Friday, January 19, 2024
ඔපෙරාවේ උපත සහ මෙතෙක් ආ ගමන් මග.
ඔපෙරා නාට්ය කලාව යනු සාහිත්ය ලෝකය කල එලි කල කඩ ඉමක් මෙන්ම කළා අංගයන්ගේ සංකලනයකි.
ඔපෙරාවේ ආරම්භය ගත් කළ වසර 500 කට වඩා ඈත අතීතයකට දිව යයි. ෆ්ලොරන්ස්හිදී, ෆ්ලොරන්ස් කැමරා නමින් හැඳින්වෙන කලාකරුවන්, රාජ්ය නායකයින්, ලේඛකයින් සහ සංගීතඥයින් ඇතුළු කුඩා කණ්ඩායමක් සංගීතය උපයෝගී කර ගනිමින් ග්රීක නාට්ය - කතන්දර ප්රතිනිර්මාණය කිරීමට තීරණය කළහ.
පළමු ඔපෙරාව ලෙස හඳුනා ගෙන ඇත්තේ ඩැෆ්නේ (1597) විසින් රචනා කරන ලද ජැකෝපෝ පෙරී (1561–1633) ඔපෙරාවයි.
බැරොක් යුගය (1600-1750) වන විට, ඔපෙරා යුරෝපය පුරා ප්රචලිත වූ අතර විසිතුරු වේදිකා වල දර්ශනිය ව, අධික වියදමක් දරමින් නිර්මාණය කරන්නට විය. ඉතාලි බැරොක් ඔපෙරාවේ විශිෂ්ටතම නිර්මාපකයෙකු වූ ඩැෆ්නේ, ඔහුගේ ජීවිතයේ වැඩි කාලයක් ගත කලේ ලන්ඩන් නුවරය. ඔපෙරා වල අන්තර්ගතය සම්භාව්ය යුගයේදී (1750-1830) වෙනස් වීමට පටන් ගත්තේය. මෙහිදී අඩු විස්තීර්ණ සංගීත ආකෘති සහ යථාර්තවාදී උපක්රමයන් භාවිත කරන ලදී.අවසාන සම්භාව්ය ඔපෙරා නිර්මාපකයා වූයේ Wolfgang Amadeus Mozart (1756-91) ය. ඔහුගේ The Marriage of Figaro (Le Nozze di Figaro), ප්රංශ ලේඛක බියුමාර්චයිස්ගේ නාට්යයක් මත පදනම්ව නිර්මාණය කරන ලදී.
මොසාට් ද උසස් නාට්ය කලාවේ ප්රවීණයෙක් වූ අතර, ඒ බව ඔහුගේ විශිෂ්ටතම කෘතිය වන Don Giovanni හි දක්නට ලැබේ.මෙම කාලය තුළ එක් වැදගත් ශෛලියක් වූයේ ඉතාලි බෙල් කැන්ටෝ ව්යාපාරයයි .එහි වචනාර්ථය "ලස්සන ගායනය" යන්නයි. එය වාචික දීප්තිය සහ විසිතුරුකරණයෙන් සුසංයෝග වූ ව්යුහයකින් ශක්තිමත් කර ඇත.
Gioachino Rossini (1792-1868) නිර්මාණය කල The Barber of Seville (Il Barbiere di Siviglia) වැනි විචිත්රවත් ප්රහසන සහ විශිෂ්ඨ තනු නිර්මාණයන් ලොව පුරා පචලිත විය,
19 වන සියවසේ හොඳම ඔපෙරාව වුයේ ජෝර්ජස් බිසෙට්ගේ (1838-75) කාමන් ය.එහි තේමාව වුයේ නිදහසේ ජීවිතය විඳින ජිප්සී කාන්තාවක් සහ ඇය හා ප්රේමයෙන් උමතු වන සොල්දාදුවකුගේ ප්රේම වෘත්තාන්තයයි
ඉතාලි ජාතික Giuseppe Verdi සහ German Richard Wagner යන දෙදෙනාම 1813 දී උපත ලැබූහ. ඔවුන්ගේ නිර්මාණ වූ Verdi, Rigoletto, Il Trovatore සහ Aida යන ඔපෙරා 19 වන සියවසේ හොඳම ඔපෙරා ලෙස සැලකේ.ඔහුගේ වඩාත්ම ජනප්රියම ඔපෙරාව වන්නේ ක්ෂය රෝගයෙන් මාරාන්තික ලෙස රෝගාතුර වූ රූමත් ආගන්තුකයෙකු වන වයලෙටාගේ කතාව පවසන " ලා ට්රැවියාටා" ය.
මේ අතර, ජර්මනියේදී, Wagner ඔහුගේ දැවැන්ත අභිලාෂය සහ දක්ෂතාවය සමඟින් ඔපෙරාවේ ගමන් මග වෙනස් කළේය. නව අදහස් හඳුන්වා දීම, leitmotifs භාවිතය සහ වාද්ය වෘන්දය සහ ඔපෙරා ව්යුහය පුළුල් ලෙස නිර්මාණය කිරීමෙනි. Das Rheingold, Die Walküre, Siegfried සහ Götterdämmerung. වැග්නර් ද සංගීත ලෝකයට සැලකිය යුතු බලපෑමක් ඇති කළේය.
විශේෂයෙන්ම Gustav Mahler, Anton Bruckner, Jules Massenet සහ Richard Strauss යන නිර්මාපකයින්ට - ඔවුන්ගේ ඔපෙරා නිර්මාණයන් වූ Salome සහ Der Rosenkavalier, වාද්ය වෘන්දයේ ලිවීමේ සහ ස්වර වර්ණයෙහි දී ඔවුන්ගේ දක්ෂතාවයෙන් සංලක්ෂිත වේ.
20 වන ශතවර්ෂයේ මුල් භාගයේ තවත් ඉතාලි ජාතිකයෙකු විසින් තනු නිර්මාණය සඳහා ආධිපත්යය දැරීය,Giacomo Puccini (1858-1924). ඔහු ඉතාලි ග්රෑන්ඩ් ඔපෙරා සම්ප්රදායේ ( වීරවරියගේ ඛේදනීය මරණය ඇතුළත්) ලා La Bohème, Tosca, Madama Butterfly and Turandot ඇතුළුව verismo ලෙස හැඳින්වෙන යථාර්ථවාදය පිළිබඳ නව අවධාරණයක් සමඟින් ඉතා ජනප්රිය කෘති ලිවීය.
20 වන සියවසේ රුසියාව කැළඹු, දේශපාලනය සහ කලාවේ ඝට්ටනයක් ඇති කළ විශිෂ්ටතම ඔපෙරාව වුයේ 1934 දී Dmitri Shostakovich විසින් නිර්මාණය කල Mtsensk දිස්ත්රික්කයේ මැක්බත් ආර්යාව ඔපෙරාවයි..
එක්සත් රාජධානියේ, බෙන්ජමින් බ්රිටන් විසින් 1945 දී නිර්මාණය කල පීටර් ග්රීම්ස් ඔපෙරාව තුලින් ඔහු , ඔපෙරා නිර්මාණයේ ප්රවීණයන්ගෙන් කෙනෙකු බව සාක්ෂාත් කළේය.. Suffolk වෙරළ තීරයේ පිහිටුවා ඇති, දුෂ්කර ගම්මානයක , නෙරපා හරින ලද ධීවරයෙකු විසින් ඔහුගේ සහ අසල්වැසියන්ගේ ජීවිතවල ආධිපත්යය දරන මුහුදු බඩ කතාවකි.
1972 දී සභාපති මාඕ හමුවීමට රිචඩ් නික්සන් චීනයට කළ ඓතිහාසික සංචාරය මත පදනම්ව, 20 වැනි සියවසේ අග භාගයේ වඩාත්ම සාර්ථක හා ආකර්ශනීය කෘතිවලින් එකක් සමඟින් " දේශපාලනය සහ ඔපෙරා පූර්ණ කවය " නිර්මාණය විය
චීනයේ ජෝන් ඇඩම්ස්ගේ නික්සන් විසින් (1987). opera, Girls of the Golden West (2017) නිර්මාණය කරන ලදී.
මේ අනුව ගත් කල ඔපෙරාවක් යනු මිනිස් චිත්තවේගයන් පිලිබඳ වේදනාකාරී වුද ,සංකීර්ණ වූද සත්යයන් අවබෝධ කර ගැනීමට උදව් වන උච්ච , බහු-සංවේදක මාධ්යයකි.
නිලක්ෂි බණ්ඩාර.
19/01/24.
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment
ඔබෙ දිය පොදත් එක් කරන්න.........