහිරිද 

සත්තකින්ම.....?

තවත් මස හතරකින්  විභාගය අවසන් කර කාව්‍යා ලංකාවට ආ යුතුය. ඇයට ඇති ලොකුම ගැටලුව ඇය එනතුරු අම්මා තාත්තා සහ එකම රෝයුරා මග බලා සිටීමයි.මෙම නව කතාව කියවන විට මට සිහි වුයේ ගුණදාස කපුගේ ගායකයාණන් සහ මලානි බුලත්සිංහල මහත්මිය ගායනා කරන....

.....  මං හින්දා ඔබෙ නෙතඟින් කඳුලක් හෙලන්නෙපා.. මං හින්දා ඔබෙ හද තුල සුසුමක් නැගෙන්නෙපා.. ගිවිසා ගනිමු අපි පෙම් යුවලක් සේ කිසිදා එක් නොවෙනා ...... ගීතයයි.

එහිදී තමා කෙසේ යන්නදැයි කාව්‍යා අසන විට වලොද්යා පවසන්නේ අනික් නිවාඩු කාලවල ලංකාවට ගියා වගේ සිතාගෙන යන්න.

අවසානයේදී ඔවුන්ගේ ප්‍රේමයට කුමක් සිදුවේද?

ප්‍රමාණයෙන් කුඩා පොතක් වුවද දේවදාරු මාවත දැන් කළුවරයි නව කතාව විශේෂයෙන් තරුණ තරුණියන් කියවිය යුතුම ඉවසීම ප්‍රගුණ කරන නව කතාවක් වන අතර තරුණ වැඩිහිටි කාටත් එක සේ රසවිඳිය හැකි කව්‍යමය පද වැලක්යයි කිව හැකිය.


නිලක්ෂි බණ්ඩාර.

21/02/24

Sunday, February 18, 2024

පකිස්ථාන වෙරළාරක්ෂක බලකාය විසින් බලුච් කම්කරුවෙක් ඝාතනය කර ඇත.




බලුච් ජනතාව තම භූමිය තුළම බරපතළ මානව හිමිකම් කඩවීම්වලට මුහුණ දෙමින් සිටිති. අපි මානව හිමිකම් සංවිධානවලින් ඉල්ලා සිටින්නේ මෙම සිද්ධිය සමීපව නිරීක්ෂණය කර ඒවාට පිළියම් යොදන ලෙසයි.

ඇෆ්ගනිස්ථානය සහ ඉරානයට මායිම්ව ඇති රටේ විශාලතම පළාත වන කැළඹිලි සහිත නිරිතදිග බලුකිස්තාන් පළාතේ එක රැයකින් තුවක්කුකරුවන් විසින් එල්ල කරන ලද ප්‍රහාරයකින්  ඉදිකිරීම් කම්කරුවන් හය දෙනෙකු මිය ගොස් තවත් දෙදෙනෙකු තුවාල ලැබූ බව පාකිස්තාන පොලිසිය සෙනසුරාදා ප්‍රකාශ කළේය.රටේ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ මධ්‍යම පන්ජාබ් පළාතේ සංක්‍රමණිකයින් පිරිසක් ඉලක්ක කර ගනිමින් ස්වභාවික සම්පත් බහුල පළාතේ Turbat දිස්ත්‍රික්කයේ මෙම වෙඩි තැබීම සිදු විය.

Times of india

පරවුණ මල : ජීවිතය ගැන කවියක් කුමාරන් අසන්







\

සාහිත්‍යය ජීවිතය පිළිබිඹු කරන අතර කවි සහ වෙනත් සාහිත්‍ය ප්‍රභේද හරහා එහි සංකීර්ණතා හෙළි කරයි. භාෂාව සහ සාහිත්‍යය සමාජයට බලපාන්නේ ඒවා වෙන් කළ නොහැකි සහ මිනිස් ජීවිතය සමඟ බද්ධ වී ඇති බැවිනි. මල් යනු කාව්‍යකරණයේ බහු වාර්ෂික තේමාවක් වන අතර මෙම සංකල්පනා මත පදනම් වූ හොඳම කවි පටු කිරීම දුෂ්කර ය. විවිධ කාලපරිච්ඡේදවල අසංඛ්‍යාත කවි සහ මල් පදනම් කරගත් විවිධ සාහිත්‍ය ඇත. .


මේ කවි තුළින් පාඨකයාට මලක ස්පර්ශය සහ දර්ශනය දැනෙනවා. ජීවිතයේ විශිෂ්ට ඉගැන්වීම් සහ ජීවිතය යනු කුමක්ද යන්න උපමා කිහිපයක් හරහා මෙනෙහි කිරීමට ද ඒවා අපට ඉඩ සලසයි. ඉන්දියාව විවිධ භාෂා හා සංස්කෘතීන්ගෙන් යුත් දේශයකි. තවද මෙම සෑම භාෂාවකටම පොහොසත් සාහිත්‍ය කෘති රාශියක් ඇත. මලයාලම් සාහිත්‍යය සැලකිය යුතු බලපෑමක් ඇති කර ඇති අතර එය මා තුළ ගැඹුරින් මුල් බැස ඇත. මහා කාව්‍ය කාව්‍යකරුවෙකු වන කුමාරන් අසන්ගේ කවියක් හඳුන්වා දීමට ලැබීම ගැන මම ආඩම්බර වෙමි. 20 වන ශතවර්ෂයේදී මලයාලම් සාහිත්‍යය ත්‍රිත්වයේ ආධිපත්‍යය පැතිරුණු සමයකි.කුමරන් අසන්, උල්ලූර් පරමේශ්වර අයියර් සහ වල්ලතෝල් නාරායන් මෙනන් යනු එම ත්‍රිත්වයයි.
කුමරන් අසාන් 20 වැනි සියවසේ මුල් කාර්තුවේදී මලයාලම් කාව්‍යයේ විප්ලවයක් ආරම්භ කළ අතර ඔහු මහාකවි (මහා කවියෙකු) බවට පත් වූයේ මහා කාව්‍යයක් නොලියමිනි.



මලයාලම් සාහිත්‍යයේ රොමෑන්ටික අවධිය ආරම්භ කළේ අසන් ය. බටහිර සාහිත්‍යය පිළිබඳ පූර්ණ දැනුමක් ඇති කවියන් බොහෝ දෙනෙක් මීට පෙර සිටියහ. නමුත් විෂය සහ විස්තරය හඳුන්වාදීමේ බටහිර විලාසය මුලින්ම හඳුන්වා දුන්නේ අසන් ය.

ඔහු "අශාය ගම්භීරන්" (විශිෂ්ට සිතුවිලි ඇති පුද්ගලයෙකු) ලෙසද හඳුන්වනු ලැබීය. 20 වැනි සියවසේ මුල් කාර්තුවේ කාව්‍ය විප්ලවය හඟවන කවියා කුමරන් අසන් වේ..

අසන්ගේ ප්‍රබල කාව්‍යයක් වන “වීණාපුවු” (වීණා/වීනාතු යනු වැටුණු/මැරුණු) (ඉංග්‍රීසි: වැටුණු මල) කාව්‍යය විවිධ හේතූන් මත සමස්ත සාහිත්‍ය පෙළගැස්ම තුළ බොහෝ පැතිවලින් කැපී පෙනේ. පළමුව, අනෙකුත් බොහෝ කවියන් සුන්දරත්වය සහ දෘශ්‍ය පොහොසත්කම විස්තර කිරීමට සහ සොබාදහමේ අරුමපුදුම දේ ඉස්මතු කිරීමට මල් රූප භාවිතා කර ඇත. ජීවිතයේ නොනවතින ස්වභාවය ගැන කතා කිරීමට සහ සාමාන්‍යයෙන් මිනිස් ජීවිතයට අභියෝග කරන වෙනත් විවිධ සංකීර්ණතා ගැන විස්තරාත්මකව සාකච්ඡා කිරීමට අසන් වැටුණු මලක් භාවිතා කරයි.

දෙවනුව, ඕනෑම භාෂාවක මල් පිළිබඳ බොහෝ කවි සොනෙට්, හයිකු පද හෝ සාපේක්ෂව කුඩා කලා නිර්මාණ වේ.පරවුණු මල කාව්‍ය දාර්ශනික අදහස්, නිර්මාණාත්මක සියුම් බව සහ කාව්‍යමය සම්භවය සහිත දිගු කාව්‍යයකි. එය elegy ලෙසද ලියා ඇත.

ඒවා කාව්‍යකරණයේ බහුලව භාවිතා වන රූපය හෝ මෝස්තරය බව අපි කවුරුත් දනිමු. නමුත් මඩේ ගිලී වියැකී යන මලක්, කවියට උචිත විෂයක් ලෙස සැලකුවේ ස්වල්ප දෙනෙකි. වැටුණු මලක් ගැන කල්පනා කරමින් මුළු ජීවිතයක්ම ප්‍රක්ෂේපණය කරනු දකින්නට හැකි විය.

මෙම කවිය 18 වැනි සියවසේ මුල් භාගයේ ජීවත් වූ Elizabeth Barret Browning විසින් ලියන ලද "Dead Rose" නම් කාව්‍යයට සමාන වේ. මෙම කවිය මරණීය ලෝකයේ අනිත්‍ය බව හඳුන්වා දීමට උත්සාහ කරන අතර මලක ජීවිතයේ විවිධ අවස්ථා නිරූපණය කරයි. අසාන් ඉතා විස්තරාත්මකව විස්තර කරයි: වැටී ඇති මල, එහි පිළිගත හැකි අතීතය සහ එය පැවති ස්ථානය. මෙය පාඨක හදවත් තුළ රැළි ඇති කළ මලයාලම් කාව්‍යයක් වන අතර එය අසන්ගේ වැදගත්ම කෘතියකි.

වැටී ඇති මල ජීවිතයේ පුද්ගලාරෝපිත සංකේතයක් සහ එහි අභිමතාර්ථයන් බවට පරිවර්තනය වේ. ළමා කාලය, නව යොවුන් විය/තාරුණ්‍යය සහ ද්‍රෝහී මරණයෙන් අවසන් වීම මෙහි ජීවිතයේ අවස්ථා තුනයි. මුළු කවියේම පළමු වචනය හා කෂ්ටම් යන වචනය බොහෝ විට ඔහු "හා! කෂ්ටම්" (අහෝ නරක) ලෙසින් පිටත ලෝකය හැඳින්වීමේ උපමාවක් ලෙස සැලකේ. කවිය මලක ජීවන චක්‍රය හරහා මරණය තාර්කිකව පැහැදිලි කිරීමකි. කුමරන් අසන් මේ ගාථා 41 ලිව්වේ පා ගමනේ යද්දී මඟදී වැටුණු මලක් දැකීමෙනි.
එය සංකේතාත්මක කවියක්, දාර්ශනික එකක්, අසමසම සුන්දරත්වයේ අලංකාරයක් සහ සැනසීම සහ සංහිඳියාව ද හෙළි කරයි.


ඔහු මල සසඳන්නේ කොළ වලින් ළං වූ හුරුබුහුටි ළදරුවෙකුට සහ සුළඟ සහ මුළු විශ්වයම ගායනා කරන සන්සුන් ලාලිතයකට ය. මල් කෙමෙන් කෙමෙන් වැඩෙන  අතර කවියා ඔහුගේ කවියේ සඳහන් කරන්නේ මල කුඩා පක්ෂීන්ගෙන් සහ තරුවල ජීවන ඉගැන්වීම් වලින් ඉගෙන ගන්නා බවයි. කවිය විශ්වයේ සෑම වස්තුවක්ම සහ එහි වර්ධනයට එය පුද්ගලයෙකුට බලපාන ආකාරය නිදසුන් කරයි.

මල පෝෂණය වී වැඩිවියට පත් වන අතර කවියා තම කවියෙන් මලේ විස්මිත සුන්දරත්වය නිරූපණය කරයි. පිරිමියෙකු තරුණ ගැහැණු ළමයෙකුගේ විස්මිත සුන්දරත්වය දෙස බලා සිටින ආකාරයටම සෑම කෙනෙකුම මලෙහි සුන්දරත්වය දෙස බලා සිටින ආකාරය පැහැදිලි කිරීමට පවා ඔහු උත්සාහ කරයි.

නිලක්ෂි බණ්ඩාර.
19/02/24.

Saturday, February 17, 2024

නුබ්‍රා නිම්නය.


නුබ්‍රා ගංගාව යනු ඉන්දියාවේ ලඩාක් හි නුබ්‍රා නිම්නයේ පිහිටි ගංගාවකි. එය Shyok ගඟේ අතු ගංගාවක් (ඉන්දු ගංඟා පද්ධතියේ කොටසක්) වන අතර, ලොව දෙවන දිගම ධ්‍රැවීය නොවන ග්ලැසියරය වන සියචෙන් ග්ලැසියරයෙන් ආරම්භ වේ. පෙර ටිබෙට් සිතියම් වල, එය Yarma Tsangpo ලෙස සඳහන් කර ඇත.සියචෙන් ග්ලැසියරය අවසන් වන්නේ මීටර් 3,570 (අඩි 11,700) පමණ උසින් පිහිටි තුඩුවකින් වන අතර ප්‍රදේශයේ අයිස් ගුහා දෙකකින් ග්ලැසියර් දිය වී ජල ධාරාවන් දෙකක් ආරම්භ වේ.ඒවා පහළට එකතු වී නුබ්‍රා ගඟ බවට පත් වේ.


කරකෝරම්හි තවත් ග්ලැසියර ගණනාවක් නුබ්‍රා වෙත ගසාගෙන යයි. පසුව එය කරකෝරම් කඳුවැටිය සහ සල්ටෝරෝ කඳු අතර ට ගොස් ගිනිකොන දෙසින් කිලෝමීටර් 90 (සැතපුම් 56) පමණ දුරින් ගලා යයි, එය ඩිස්කිට් අසල ෂියොක් ගංගාව හා එක්වීමට පෙර නුබ්‍රා නිම්නය වෙත ගලා යයි.

නුබ්‍රා නිම්නයේ  විවිධ ප්‍රමාණයේ ග්ලැසියර 33ක් පමණ අඩංගු වන අතර, හිම දියවන ජලයෙන් ගංගාව විසින් ගෙන යන අධික අවසාදිත බරකින් යුක්තව ගලාගෙන යයි. පිටත සේදුම් තැනිතලා සහ ඇලුවල් පංකා ඇතුළු බොහෝ ග්ලැසියෝ-ෆ්ලූවියල් තැන්පතු සඳහා වගකිව යුතුය.

නිම්නය පැරණි ග්ලැසියර මගින් නිර්මාණය වී ඇති අතර, දැන් බොහෝ කලකට පසු බැස ගොස් ඇති අතර සාමාන්‍යයෙන් මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 4,000 (අඩි 13,000) ක උන්නතාංශයක් ඇත. මෙම ප්‍රදේශයේ ඉතා ශුෂ්ක දේශගුණයක් ඇති අතර, වර්ෂාපතනයේ ඌනතාවය සහ ඉහළ උන්නතාංශය යනු මිටියාවතේ ඉහළ ප්‍රදේශ වෘක්ෂලතාදියෙන් පාහේ තොර බවයි.  

 පොප්ලර් සහ විලෝ ගස් වැවෙන මිටියාවත පාමුල කුඩා ගම්මාන තිබේ. කුඩා තණබිම් හුළං පෙති  මගින් වට කර ඇති අතර පලතුරු ගස් වගා කර ඇත.
නරේන්ද්‍ර කුමාර්ගේ නායකත්වය යටතේ 1978 දී ඉන්දු-ජර්මානු කණ්ඩායමක් විසින් මෙම ගංගාවේ ඔරු පැදීම සිදු කරන ලදී.ජර්මානුවන් විසින් භාවිතා කරන ලද සිතියම් වල ඇති ඇතැම් ලක්ෂණ, පකිස්ථානය විසින් සිතියම්ගත කරන ලද ආක්‍රමණ පිළිබඳව ඇති සඳහන් කිරීම් ඉන්දියාව පිළිබඳව අවබෝධ කර ගැනීමට හේතු විය.පසුව එම කලාපයේ කඳු නැගීමේ ඔත්තු බැලීමේ ගවේෂණයක් සැලසුම් කරන අතර එය මෙග්දූත් මෙහෙයුමට හේතු විය.

නුබ්‍රා නදියේ උල්පත වන සියචෙන් ග්ලැසියරය කලක සිට ඉන්දියාව සහ පකිස්ථානය අතර ගැටුම් වලට හේතුවූ අතර එය ලොව උසම යුධ පිටිය ලෙස හැඳින්වේ.

නිලක්ෂී බණ්ඩාර
18/02/24.

Friday, February 16, 2024

ලොව දිනු ක්‍රිකට් ක්‍රීඩක තෙන්ඩුල්කාර් ගේ සමාජ සේවාවෙන් බිඳක්....


 ඉන්දියාවේ හිටපු ක්‍රිකට් කණ්ඩායමේ හිටපු  නායක මෙන්ම අන්තර්ජාතික ක්‍රිකට් ක්‍රීඩක සචින් තෙන්ඩුල්කාර්  තම ධනය විවිධ සමාජ සේවා කටයුතු සඳහා වැය කරන මහත්මා ගතිගුණ ඇති අයෙකි.ඉන්දීය රාජ්‍ය සභාවේ මන්ත්‍රීවරයකු වූ ඔහු වයස අවුරුදු 11 දී ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවට පිවිසියේය.බෝම්බයේ Dadar ඔහු උපන් ප්‍රදේශයයි.2013 වසරේදී යුනිසේෆ් හි ආයතනයේ දකුණු ආසියානු කලාපිය  සුබසාධක තානාපති වරයා ලෙස (Unisef Good Will Ambeseder ) ලෙස ඉන්දීය ජනාධිපති තුමා විසින් ඔහු පත්කරන ලදී.

ඔහුගේ අදහසට අනුව ළමුන් ඕනෑම රටක අනාගතය වේ.අද අප ඔවුන්ව රැක ගත යුතුය.ඔවුන් හෙට අපට ආඩම්බරයක් වනු ඇත.මේ... 2013 වසරේ කොළඹට පැමිණ මාධ්‍ය සාකච්ජාවකදී ඔහු පැවසු වදන්ය. ඔහුගේ charitable organization ( සචින් තෙන්ඩුල්කාර් පදනම ) ඉන්දියාවේ මෙන්ම වෙනත් සුබ සාධක සංගම් වලට ආධාර කරයි. මොහුගේ සමාජ සුබ සාධන කටයුතු අතර ඉන්දියාව පිරිසිදු කිරීමේ ව්‍යාපෘතිය , වාර්ෂිකව ළමුන් 200 කට අධික සංඛ්‍යාවක් තෝරා ගෙන ආධාර දීම ,කොවිඩ් වසංගත කාලයේ ඉන්දියානුවන් 4000 කට මුදල් පරිත්‍යාග කිරීම.දෙවන කොවිඩ් රැල්ලේදී ඇමරිකන් ඩොලර් 150000ක මුදලක් වැය කරමින් ඔක්සිජන් සැපයීම , බන්ද්‍රා ප්‍රදේශයේ සංවර්ධනය සඳහා 2015 දී ඉන්දියානු රුපියල් ලක්ෂ 76ක් සහ පාසල් සංවර්ධනයට ලක්ෂ 22 ක් වැය කිරීම කැපී පෙනුනි.

මේ හැර රාජ්‍ය සභා මන්ත්‍රීවරයකු ලෙස වසර 6ක් පුරා ඔහු උපයා ගත් වැටුප සුබ සාධක සංගම් වලට පරිත්‍යාග කර ඇත.ලංකාවට පැමිණි සචින් ළමා පෝෂණය පිලිබඳ ඔහුගේ අත්දැකීම් ඇතුළු බොහෝ කරුණු පවසා ඇත.නිසි පෝෂණය නොමැති වීම ළමා දක්ෂතා මොට කරන බව ඔහු රුවන්වැල්ලේ පෙර පාසලකට ගිය අවස්ථාවේ පවසා තිබේ.තමා ක්‍රිකට් ක්‍රීඩා කරන විට දිවා ආහාරය නොගෙන සිසිල් බිම පමණක් පානය කර ක්‍රීඩා කල අවස්ථා තිබුණි.ඒ හේතුවෙන් දැවී ගිය අවස්ථාද දක්නට තිබුණි.

පවුලකට ප්‍රමාණවත් අදායමක් නොමති වීම, එම පවුලේ දරුවන්ට ඒ නිසාම නිසි අධ්‍යාපනයක් ලබා ගත නොහැකි වීම , භයානක සංයෝගයක් බැව් ඔහු පෙන්වා දුන්නේය.

ළමයිට අහාර ලබා දීම පළමු අවශ්‍යතාවය බව පවසයි.ශ්‍රී ලංකාව තුළ දින දෙකක සංචාරයේදී විශේෂයෙන් සබරගමු පළාතේ ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන අවස්ථාවේ 2022 වසරේදී ආරම්භ වූ දැඩි ආර්ථික අර්බුධය හමුවේ ප්‍රශ්න වලට මුහුණ දුන් දෙමව්පියන් හමුවී සාකච්ජා කළේය.

යුනිසෙෆ් සංවිධානය මගින් පවත්වාගෙන යනු ලබන දිවා ආහාර ලබා දීමේ වැඩසටහන සහය වීම සහ වතුකරයේ ළමා පෝෂණ තත්වය ගැන සොයා බැලීමටද ඔහු අමතක නොකළේය.ලංකාවේ සමහර පෙර පාසල් වළ ක්‍රියාත්මක වන පරිසරය හා සතුන් රැක ගැනීමේ වැඩ පිළිවෙල ඔහුගේ ප්‍රසංශාවට ලක් විය. රුවන්වැල්ලේ පෙර පාසලක ළමුන් අහාර ගන්නා අවස්ථාවේදී පන්ති බාර ගුරුතුමිය පිගානක් රැගෙන පන්තිය වටා ගියාය.සෑම දරුවකුම තම ආහාර වෙළෙන් සුළු ප්‍රමාණයක් එම පිගානට දැමු අතර ඔහු ඒ පිළිබඳව  ප්‍රශ්න කළේය.

එය කුරුල්ලන්ගේ ද අහාර වෙලාව බැවු ඇය ප්‍රකාශ කළේය.


නිලක්ෂි බණ්ඩාර.

17/02/24.

ඉන්දියාවේ තවත් එක අවතාර ගම්මානයක් වූ කුල්දාරා




අවතාර ඇතැයි සැලකෙන නගර සහ ගම්මාන වල නටඹුන් මාලිගා සහ බලකොටුවල නටබුන්වලට වඩා බෙහෙවින් වෙනස් ආකර්ශනීය බවක් පෙන්නුම් කරයි, බොහෝ දුරට ඒවා කලින් වාසය කළ මිනිසුන්ගේ ජීවිත දෙසට එබිකම් කර බැලීමට අපට අවස්ථාවක් ලබා දෙන බැවිනි. කාන්තාර ප්‍රදේශයක් වන රාජස්ථාන් ප්‍රදේශය අවතාර ගම්මානවලට ප්‍රසිද්ධියක් උහුලයි, නමුත් ඒවායින් එකක් වන්නේ කුල්ධාරා තරම් ගම්මානයයි.

ජයිසල්මර් සිට කිලෝමීටර් 17ක් බටහිර දෙසින් පිහිටි කුල්ධාරාව පිළිබඳව ජනප්‍රවාදයේ එන කතාවක් ඇත. මීට වසර 300 කට පමණ පෙර එය ජයිසල්මර් ප්‍රාන්තය යටතේ පාලනය වුන පාලිවාල් බ්‍රාහ්මණයන්ගේ සමෘද්ධිමත් ගම්මානයක් විය. පුරාවෘත්තයට අනුව, ප්‍රාන්තයේ එවකට පාලකයා වූ බලවත් හා නින්දිත අගමැති සලීම් සිංගේ නපුරු ඇස් ගම් ප්‍රධානියාගේ දියණිය මත පතිත විය.ඔහු ඇය වටා නිරතුරුව ගැවසෙන්නට විය. ඔහු ඇයව බලහත්කාරයෙන් විවාහ කර ගැනීමට උත්සහ කළේය. ඔහුගේ කැමැත්තට අවනත නොවුණහොත් ගම් වාසීන්ට දරුණු ප්‍රතිවිපාකවලට මුහුණ දෙන බවට ඔහු ගමට තර්ජනය කළේය.

කෲර පාලකයාගේ අණට යටත් වෙනවා වෙනුවට ඔවුන් පලිවාල්වරු සභාවක් පැවැත්වූ අතර ගම් 85 ක ජනතාව තම පරම්පරාගත වාසස්ථාන අතහැර අතුරුදහන් විය.
නමුත් පිටත්ව යාමට පෙර, ඔවුන් කුල්ධාරාට ශාප කළේ ඉන් පසු කිසිදිනක , කිසිවකුට තම ගමේ පදිංචි වීමට නොහැකි වනු ඇති බවයි. අද දක්වාම, ගම වඳව ගොස් හුදකලාව පවතී.
සියවස් ගණනාවකට පෙර එහි වැසියන් එය හැර ගිය ආකාරයටම ගම ඉතිරි විය. රාත්‍රියේදී එහි රැඳී සිටීමට උත්සාහ කළ පුද්ගලයන් අමුතු අද්භූත සංසිද්ධියකින් පලවා හැර ඇති බවද පැවසේ.

මේ ගැන සඳහන් වන තවත් පුරාවෘත්තයක් වන්නේ සලීම් සිං, ප්‍රාදේශීය ප්‍රජාවට ගමේ ජීවත් වීමට නොහැකි තරමට බදු ඉහළ දැමීමයි. එබැවින් ඔවුන් හරිත තණබිම් වෙත සංක්‍රමණය වීමට තීරණය කළහ. කෙසේ වෙතත්, අදටත් මිනිසුන් පෙර වෘතාන්තය ට විසල් පිළිගැනීමක් දී ඇත්තේ ප්‍රේමය හා බැඳී අභිරහසක් වී ඇති බැවින් වීමට පුළුවනි.



මෙම ස්ථානය ආරක්ෂිත ස්මාරකයක් වන අතර ඉන්දියානු පුරාවිද්‍යා සමීක්ෂණය (ASI) විසින් නඩත්තු කරනු ලැබේ. මඩ සහිත ගෙවල් පේළියක්, ඒවායේ වහලවල් නැති වී ගොස් නටබුන් වූ බිත්ති සමහර දුක්බර අතීතයක ඇටසැකිලි මෙන් එහි සිටගෙන සිටින බව එහි යන සංචාරකයින්ට ගුප්ත හැඟීමක් එක කරමින් දැනේ.. එම පෙදෙස වියළි හා දූවිලි සහිත වූ අතර ප්‍රීතිමත් කාලවලදී පවා එහි ජීවත් වීමට එම මිනිසුන් ජිවන අරගලයක පසු වන්නට ඇත

කුල්ධාරා යනු තම මුතුන් මිත්තන්ගේ දේශය හැර යාමට බල කළ ඒ අවාසනාවන්තයින් ගැන සිතන විට සිතට ශෝකයක් ගෙන දෙන උදාසීන පෙනුමක් ඇති පාළු පෙදෙසකි.

නිලක්ෂි බණ්ඩාර.
16/02/24.

Tuesday, February 13, 2024

ඔබ දැකිය යුතු වටිනාම සිහිනය වන්නේ , ජීවත්ව සිටියදී ජිවත් වන බවත්, මිය ගිය විටදී පමණක් මිය යන බවත් සිහින දැකීමයි.ආදරය කිරීමට ආදරය කරන්න. ඔබේම වැදගත්කම කිසිදා අමතක නොකිරීමට පුරුදු වන්න.. ඔබ අවට ජීවිතයේ කිව නොහැකි ප්‍රචණ්ඩත්වයට සහ අසභ්‍ය විෂමතාවයට කිසි විටෙකත් පුරුදු නොවන්න. "ද ගෝඩ් ඔෆ් ස්මෝල් තින්ග්ස් - අරුන්දතී රෝයි



අරුන්දතී රෝයි යනු ඉන්දියානු කතුවරියක්, රචනාකරුවෙකු සහ දේශපාලන ක්‍රියාකාරිනියකි. 1997 දී ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද "ද ගෝඩ් ඔෆ් ස්මෝල් තින්ග්ස්" නවකතාව සමඟින් ඇය ජාත්‍යන්තර කීර්තියක් හා පිළිගැනීමක් ලබා ගත්තාය. මෙම නවකතාව 1997 දී ප්‍රබන්ධ සඳහා මෑන් බුකර් ත්‍යාගය දිනාගත් අතර රෝයි සාහිත්‍ය තරුවක්  බවට පත් කළාය.

 

1961 නොවැම්බර් 24 වැනි දින ඉන්දියාවේ ෂිලොන්ග් හි උපත ලද අරුන්දතී රෝයි සිය ළමා කාලය ඉන්දියාවේ විවිධ ප්‍රදේශවල ගත කළේ ඇගේ පියා තේ වතුකරුවෙකු ලෙස කරන ලද සේවය හේතුවෙනි. පසුව ඇය දිල්ලියේ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය හැදෑරූ අතර ලේඛිකාවක් ලෙස වෘත්තියක් කරගෙන ගියාය. 

 "ද ගෝඩ් ඔෆ් ස්මෝල් තින්ග්ස් " යනු ඉන්දියාවේ කේරළයේ පසුබිම් වූ අර්ධ ස්වයං චරිතාපදාන නවකතාවකි. එය පවුල, ආදරය, කුල වෙනස්කම් කිරීම සහ සමාජ සම්මතයන් යන තේමාවන් ගවේෂණය කරයි. රෝයිගේ ගීතමය ගද්‍ය සහ සංකීර්ණ කතාන්දර ලොව පුරා පාඨකයන්ගේ සිත් ඇද බැඳ ගත් අතර, නවකතාව වැඩියෙන්ම අලෙවි වූවක් බවට පත් කරමින් ඇයගේ විචාරක පැසසුමට ලක් විය. මෙම නව කතාව ඔස්සේ ඇය ප්‍රබන්ධ සඳහා මෑන් බුකර් ත්‍යාගය දිනාගත් අතර විදේශගත නොවන ඉන්දියානු කතුවරියකගේ වැඩියෙන්ම අලෙවි වූ පොත ද විය.

 අරුන්දතී රෝයි නවකතාකාරියක ලෙස ඇයගේ වැඩකටයුතුවලට අමතරව විවිධ සමාජ හා දේශපාලනික කාරණා සම්බන්ධයෙන් ඇයගේ විවෘත ක්‍රියාකාරීත්වය සඳහාද ප්‍රසිද්ධය. ඇය පරිසරවාදය, මානව හිමිකම්, ගෝලීයකරණය සහ කාශ්මීර ගැටුම වැනි මාතෘකා පිළිබඳව පුළුල් ලෙස ලියා ඇත. රෝයිගේ රචනා සහ කථා බොහෝ විට පවතින තත්ත්වයට අභියෝග කරන අතර ආන්තික ප්‍රජාවන් සහ පරිසරය වෙනුවෙන් පෙනී සිටියි.

 ඇයගේ කැපී පෙනෙන ප්‍රබන්ධ නොවන කෘති අතර "The Algebra of Infinite Justice", "Democracy on Field Notes: Listening to Grasshoppers" සහ "Capitalism: A Ghost Story" ඇතුළත් වේ. බල ව්‍යුහයන් සහ සමාජ සාධාරණත්වය සඳහා ඇති කැපවීම ඇගේ ලේඛනවල තියුණු විවේචනය මගින් සංලක්ෂිත වේ. සාහිත්‍යය සහ ක්‍රියාකාරීත්වය සඳහා අරුන්දතී රෝයිගේ දායකත්වය ඇයට නොයෙකුත් සම්මාන සහ ඇගයීම් මෙන්ම ඇයගේ ධෛර්යය සහ බුද්ධිය සඳහා පුළුල් ප්‍රශංසාවක් ද ලබා ඇත. ඇය සාහිත්‍ය සහ දේශපාලන ක්ෂේත්‍ර දෙකෙහිම බලගතු චරිතයක් වන අතර, ඇයගේ ලේඛන සහ ක්‍රියාකාරීත්වය තුළින් දැවෙන ගැටළු සමඟ දිගටම නිරත වේ.

නිලක්ෂි බණ්ඩාර 
13/02/24.

Saturday, February 10, 2024

සම්ප්‍රධායික චීන ඖෂධ වට්වටෝරු වල ඇති දුර්වලතා


ඔබ අධීක්ෂණයකින් තොරව චීන ඖෂධ පැළෑටි නොගත යුතුය. විශේෂයෙන් ඔබ ගර්භනී හෝ මව්කිරි දෙන විට. චීන ශාකසාර නිෂ්පාදන, විශේෂයෙන්ම එක්සත් ජනපදයෙන් පිටත නිෂ්පාදිත, බොහෝ විට දුර්වල ලෙස ලේබල් කර ඇති අතර, වැදගත් තොරතුරු සඳහන් නොවී තිබීම දක්නට ඇත. සමහර චීන ශාකසාර නිෂ්පාදනවල ලේබලවල සඳහන් නොවන ඖෂධ අඩංගු වේ. නිදසුනක් වශයෙන්, දද සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීම සඳහා භාවිතා කරන සමහර චීන ඔසු ආලේපනවල ස්ටෙරොයිඩ් ඖෂධ අඩංගු වේ

එසේම, aristolochic අම්ලය අඩංගු චීන ඖෂධී පිලිබඳ විමසිලිමත් වන්න.එසේම ඇතැම් චීන ඖෂධ පැළෑටිවල ඊයම්, කැඩ්මියම් සහ රසදිය වැනි බැර ලෝහ අඩංගු බව වාර්තා වී ඇත. මෑත වසරවලදී චීන ඖෂධීය ඖෂධ සහ TCM හි අහිතකර ප්රතික්රියා වැඩි වී ඇත. චීන ඔසු ඖෂධ නිසා ඇති වන උග්‍ර අක්මා තුවාල මුළු තුවාල වලින් 22% කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් වේ.

TCM වලට අසාත්මිකතා ඇති විය හැක. මෙයට හේතුව ඔවුන් භාවිතා කරන ශාක, සතුන් හෝ ඛනිජ වලට අසාත්මික විය හැකි බැවිනි. වෙනත් ඖෂධ සමඟ අන්තර් ක්රියා කිරීම - TCM වෙනත් ඖෂධ සමඟ අන්තර් ක්රියා කළ හැක. මෙයින් අදහස් කරන්නේ වෙනත් ඖෂධ ක්‍රියා කරන ආකාරය වෙනස් කළ හැකි බවයි.

mountsinai.org web අඩවිය ඇසුරෙන්.
නිලක්ෂි බණ්ඩාර.
11/02/24.

සොඳුරු දසුනින් නෙතු පිනවන කයිලාෂ් හි කල්ප නගරය





කල්ප යනු ඉන්දියාවේ හිමාචල් ප්‍රදේශ් හි කින්නෝර් දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටි කුඩා නගරයකි. එය හිමාල කඳුවැටියේ කිනර් කයිලාෂ් කඳු පන්තියේ ඇති සොඳුරු  දසුන් සඳහා ප්‍රසිද්ධය. මෙම භුමිය  ඇපල් වතු, පයින් වනාන්තර සහ සාම්ප්‍රදායික හිමාචලි ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය මගින් සංලක්ෂිත වේ. කල්පය නිස්කලංක සහ සාමකාමී වාතාවරණයක් සපයන අතර, එය නිස්කලංකත්වය සහ ස්වභාවික සුන්දරත්වය සොයන අයට කදිම ගමනාන්තයක් බවට පත් කරයි. එය කඳු නැගීම සහ දේශීය සංස්කෘතිය ගවේෂණය කිරීම සඳහා අවස්ථා ලබා දෙයි. කල්ප නැරඹීමට හොඳම කාලය සාමාන්‍යයෙන් ගිම්හාන මාසවල, මාර්තු සිට ජුනි දක්වා කාලගුණය මෘදු වන අතර උෂ්ණත්වය 8 ° C සිට 23 ° C දක්වා වේ. මෙම කාල පරිච්ෙඡ්දය තුළ, ඔබට පිපෙන ඇපල් වතු සහ හිමෙන් වැසී ඇති කඳු මුදුන්වල පැහැදිලි දර්ශන භුක්ති විඳිය හැකිය.

කයිලාෂ් කන්ද, රල්ඩන්ග් කන්ද සහ ජෝර්කන්ඩන් කඳුකරයේ දර්ශන ඔබේ නෙත පිනවන දසුන් වනු නොඅනුමානය.මීටර් 4572ක් පමණ උසින් පිහිටි චක්කා කඳු මුදුනට ගියහොත් පුරාණ නාරායන් නාගිනි විහාරය සහ බෞද්ධ ආරාමය ගවේෂණයකිරීමට හැකියාව ලැබෙනු ඇත.. එහි විශිෂ්ට ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සඳහා ප්රසිද්ධ සප්නි බලකොටුව ද කල්පයෙහි සුවිශේෂී ස්ථානයක් වේ.

කල්පයට ආසන්නතම ගුවන් තොටුපළ වන්නේ ගමේ සිට කිලෝමීටර් 236 ක් දුරින් පිහිටි කුලු/භුන්තාර් ගුවන්තොටුපළයි. 

ගුවන් තොටුපලේ සිට කල්ප වෙත යාමට ඔබට බසයකින් හෝ කුලී රථයකින් යා හැකිය. ශිම්ලා දුම්රිය ස්ථානය කල්පයට ආසන්නතම ස්ථානය වන අතර එය ගමේ සිට කිලෝමීටර් 244 ක් දුරින් පිහිටා ඇත. එතනින් බස් එකකින් කල්පයට යන්න පුළුවන්.

 ඔබට ෂිම්ලා වැනි ඕනෑම ආසන්න නගරයකට බස් ටිකට්පත් වෙන්කරවා ගත හැකිය. 

කල්ප නැරඹීමට හොඳම කාලය ඔක්තෝබර් සිට දෙසැම්බර් දක්වා වේ. කඳු නැගීමේදී සෑම විටම සුවපහසු සපත්තු පළඳින්න.

ඔක්තෝම්බර් සිට පෙබරවාරි දක්වා ශීත කාලය අධික ශීතල විය හැකි අතර, උෂ්ණත්වය හිමාංකයට වඩා පහත වැටෙන බව සැලකිල්ලට ගැනීම වැදගත්ය.

RECONG PEO (M2670M) : ෂිම්ලා සිට කිලෝමීටර් 240 ක්, Powari සිට 7 km සහ Kalpa සිට 13 km දුරින් පිහිටා ඇත. Recong Peo යනු Kinnaur දිස්ත්‍රික්කයේ මූලස්ථානයයි.

කෝති: 

රෙකොං පියෝ සිට කි.මී. කෝතිට චානාදිකා දේවියට කැප වූ දේවාලයක් ඇත. දේවදාර වල කඳු සහ සොහොන් පසුබිම්වලට එරෙහිව පිහිටුවා ඇති මෙම විහාරස්ථානය අසාමාන්‍ය වාස්තුවිද්‍යාත්මක ශෛලියකින් සහ සියුම් මූර්ති වලින් සමන්විත වේ. දේවතාවියගේ රන් රූපයක් ශුද්ධස්ථානයේ තැන්පත් කර ඇත.

සංග්ලා නිම්නය : 



භූ දර්ශනයකට මායාවන්සං එක්ග්ලාකිරීමට හැකියාවක් තිබුනේනම් සංග්ලා නිම්නය අසාමාන්‍ය ඉන්ද්‍රජාලිකයෙකු වනු ඇත.සංග්ලා යනු  එක වරක් දුටුවිට  කිසිදිනක  අමතක කරන්න බැරි තරම් සොඳුරු පෙදෙසකි.. කිලෝමීටර් 95ක් දිගට ගලා බසින බාස්පා ගඟේ ගලා බසින ජලය පවා යම් මායාවක් රඳවාගෙන  එහි හිමෙන් පිරි සුන්දරත්වය  විඳීමට ඇති සොඳුරු බාධාවක් වන බව පෙනේ.. සංග්ලා සිට කිලෝමීටර් 2 ක් දුරින් කම්රු බලකොටුව (මීටර් 300) පිහිටා ඇති අතර එහි ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය භිමා කාලි සංකීර්ණයට සමාන වන අතර බුෂෙහාර්හි පාලකයන්ගේ ආරම්භය මෙයයි. චිට්කුල් (මීටර් 3450) යනු මිටියාවතේ අවසාන ගම්මානය වන අතර ටිබෙටයට ඔබ්බෙන් පිහිටා ඇත.

Kinnaur - RIBA 



NH-22 හි Powari සිට කිලෝමීටර් 18 ක් දුරින් එහි මිදි වතු සහ මිදි වලින් සාදන ලද දේශීය වයින් 'Angoori' සඳහා ප්‍රසිද්ධය.Kinnaur වඩාත් ප්‍රසිද්ධ වන්නේ මිදි භාවිතා කරමින් සාදන Angoori නම් ප්‍රබල බීමක් සඳහාය. මිදි යුෂ ලී පෙට්ටිවල දමා පැසවීමට ඉඩ දෙයි. SHUTUNG ලෙස හඳුන්වන වයින් තරමක් වියළි රතු වයින් දක්වා පැණි වරායක් සාදයි. පැසුණු යුෂ Shutung ලෙස නිස්සාරණය කරයි. එය හොඳ මධ්‍යසාර ප්‍රතිශතයක් ඇත. මෙම පැසවීම අවම වශයෙන් මාස 3-4 ක් සිදු වන අතර පසුව එය අවර්ණ අංගෝරි ලෙස ආසවනය කරනු ලැබේ. පෙරන ලද මත්පැන් කොටස් දෙකකට බෙදා ඇත
1. මූරි
2. රාශි
Moori හි ඉහළ ප්‍රතිශතයක් ඇති මධ්‍යසාර, එය පානය කිරීම සඳහා සේවය කරන විට තනුක කළ යුතුය.

Kinnaur ස්වදේශිකයන් විවිධ ආකාරවලින් Angoori භාවිතා කරයි. එය දේශීය දෙවිවරුන්ට පූජාවක් ලෙස භාවිතා කරයි. බෝතල් පියන ඉවත් කිරීමෙන් පසු වාෂ්ප ආශ්වාස කිරීමෙන් සීතල සමයේදී අවහිර වූ සයිනස් ඉවත් කිරීම සඳහා එය පිළියමක් ලෙස භාවිතා කරයි. නින්දට පෙර තනුක නොකළ අංගූරි මිලි ලීටර් 30-40 ක මාත්‍රාවක් ගන්නා විට එය සීතලට එරෙහිව ඖෂධයක් ලෙස භාවිතා කරයි. 

හොඳින් සැදු අංගූරි, සෑම විටම වඩා හොඳ ප්රතිඵල ගෙන දේ.. එය මී පැණි සහ නැවුම්ව රළු බිම් කළු ගම්මිරිස් සමග මිශ්ර කිරීමෙන් ද සීතල සඳහා භාවිතා වේ. දේශීය වල් කළු දුරු (මැකෝ සීරා), බෙමී තෙල් (වල් පලතුරු) සහ පල් වූ  අංගෝරි සමඟ හොඳින් අඹරා ගැනීම හන්දිපත් වේදනාව සඳහා ඉතා හොඳ ඖෂධයකි. සෙම්ප්‍රතිශ්‍යාවෙන් පෙළෙන ළමුන් සඳහා, අදාළ තදබදය ඉවත් කිරීම සඳහා අංගෝරි ඔවුන්ගේ පපුවේ සහ නාසයේ අතුල්ලනු ලැබේ. ඉදුණු වල් කින්නාරි බාධක (චෝසෝ හෝ රොෂෝච්) සමඟ මාසයක් පැසුණු අංගූරි රාත්‍රී ආහාරයෙන් පසු රසවත් පානයක් බවට පත් කරයි..





JANGI : 

Powari සිට කිලෝමීටර් 26 ක් දුරින්, අභ්‍යන්තර මායිම මෙහි පිහිටා ඇති අතර ඉන් ඔබ්බට විදේශිකයන්ට Tabo දක්වා ගමන් කිරීමට අවසරය අවශ්‍ය වේ. මෙතැන් සිට සුප්‍රසිද්ධ කින්නර් කයිලාෂ් පරිකාරාම කඳු තරණය මොරං, තංගි සහ කුනෝචරං ගම්මාන ඔස්සේ  සංග්ලා නිම්නයේ චිට්කුල් ගම්මානයට ඇතුළු වේ.

PUH 


පූ, හෝ පූහ්, ස්පුවා (උස මීටර් 2,662 හෝ අඩි 8,736) ලෙසද හැඳින්වේ, එය ඉන්දියාවේ හිමාචල් ප්‍රදේශ් හි කින්නාවුර් දිස්ත්‍රික්කයේ කුඩා නගරයකි.A. H. Francke 1910 ජූලි මාසයේදී දකුණේ සිට Poo වෙත පැමිණි ටිබෙට් භාෂාව පලමුව සොයා ගත් ගම්මානය පු විය. ස්වභාවික පරිසරය, හරිත කෙත්වතු, ඇප්රිකොට් වතු, මිදි වතු සහ ආමන්ඩ් ගස් සඳහා ප්‍රසිද්ධය.Powari සිට NH-22 ඔස්සේ කිලෝමීටර් 58 ක් දුරින්, Puh හි විවේකාගාරය සහ මූලික හෝටල් පහසුකම් ඇත.

එහි ශාක්‍යමුණිට හෝ බුදුන්ට කැප වූ සහ පරිවර්තක (හෝ ලොත්සබා) රින්චෙන් සැන්ග්පෝ (958-1055) වෙත කැප කල ලොත්සබා-බායි-ලා-ඛං පුරාණ විහාරයක් ඇත. දේවාලය උස සිවිලිමකට ආධාරක වන ලී කුළුණු ඇත. එහි බිතුසිතුවම් සහ රින්චෙන් සැන්ග්පෝ (10 වැනි සියවසේ සිට 11 වැනි සියවසේ) සිට පින්තාරු කරන ලද දොරක් ඇත.

නිලක්ෂි බණ්ඩාර 
10/02/24.

Thursday, February 8, 2024

ඉන්දියාවේ රාජ්පූත්රුවන්ගේ ඉතිහාසය




රාජ්පුත් (සංස්කෘත රාජ-පුත්‍ර, 'රජ පුත්‍ර') යනු බටහිර, මධ්‍යම, උතුරු ඉන්දියාවේ සහ පකිස්ථානයේ සමහර ප්‍රදේශවල එක් පීතෘමූලික වංශයක සාමාජිකයෙකි.ඔවුන් කියා සිටින්නේ උතුරු ඉන්දියාවේ පාලක හින්දු රණශූර පංතිවලින් පැවත එන්නන් බවයි. 6 සිට 12 වැනි සියවස් වලදී රාජ්පුත්වරු ප්‍රමුඛත්වයට පත් වූහ.රාජ්පුත්වරු තමන්ව ක්ෂත්‍රිය (රණශූර පාලක) පන්තියෙන් පැවත එන්නන් හෝ සාමාජිකයන් ලෙස සලකති.

 20 වන ශතවර්ෂය දක්වා, රාජ්පුත්වරු සිටින විශාලතම ප්‍රාන්ත සංඛ්‍යාව ලෙස හඳුනාගත් රාජස්ථාන් සහ සුරෂ්ට්‍ර යන ප්‍රාන්තවලින් අතිමහත් බහුතරයක පාලනය කළහ. රාජ්පුත් ජනගහනය සහ හිටපු රාජ්පුත් වරුන් විශේෂයෙන්ම උතුරු, බටහිර සහ මධ්යම ඉන්දියාවේ ව්යාප්ත වී ඇත. රාජස්ථාන්, සෞරාෂ්ට්‍ර, උත්තර් ප්‍රදේශ්, හිමාචල් ප්‍රදේශ්, හර්යානා, ජම්මු, පන්ජාබ්, උත්තරාකාන්ද්, මධ්‍ය ප්‍රදේශ් සහ බිහාර් යන ප්‍රදේශවල මොවුන් බහුලව දක්නට ලැබේ.



රාජ්පුත්වරුන්ගේ ප්‍රධාන අනුකොටස් කිහිපයක් තිබේ. මෙම වංශ විවිධ ප්‍රභවයන්ගෙන් පැවත එන බව ප්‍රකාශ කරන අතර, රාජ්පුත් සාමාන්‍යයෙන් ප්‍රාථමික වංශ තුනකට බෙදා ඇතැයි සැලකේ: සූර්යවංශී යනු සූර්ය දේවතාවා වන සූර්යයාගෙන් පැවත එන බවත්, චන්ද්‍ර දෙවියන්ගෙන් චන්ද්‍රවංශි සහ අග්නි දෙවියන්ගෙන් අග්නිවංශී යන්නයි. උදයවංශි, රාජ්වංශි සහ රිෂිවංශි යන අය අඩුවෙන් සඳහන් කළ වංශවලට ඇතුළත් වේ. විවිධ වංශයන්ගේ ඉතිහාස පසුව වංශාවලිස් ලෙස හඳුන්වන ලේඛනවල සටහන් විය. වන්ෂ් කොට්ඨාශයට යටින් කුඩා සහ කුඩා උප බෙදීම් ඇත: kul, shakh ('ශාඛා'), khamp හෝ khanp ('twig'), සහ nak ('twig tip'). කුල් තුළ විවාහයන් සාමාන්‍යයෙන් අනුමත නොකෙරේ (විවිධ ගෝත්‍ර පරම්පරාවල කුල් සහකරුවන් සඳහා යම් නම්‍යශීලී බවක් ඇත). බොහෝ රාජ්පුත් ගෝත්‍රිකයන් සඳහා කුල් මූලික අනන්‍යතාවය ලෙස ක්‍රියා කරන අතර, සෑම කුල් එකක්ම පවුල් දෙවඟනක් වන කුල්දේවි විසින් ආරක්ෂා කරනු ලැබේ.

රාජ්පුත්වරු 7 වැනි සියවසේ මුල් භාගයේදී දේශපාලන වැදගත්කමක් ඇති කර ගත්හ. 800 සිට, රාජ්පුත් රාජවංශ උතුරු ඉන්දියාවේ ආධිපත්‍යය දැරූ අතර, හින්දු ඉන්දියාවේ සම්පූර්ණ මුස්ලිම් ආධිපත්‍යය සඳහා එහි තිබූ බොහෝ කුඩා රාජ්පුත් රාජධානි ප්‍රධාන බාධකයක් විය. 1020 ගණන්වල මුල් භාගයේදී Gwalior සහ Kalinjar හි රාජ්පුත් පාලකයන්ට Ghazna (වර්තමාන Ghaznī, Afghanistan) හි Mahmūd විසින් පහර දීම වළක්වා ගැනීමට හැකි විය, නමුත් නගර දෙකේ වැසියන් ඔහුට උපහාර දැක්වීය. නැගෙනහිර පන්ජාබ් සහ ගංගා (ගංගා) ගංගා නිම්නය මුස්ලිම්වරුන් යටත් කර ගැනීමෙන් පසුව, රාජ්පුත්වරු රාජ්පුතානාවේ සහ මධ්‍යම ඉන්දියාවේ වනාන්තරවල ඔවුන්ගේ ස්වාධීනත්වය පවත්වා ගත්හ.


දිල්ලියේ සුල්තාන් ʿAlāʾ al-Dīn Khaljī (රාජ්ය 1296-1316) නැගෙනහිර රාජ්පුතානා හි චිතෝර් සහ රන්තම්බෝර් යන මහා රාජ්පුත් බලකොටු දෙක අල්ලා ගත් නමුත් ඒවා අල්ලා ගැනීමට නොහැකි විය. රණ සංගා යටතේ පාලනය වූ මෙවාර් රාජ්‍ය ප්‍රාන්තය ආධිපත්‍යය සඳහා උත්සාහයක් ගත් නමුත් මෝගල් අධිරාජ්‍යයා වන බාබර් විසින් ඛානුවාහිදී (1527) පරාජය කරන ලදී.

බාබර්ගේ මුනුබුරා වන අක්බර් චිතෝර් සහ රන්තම්බෝර් බලකොටු (1568-69) නැවත අත්පත් කර ගත් අතර පසුව මෙවාර් හැර අනෙකුත් සියලුම රාජ්පුතාන කුමාරවරුන් සමඟ සමථයකට පත් විය. මෝගල් අධිපතිත්වය පිළිගනිමින්, කුමාරවරුන් උසාවියට ​​සහ අධිරාජ්‍යයාගේ පෞද්ගලික සභාවට ඇතුළත් කර ආණ්ඩුකාර ධුර සහ හමුදා අණ දෙන ලදී. සමහර රාජ්පුත් රදළයන් තම දියණියන් සහ මෝගල් අධිරාජ්‍යයන් හෝ ඔවුන්ගේ පුතුන් අතර විවාහයන් සිදු කිරීමෙන් මෝගල්වරුන් සමඟ ඔවුන්ගේ සබඳතා තවදුරටත් ශක්තිමත් කර ගත්හ. රාජ්පුත්-මෝගල් විධිවිධානය ඖරංසෙබ් අධිරාජ්‍යයාගේ පාලන සමයේ (1658-1707) මුල් භාගය දක්වාම පැවතුනද, අවසානයේදී අධිරාජ්‍යයාගේ නොඉවසීම නිසා රාජ්පුත්වරුන් ඔහුට විරුද්ධව හැරවූනු අතර, පසුව ඇතිවූ දෙපාර්ශ්වය අතර ගැටුම බිඳවැටීමට තුඩු දුන් සාධක කිහිපයෙන් එකක් විය.

18 වැනි සියවසේ මෝගල් අධිරාජ්‍යයේම. පසුගිය මරාතා යුද්ධය අවසානයේ බ්‍රිතාන්‍ය ආධිපත්‍යය (1818) පිළිගන්නා තෙක් රාජ්පුත්වරු පසුව මරාතා සම්මේලනයේ ප්‍රධානීන්ට යටත් වුහ.
ඉන්දියාවේ නිදහසෙන් පසු (1947), රාජ්පුතානාහි බොහෝ ප්රාන්ත වල සිටින රාජ්පුත් ඉන්දියානු සංගමය තුළ රාජස්ථාන් ප්රාන්තය පිහිටුවීමට ඒකාබද්ධ විය.

9/2/24.
නිලක්ෂි බණ්ඩාර.

ඉන්දියාවේ පිරිසිදුම ගම්මානය Mawlynnong




ඉන්දියාවේ පිරිසිදුම ගම්මානයක් වන Mawlynnong පිහිටා ඇත්තේ Shillong සිට 92 km පමණ දුරිනි. 2003 දී, එය ආසියාවේ පිරිසිදුම ගම්මානය ලෙසත්, 2005 දී ඉන්දියාවේ පිරිසිදුම ගම්මානය ලෙසත් ප්‍රශංසාවට ලක් විය.මේඝාලයාවේ නැගෙනහිර ඛාසි හිල්ස් දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටා ඇති මෙම ගම්මානය ප්‍රාදේශීය වශයෙන් 'දෙවියන්ගේම උද්‍යානය' ලෙස හඳුන්වනු ලබන අතර එහි ප්‍රජා පාදක පාරිසරික සංචාරක ව්‍යාපාරය සඳහා පැසසුමට ලක් වේ.මිනිසා සහ සොබා දහම අතර සුසංයෝගය දැකීමට මීට වඩා හොඳ තැනක් තවත් නැත.

මේ යටතේ, ගම පිරිසිදුව තබා ගැනීමේ වගකීම සෑම නිවැසියෙකුටම පැවරෙන අතර, පිරිසිදුකම ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා, උණ බම්බු කුණු බඳුන් මවුලින්නොං හි මංතීරු, කොන සහ කොන තිත් වේ. බඳුන්වල එකතු වන අපද්‍රව්‍ය වළකට යවා පොහොර බවට පත් කරයි. මෙහි දුම්පානය තහනම් වන අතර ප්ලාස්ටික් ද එසේමය.

වැසි ජලය රැස් කිරීම ඉතා වැදගත් ලෙස සලකනු ලබන අතර එහි සියලුම වැසියන් පාහේ වැහි ජලය භාවිතා කරයි. මීට අමතරව, ගම සියයට 100 ක සාක්ෂරතාවයකින් යුක්ත වන අතර බොහෝ වැසියන් ඉංග්‍රීසි භාෂාව චතුර ලෙස හැසිරවිය හැකිය. එය ඉන්දු-බංග්ලා දේශ සීමාවේ පිහිටා ඇති බැවින්, කෙනෙකුට බංග්ලාදේශයේ විශාල දසුනක් භුක්ති විඳිය හැකිය.

ඔබගේ ගමන් මාර්ගයෙහි දී මෙම ස්ථානය සුවිශේෂී වන්නට තවත් හේතුවක් නම් මෙහි දක්නට ලැබෙන ස්වභාවික පාෂාණ සමතුලිත සංසිද්ධියයි - එක් ගලක් තවත් ගල්තලාවක් මත සමතුලිත වන අසාමාන්‍ය හා කුතුහලය දනවන දසුනයි. සංචාරකයින්ට මෙහිගස් වල මුල් වලින් සැදුණු පාලමක් තිබීමද විශේෂත්වයකි.


මේඝලයාවේ   ඇති තවත් සුවිශේෂී ස්ථානයක් වන්නේ sky watch ය.අඩි 85 ක් උස වන අතර එය සම්පූර්ණයෙන්ම ලණු සහ උණ බම්බු වලින් සාදා ඇත. Mawlynnong ඉන්දියාව-බංග්ලාදේශ දේශසීමාව අසලින් වැටී ඇති බැවින් බංග්ලාදේශ තැනිතලාවේ විස්මිත සුන්දරත්වය අත්විඳීමට ඉඩ සලසයි.ප්‍රදේශයේ පාසල් ගුරුවරයෙකු වන රිෂොට් කොංතොහ්‍රම්ගේ සංකල්පයක් වන Sky View සංකල්පගත කර ගොඩනගා ඇත්තේ සම්පූර්ණයෙන්ම ගමේ වැසියන් විසිනි. මෙය වනාන්තරයේ උසම ගසේ අතු මත අඩි 80කට ආසන්නව ගුවනේ ඉදිකර ඇති නැරඹුම් වේදිකාවකි. Sky View මගින් ගස් මුදුන් දෙස බැලීමේ සහ සුළඟින් එහා මෙහා යාමේ අත්දැකීමක් ලබා දෙයි.  ස්කයි වෝක් යනු ‘මචාන්’ හෙවත් ගස් වලින් තැනු නිරික්ෂනාගාරයක් වන අතර මේඝාලයේ වනාන්තරවල වියන් සහ බංග්ලාදේශයේ තැනිතලා ක්ෂිතිජය දක්වා විහිදේ. එය ඉදිකර ඇත්තේ වනාන්තරයේ ඉහළම අතු දක්වා ඉහළට බෑවුම් වන ගස් පහකට වඩා සම්බන්ධ කරමින් ක්‍රිස්-හරස් උණ බම්බු පාලමක් ඉදිකරමිනි. අස්ථිර පාලම සහ කුඩා ඉණිමඟ තරණය කළ යුතුය.මෙම Bamboo Sky Watch එකෙහි පුද්ගලයන් 40 දෙනෙකුට එකවර නවාතැන් ගත හැක.

ආගන්තුකයෙකුට අඩි 80ක් දක්වා උසට විහිදෙන - ගස් අතු හරහා විහිදෙන - උණ බම්බු වල රවුම් ස්ථර හතරකට නැගීමට සිදුවේ. ස්කයි වෝක් මත, නැවතත් උණ බම්බු වලින් සාදන ලද හතරැස් වේදිකාවක් ඇත, එහි සිට ජලයෙන් යට වූ බංග්ලාදේශ තැනිතලාව පහසුවෙන් නැරඹිය හැකිය. ස්කයි වෝක් තරණය කිරීමට විනාඩි 30ක් පමණ ගත වේ. සම්පූර්ණ ව්‍යුහයම විශාල ගස් වලින් වටවී ඇති අතර ඒ අතර කුඩා ජල මාර්ගයක් ඇති අතර ඒවා බොහෝ විට ප්‍රදේශවාසීන් විසින් ඇඳුම් පිරිසිදු කිරීමට සහ ජලය එකතු කිරීමට භාවිතා කරයි. බංගලාදේශ තැනිතලාව දැක බලා ගැනීමට සහ මවුලින්නොං හි කුරුළු බැල්මක් දැකීමට Sky Walk නැඟීමට කැමති අයෙකුගෙන් ගැමියන් රුපියල් 10 ක් අය කරයි. ඉහළ සිට බැලූ විට ගම දිස් වන්නේ වර්ණවත් මල් වලින් වට වූ කොළ පලසක් මෙනි. සංචාරකයින්ගේ ආරක්ෂාව සහතික කිරීම සඳහා සෑම වසරකම ව්‍යුහය අලුත් කිරීමට මුදල් වැය කරයි.

නිලක්ෂි බණ්ඩාර.
08/02/24.

Tuesday, February 6, 2024

ලගජා ගලේ ( Embrace me) - ලතා මංගේෂ්කාර් මහත්මිය


1964 වසරේ තිරගත වූ "Woh Kaun Thi" චිත්‍රපටයේ ඇතුලත් වූ ලග්ජා ගලේ ගීතය ප්‍රේමණීය ගීතයක් වුවත් චිත්‍රපටය අධ්‍යක්ෂණය කල රාජ් කෝස්ලා එම තනුවට අකමැති වූ නිසා ඔහු එය ප්‍රතික්ෂේප කළේය.මෙම ගීතය ඉන්දියානු ගීත සාහිත්‍යයේ  අමරණීය ගීතයක් විය හැකි බවට දැඩි විශ්වාසයකින් සිටි මදන් මෝහන් චිත්‍රපටයේ වීරයා වන මනෝජ් කුමාර්  නැවත වරක් එම තාලය ශ්‍රවණය කරන ලෙස රාජ් කෝස්ලාගෙන් ඉල්ලා සිටියේය. තනුව අගය කළ මනෝජ් කුමාර් කුමාර්ටද හැඟුණේ මෙය අමතක නොවන ගීතයක් විය හැකි බවයි.දෙවන වරට මෙම තනුව වාදනය කරන විට, රාජ් කෝස්ලා එම ගීතයෙන් අමනාන්දනයට පත් විය.

 ඔහු එම ගීතය චිත්‍රපටයට ඇතුලත් කිරීමට අනුමැතිය දුන්නේ මෙවැනි ගීතයක් මා ප්‍රතික්ෂේප කරන්නේ කෙසේදැයි අසමිනි. Lata Mangeshkar විසින් ගායනා කරන ලද Raja Mehdi Ali Khan විසින් රචනා කරන ලද මෙම ගීතය 1963 දී පටිගත කරන ලද්දකි. චිත්‍රපටය නිකුත් වන විට මෙම ගීතය අද තරම් ජනප්‍රිය නොවීය. මෙම ගීතය 1964 Binaca Geet Mala අවසන් ගීත 32 අතරට තේරී පත්වුණි.

මෙම ගීතය කාලයාගේ ඇවෑමෙන් පමණක් නොව, චිත්‍රපට කිහිපයකම චිත්තවේගීය උද්දීපනයක් ඇති කිරීමට බොලිවුඩ් සහ කොලිවුඩ්වි චිත්‍රපට වල නැවත නැවතත් භාවිතා කර ඇත, මෙම ගීතයේ තාලය 1966 දී වෝ හි ප්‍රතිනිර්මාණයක් වන යාර් නී දෙමළ චිත්‍රපටයේ ගායනා  ඇත.

 Kaun This, මෙම ගීතය ජාත්‍යලලිතා  සුශිලා විසින් ගායනා කරන ලදී. එම වසරේම Aame Evaru තෙළිඟු චිත්‍රපටය, එය "Andala ee reyi" ලෙසින් පරිවර්තනය කර ඇත. එය "Ponmeni Thazhuvamal" ලෙසින් පරිවර්තනය කර ඇත, Karan Johar's Ae Dil Hai Mushkil වැනි සමකාලීන අය පවා නව Saheb Biwi Aur Gangster 3 නිර්මාණ වලට මෙම ගීතය භාවිතා කර ඇත, විවිධ ගායකයින් විසින් ගායනා කරන ලදී, තනුව එලෙසම පවතී. මෙම ගීතයේ බොහෝ අනුවාද දැන් Youtube හි ඇත.ගීතය ගායනා කළේ චිත්‍රපටයේ තරුවක් වන Sadhana විසිනි.

 1968 දී, ෂිප්රා බෝස් එම ගීතයේම බෙංගාලි අනුවාදයක් "ෂොංගි ජේ කේ ඊ මොන්කේ අමර් ආජ් දොලාලෝ" ගායනා කළේය. මෙම ගීතය බෙංගාලි බසින් මිල්ටු ඝෝෂ් විසින් රචනා කරන ලදී. සනම් සංගීත කණ්ඩායම විසින් එහි ගායනා කිරීම කොතරම් ජනප්‍රිය වී ඇත්ද යත් සමහර යෞවනයන් සිතන්නේ ඔවුන් එය මුලින් ගායනා කළ බවයි.2020 ජුනි 14 වන දින මියගිය සුෂාන්ත් සිං රාජ්පුත් ප්‍රධාන චරිත නිරූපණය කරන ලද කේදර්නාත් චිත්‍රපටයේ සනම්ගේ ගායක සනම් පූරි විසින් ගායනා කර ඇත.2018 වසරේ Saheb, Biwi Aur Gangster 3 චිත්‍රපටයේ ජෝනිටා ගාන්ධි විසින් ගායනා කරන ලද ගීතයේ විකාශනයකි."

Gale lagna" යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ ගෙල ස්පර්ශ වන පරිදි වැළඳ ගැනීමයි,

මෙම ගීතය ඉදිරියේදී ඇති වන වෙන්වීමක් පිළිබඳ ගැඹුරු ශෝකය ප්‍රකාශ කරයි, එය සමහර විට අවසාන විය හැකිය. "ho na ho" යන හින්දි ප්‍රකාශයෙන් ගම්‍ය වන්නේ එය අනාගතයේ සිදු විය හැකි හෝ නොවිය හැකි බවයි. හින්දු ආගමේ මරණය යනු මේ ජීවිතයෙන් වෙන්වීමයි. වෙන්වීම, චිත්‍රපටයේ පෙම්වතුන් දෙදෙනෙකුගේ වෙන්වීමක් ප්‍රකාශ කළද, ඉන්දියානු සන්දර්භය තුළ මරණය ද අදහස් කළ හැකිය. මෙම ගීතය විටෙක ඉන්දියානු අවමංගල්‍ය උත්සවවලදී ගායනා කරනු ලැබේ. එය මදන් මෝහන් විසින් රචනා කරන ලද සුවිශේෂී ගීතයක් ලෙස ද සැලකේ.

Lag jaa gale ke phir yeh haseen raath ho na ho.
Embrace / hug me for who knows if this beautiful night will ever come again (in this lifetime).

Shaayad phir is janam mem mulaaqat ho na ho.
Maybe, in this life, we may or may not meet again.

(Shaayad approximates to "perhaps" or "maybe". The meaning can vary slightly on the Persian continent.)

Hum ko mile hai aaj yeh ghadiyaan naseeb se.
I have been given today, this time, through / by destiny.

(Since god controls destiny; we are fortunate to have these few moments that god has granted us.)

Jee bhar ke dekh leejiye hum ko kareeb se.
To your hearts content see me (get to know me) closely.
(Implying they might never be together again.)

Phir aap ke naseeb mem yeh baat ho na ho.
Who knows, if your destiny, may present this situation again.

Shaayad phir is janam mem mulaaqat ho na ho.
Maybe, in this life, we may or may not meet again.

Paas aayie ke hum nahin aayenge baar baar.
Come closer to me, as I will not be able to come to you every time.

Baahein gale mein daal ke hum ro le zaar zaar.
Put your arms around me (Hug) and let us cry thousands of times. (Alternatively, cry our hearts out.)

Aankon se phir yeh pyaar ki barsaath ho na ho.
Who knows, if our eyes will ever see these tears of love again.
(Barsaath in this context means tears falling like rain.)


Shayad phir is janam mem mulaaqat ho na ho...

මේ සොඳුරු රැය
නැවත උදා වේදැයි දන්නේ කවුරුන්ද 
එබැවින් තදින්වැළඳ ගන්න මා 

සමහර විට,
 මේ ජීවිතයේ දී,
අපි නැවත නොවීමට ඉඩ ඇත.

දෛවය විසින් ඔබව මට මුණගැස්සුවා
ඔබේ හදවතට ලංවන්න 
මට  හිමි මේ මොහොත පමණයි.
නැවත මෙවැනි මොහොතක් 
අපට හමුවේවි දැයි දන්නේ  කවුරුන්ද ???

සැම මොහොතකම ඔබ ලගට එන්නට 
මට නොහැකි බැවින් ....
එන්න මා අසලට .
වැළඳ ගන්න මා තදින්
නැවත ප්‍රේමයෙන් මුසපත් වූ අපේ දෑස් හමුවෙවිද 
කියන්නට ඉඩ නැති නිසා 
කඳුළු කැට වැටෙන්නට ඉඩ දෙන්න 

මෙවැනි සොඳුරු රැයක් 
නැවත උදා වේදැයි දන්නේ කවුරුන්ද ?.

ඉන්දියානු සංගීතයට විසල් මෙහෙවරක් කර අප අතරින් වෙන්වී වසරක් ගෙවුණු අද දින වෙනුවෙන් ලතා මංගේෂ්කාර් මහත්මියට උපහාරයක්ම වේවා !

May your soul rest in peace Latha ji

පරිවර්තනය 
නිලක්ෂි බණ්ඩාර 
06/02/24